کاوه ایرانی- روزنامه نگار/ انتشار خبر سفر مخفیانه بنیامین نتانیاهو به عربستان و دیدار ۵ ساعته او با سران رژیم سعودی چندان تعجب جهانیان را برنیانگیخت. شاید بسیاری از تحلیلگران بیش از آنکه انتظار شنیدن چنین خبری را داشته باشند، در انتظار اعلام رسمی روابط میان عربستان سعودی و اسرائیل باشند. این […]
کاوه ایرانی-
روزنامه نگار/
انتشار خبر سفر مخفیانه بنیامین نتانیاهو به عربستان و دیدار ۵ ساعته او با سران رژیم سعودی چندان تعجب جهانیان را برنیانگیخت. شاید بسیاری از تحلیلگران بیش از آنکه انتظار شنیدن چنین خبری را داشته باشند، در انتظار اعلام رسمی روابط میان عربستان سعودی و اسرائیل باشند. این موضوع چندان برای جهانیان دور از انتظار نیست اگر در زمان باقی مانده از دوره ریاست جمهوری دونالدترامپ، خبرگزاری های جهان از عادی سازی روابط میان رژیم سعودی و رژیم صهیونیستی و بازگشایی سفارتخانه های دو کشور در ریاض و بیت المقدس خبر دهند.
به گزاش «جمله» رسانههای اسرائیلی روز دوشنبه، سوم آذر، گزارش دادند که بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، برای «دیدار محرمانه» با محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان سعودی، به عربستان پرواز کرده است.
رسانههای اسرائیلی، ازجمله رادیوی ارتش این کشور نیز از قول یک مقام اسرائیلی که نام وی اعلام نشده نوشتند که نتانیاهو و یوسی کوهن، رئیس آژانس جاسوسی اسرائیل، موساد، روز یکشنبه به شهر نیوم عربستان پرواز کردند و در آنجا با ولیعهد آن کشور دیدار داشتند.
دادههای سایت فلایت رادار ۲۴ که پرواز هواپیماها در دنیا را رصد میکند، پرواز یک هواپیما از اسرائیل به شهر ساحلی نیوم عربستان را تأیید میکند. مایک پومپئو، وزیر خارجه آمریکا هم در جریان سفرش نیز در این شهر حضور داشت و احتمال میرود در دیدار میان بنیامین نتانیاهو و محمد بن سلمان حاضر بوده است.
سکوت صهیونیست ها، انکار سعودی ها
به نوشته خبرگزاری آسوشیتدپرس دفتر نخستوزیر اسرائیل به درخواستها برای اظهار نظر در این مورد پاسخ نداده است.
از سوی دیگر نیز فیصل بن فرحان، وزیر خارجه عربستان در توییتی نوشت: «من گزارش رسانهها درباره دیدار ادعایی ولیعهد با مقامهای اسرائیلی در جریان سفر مایک پومپئو (وزیر خارجه آمریکا) را دیدهام. چنین دیداری رخ نداده است. تنها مقامهای رسمی حاضر آمریکایی و سعودی بودند». رسانههای اسرائيل اواسط مهرماه امسال گزارشهایی درباره سفر مخفیانه رئيس موساد به عربستان منتشر کرده بودند و در صورت انجام این دیدار، این اولین دیدار گزارششده بین نخستوزیر اسرائيل و ولیعهد سعودی است. آسوشیتدپرس مینویسد که مایک پومپئو، وزیر خارجه آمریکا در سفر تازه خود به منطقه خاورمیانه با یک گروه مطبوعاتی آمریکایی سفر کرد، اما هنگامی که راهی دیدار با ولیعهد عربستان بود آنها را در فرودگاه نیوم ترک کرد. تا کنون هیچ مقام اسرائیلی به صورت رسمی سفر آقای نتانیاهو به عربستان را تایید نکرده اما یکی از مشاوران او در توییتی کرده که از آن برداشت میشود که چنین سفری انجام شده است.
پومپئو روز ۲۳ مهرماه امسال در دیدار با همتای عربستانی خود از این کشور حاشیه خلیج فارس خواست که عادیسازی روابط با اسرائیل را مد نظر داشته باشد.
سه کشور عربی شامل امارات متحده عربی، بحرین و سودان با میانجیگری ایالات متحده و دولت دونالد ترامپ در چند ماه گذشته، روابط خصمانه خود با اسرائیل را کنار گذاشتند تا زمینه دستیابی به توافق صلح را فراهم کنند.
این اقدام کشورهای عربی، واکنش تند رهبران فلسطینی را به دنبال داشته است؛ تا جاییکه آنها را به «خیانت» متهم کردهاند.
مقامهای جمهوری اسلامی نیز اقدام کشورهای عربی در اتحاد با اسرائيل را «خیانت به اسلام» توصیف کردهاند.
