تا لحظه تنظیم این متن، محل دقیق برگزاری این مذاکرات مشخص نیست و اخبار ضد‌ونقیض است.
«اسماعیل بقایی»، سخنگوی وزارت امور خارجه اعلام کرد که مسقط، میزبان خواهد ماند. وی با رد گمانه‌زنی‌های مطرح‌شده درباره محل برگزاری دور دوم گفت‌وگوهای غیرمستقیم ایران و ایالات‌متحده گفت: پس از رایزنی‌های انجام‌شده، مقرر شد کماکان مسقط میزبان دور دوم این مذاکرات باشد که روز شنبه ۳۰ فروردین‌ماه برگزار
خواهد شد.
با این حال خبرنگار خبرگزاری آکسیوس از برگزاری دور دوم مذاکرات هسته‌ای میان تهران و واشنگتن در رم خبر داد.
در برخی اظهارات، این ثابت ماندن محل مذاکرات در عمان دست بالای ایران در این گفت‌وگوها اعلام شد. در این اظهارات غیررسمی تاکید شده که طرف موافق با عدم تغییر مکان مذاکرات غیرمستقیم، طرف ایران بوده است و این یعنی تیم مذاکره‌کننده توانسته طرف مقابل را تسلیم خواسته خود کند.
نگاهی به اینکه تعیین محل مذاکرات غیرمستقیم چرا تا این اندازه حائز اهمیت است، این گمانه را تقویت می‌کند که ایران توانسته خواسته خود را به آمریکا تحمیل کند. نخستین دلیل، بی‌طرفی کشور میزبان نسبت به مواضع دو طرف مذاکره است. درواقع این میزبان باید با دو طرف مذاکره رابطه دوستانه به نسبت یکسانی داشته باشد تا در حد امکان از اتخاذ سیاست‌های مغرضانه جلوگیری شود. عمان این شرایط را داراست.
اهمیت بعد، سهولت رفت‌وآمد طرفین مذاکره به کشور میزبان است. همچنین بالا بودن سیستم اطلاعاتی و امنیتی کشور مورد نظر نیز بسیار مهم است چراکه میزبان یکی از مهمترین رویدادهای جهان میشود که چشم تمام دنیا به آن خیره خواهد بود. حال با این دلایل، پر واضح است که چرا عمان برای ایران کشور مناسب‌تری است تا برای آمریکا. عمان به دلیل حسن همجواری، یقینا برای ایران شریک‌تر است؛ هرچند که مجدد تاکید میشود با آمریکا روابط خصمانه ندارد. از لحاظ مسافت نیز رفت‌وآمد به عمان برای طرف ایرانی راحت‌تر است. همچنین احتمال نفوذ و سنگ‌اندازی اسرائیل در جریان مذاکرات در این کشور کمتر از کشورهای اروپایی است. اتفاقی که پیش از این افتاده است و ۱۱ ژوئن ۲۰۱۵ (۲۱ خرداد ۱۳۹۴)، تنها چند روز مانده به آغاز دور نهایی مذاکرات هسته‌ای در وین، شرکت امنیت سایبری کسپرسکی از کشف یک جاسوس افزار پیچیده خبر داد که شبکه‌های سه هتلی که میزبان این مذاکرات بودند را آلوده کرده بود.
یک سال و نیم بعد، در نوامبر ۲۰۱۶ که برجام اجرایی شده بود، مقامات سوئیسی هم از آلوده شدن رایانه‌های هتل محل مذاکرات به جاسوس‌افزار خبر دادند. مقامات سوئیسی فاش کردند که کامپیوترهای هتل پنج ستاره‌ای در ژنو (احتمالا هتل پرزیدنت ویلسون) که میزبان مذاکراتی حساس از جمله گفت‌وگوهای هسته‌ای ایران بوده، به بدافزار جاسوسی آلوده شده بودند.
احتمال بروز این اتفاق این در کشورهای همسایه ایران صفر نیست و ممکن است در این دور گفت‌وگوها هم با درز اطلاعات امنیتی مواجه شویم با این حال کم بودن احتمال این خرابکاری، دلیل متقنی است که محل مذاکرات تغییری نکند. البته هیات ایرانی حتی در زمان مذاکرات اول، بسیار مراقب و هوشمندانه عمل می‌کردند. این مراقبت‌های امروز، تنها حاصل از تجربه‌هایی است که خارج از توان مقامات ایران بوده و کوچک‌ترین تقصیری در این خرابکاری‌ها و درز اطلاعات متوجه طرف‌های ایرانی مذاکرات قبل نبوده است. در همان زمان که ریاست تیم مذاکره بر عهده «محمدجواد ظریف»، وزیر امور خارجه وقت بود، وی حتی قبل از اینکه چنین نفوذهایی قطعی و رسانه‌ای شود، بخشی از گفت‌وگوهای خود را با همتای آمریکایی‌اش «جان کری»، بدون هیچ واسطه و در حال قدم زدن در محوطه محل اقامتشان انجام داده بود تا احتمال درز اطلاعات صفر باشد. همچنین مقرر بود که تمام تماس‌ها با کشور به هر دلیلی، با تلفن شخصی دیپلمات‌ها انجام شود و به هیچ عنوان به تلفن هتل اعتماد نشود. همان مراقبت‌ها به اضافه حساسیت بیشتر بر محل مذاکرات، راهبرد تیم مذاکره‌کننده فعلی برای جلوگیری از تکرار اتفاقات مشابه است.
گفتنی‌است؛ تهران، بروکسل، پاریس، ژنو، بن، لندن، مادرید، لیسبون، استانبول، بغداد، مسکو، آلماتی، مسقط، لوزان، وین، دوحه و نیویورک، ۱۷ شهری هستند که تا امروز میزبان مذاکرات ایران و آمریکا بوده‌اند و شهرهای دو کشور ایتالیا و اتریش با وجود تلاش فراوان، شانس حضور در این لیست را حداقل تا اکنون پیدا نکرده‌اند. با این حال چنانچه خبر انتقال محل مذاکرات هم متقن شود، قطعا تمام تدابیر امنیتی آن توسط تیم مذاکره‌کننده ایران اندیشیده خواهد شد.
- نویسنده : سایه برین/ روزنامه‌نگار