اواسط آبان امسال یوسی کوهن، رئیس موساد، با تأکید بر اینکه اتحاد و به هم پیوستن اسرائيل و کشورهای عربی، پیامی به «محور شرارت» به رهبری ایران است، از عربستان خواست که «منتظر فلسطینیها نماند» و به عادیسازی رابطه با اسرائیل اقدام کند.
او از کشورهایی مثل عمان، مراکش، قطر و نیجر هم به عنوان کشورهایی نام برد که در فهرست عادی شدن رابطه قرار گرفتهاند ولی تاکید کرده که تداوم عادیسازی روابط کشورهای عربی و اسلامی با اسرائیل به رفتار و سختگیری رئیسجمهور بعدی آمریکا در قبال ایران بستگی دارد.
شهریور ماه گذشته نیز «یوسی کوهن» رئیس دستگاه جاسوسی رژیم صهیونیستی (موساد) مدعی شد که عربستان میتواند در صف عادیسازی روابط با تلآویو قرار گیرد. وی در عین حال از اظهارنظر در این مورد که با حاکمان سعودی دیدار کرده است، خودداری کرد.
از کوهن به عنوان یکی از چهره های اصلی توافقنامه رژیم صهیونیستی با امارات متحده عربی و بحرین موسوم به توافق آبراهام (ابراهیم) که در جریان مراسمی در کاخ سفید امضا شد، یاد می شود.
گفته می شود که کوهن در سال های اخیر به طور مخفیانه به کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس رفت و آمد داشته است تا مناسبات پنهانی نزدیکتری را با کشورهای عربی برقرار کند. کوهن اعلام کرد که عادی سازی روابط از طریق سال ها مدیریت ارتباطات حاصل شده است.
رئیس موساد در بخش دیگری از سخنان خود مدعی شد که نگرانی های منطقه ای از آرمان های «امپریالیستی» ایران نقشی مهم در تصمیم های کشورهای عربی برای از میان برداشتن سیاست به رسمیت نشناختن دولت یهود تا زمان لاینحل ماندن مشکل فلسطین – اسرائیل ایفا کرده است.
کوهن با تاکید براینکه توافق با کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس مستلزم اعتمادسازی است، افزود: «ما برای آنها اینجاییم و آنها برای ما اینجا هستند».
قرارداد سازش که از آن به عنوان “توافق خیانت” یاد شده اواخر شهریور ماه سال جاری میان امارات متحده عربی و بحرین با رژیم صهیونیستی در حضور دونالد ترامپ رییس جمهوری آمریکا به صورت رسمی امضا شد و این دو کشور کوچک عرب حاشیه خلیج فارس رابطه چندین ساله غیرعلنی خود را با صهیونیست ها آشکار و رسمی کردند.
منافع مشترک عبری – عربی
اما این دیدار ها و رایزنی ها عقبه ای چندین ساله دارد. ساید بتوان گفت فاز جدید روند عادی سازی حدود ۳ سال پیش بود که کلید خورد. آذر ماه سال ۹۶ ژنرال گادی آیزنکوت، رئیس ستاد کل نیروهای نظامی اسرائیل، در مصاحبه با “ایلاف”، روزنامه سعودی چاپ بریتانیا، گفته بود که اسرائیل آماده است تا برای مقابله با ایران، با عربستان همکاری اطلاعاتی کند.
او گفته بود: «ما منافع مشترکی داریم و با عربستان درباره ایران توافق کامل داریم».
چند روز بعد از آن در پاریس، محمد بن عبدالکریم عیسی، وزیر دادگستری سابق عربستان، بعد از یک همایش به یکی از روزنامههای اسرائیل گفت:«هیچ خشونت و تروری که با دین اسلام توجیه شود، پذیرفته شده نیست، در هیچ کجای جهان، از جمله در اسرائیل». این گفته، یکی از موارد نادر انتقاد علنی است از درون جهان عرب علیه حمله به شهروندان اسرائیلی.
یک مقام نظامی سابق اسرائیل هم در لندن بعد از دیدار با دو شاهزاده بلندپایه سعودی گفته از آنچه شنیده برداشت میشود که «شما دیگر دشمن ما نیستید». این نشانهها تصادفی نیست. آنها به دقت هماهنگ شدهاند، با این هدف که به ایران در مورد رابطهای در حال گسترش هشدار داده شود و در عین حال جامعه عربستان را برای پذیرش عیان شدن احتمالی این رابطه آماده کند.
اسرائیلیها با توجه به ماهیت فرهنگ سیاسیشان، از سعودیها بیشتر تمایل دارند که درباره این ارتباط صحبت کنند. البته ما در این شرایط درباره ماهیت استراتژیک و عملی این رابطه کمتر میدانیم، اما میدانیم که این یک واقعیت است. دولت اسرائیل از مدافعان تداوم فشار حداکثری بر نظام اسلامی ایران است و میگوید در این صورت دستیابی به «توافقهای بیشتر» با کشورهای عربی امکانپذیر است.