«برادران لیلا» نماینده‌ ایران
«برادران لیلا» نماینده‌ ایران

    جشنواره‌ فیلم کن ۲۰۲۲ در راه است و بار دیگر در بهار امسال از ۱۷ تا ۲۸ مه به صورت حضوری برگزار می‌شود. اسامی فیلم‌های امسال خیلی زود اعلام شدند و تنها باید در انتظار اسامی داوران این رقابت باشیم که بر خلاف هر سال دیرتر از اسامی فیلم‌ها اعلام خواهد شد. در […]

 

 

جشنواره‌ فیلم کن ۲۰۲۲ در راه است و بار دیگر در بهار امسال از ۱۷ تا ۲۸ مه به صورت حضوری برگزار می‌شود. اسامی فیلم‌های امسال خیلی زود اعلام شدند و تنها باید در انتظار اسامی داوران این رقابت باشیم که بر خلاف هر سال دیرتر از اسامی فیلم‌ها اعلام خواهد شد.

در جشنواره‌ کن امسال که هفتاد و پنجمین دوره‌ای است که برپا می‌شود، فریمو دبیر هنری جشنواره، وعده‌ رقابت ۴۷ فیلم را داده است که از هفته‌ آینده رونمایی می‌شوند. در رقابت‌های اصلی امسال ۱۸ فیلم حضور دارند. ایران هم در این دوره با فیلم «برادران لیلا» به کارگردانی سعید روستایی در بخش اصلی حضور خواهد داشت. فیلم «عنکبوت مقدس» هم که روایت‌گر داستان قاتل زنجیره‌ای مشهد است، به کارگردانی علی عباسی و بازی زهرا امیرابراهیمی در بخش اصلی حضور دارد.
مجموعه‌ فیلم‌های امسال مملو از کارگردانانی است که بازگشته‌ و دوباره وارد رقابت شده‌اند؛ دیوید کراننبرگ، کلی رایکارد، کلر دنیس، آرنو دپلشن، برادران داردن، جیمز گری، هیروکازو کوره دا، روبن اوسلند، پارک چان ووک و غیره. عناوینی هم هستند که حضورشان در بخش‌های مختلف رقابت‌های امسال از پیش تایید شده بود. مانند فیلم بیوگرافی الویس پریسلی به کارگردانی باز لورمن با نام «الویس» با بازی آستین باتلر در نقش الویس و دنباله‌ «تاپ گان» با نام «تاپ گان؛ ماوریک» با بازی تام کروز که مدت‌ها در انتظار آن بودیم، خارج از رقابت حضور خواهند داشت. از نکات قابل توجه جشنواره‌ کن این است که معمولا به حضور قوی‌تر فیلمسازان زن می‌پردازد، اما میزان حضور زنان در جشنواره‌ ۲۰۲۲ به نسبت کمتر است.
دیوید کراننبرگِ کانادایی با فیلم «جنایات آینده»، کلر دِنی از فرانسه با فیلم «ستاره‌ها هنگام ظهر»، جیمز گرِی از آمریکا با «آخرالزمان»، هیروکازو کوره‌ئدا از ژاپن، پارک چان ووک از کره جنوبی با فیلم «تصمیم به رفتن»، و روبن اُستلوند از سوئد با فیلم «مثلث غم» از جمله نام‌آورترین کارگردان‌های حاضر در بخش مسابقه کن ۲۰۲۲ هستند. این دوره از جشنواره کن با نمایش فیلم جدید میشل هازاناویسیوس با عنوان «زِد» آغاز می‌شود.
با اعلام رسمی فیلم‌های بخش رقابتی کن ۲۰۲۲، سینمای ایران برای دومین سال پیاپی نماینده‌ای در بخش مسابقه اصلی جشنواره معتبر فیلم کن خواهد داشت.
پس از حضور موفق فیلم «قهرمان» از اصغر فرهادی در دوره گذشته جشنواره کن و کسب جایزه بزرگ هیات داوران این رویداد، سینمای ایران امسال نیز با فیلم «برادران لیلا» به کارگردانی سعید روستایی فرصت حضور در میان ۱۸ فیلم بخش مسابقه اصلی کن را کسب کرده است. «برادران لیلا» آخرین ساخته سعید روستایی با بازی ترانه علیدوستی، نوید محمدزاده، سعید پورصمیمی، و پیمان معادی در بخش اصلی مسابقه این جشنواره حضور خواهد داشت. این اولین بار است که سعید روستایی در بخش مسابقه جشنواره کن حضور پیدا می کند. او با «متری شیش و نیم» در اکران فرانسه حضور داشت و حتی در بخش فیلم خارجی جایزه سزار نامزد شد و حالا با اثر جدید خود در جشنواره کن حاضر خواهد بود.

یک دهه حضور سینمای ایران در جشنواره کن
نخستین باری که سینمای ایران با یک فیلم بلند در بخش مسابقه اصلی کن حضور داشت به سال ۱۹۹۴ و دوره چهل و هفتم این جشنواره بازمی‌گردد، جایی که عباس کارستمی با فیلم «زیر درختان زیتون» در این بخش حضور داشت، اما سابقه حضور سینمای ایران در کن به بیش از سه دهه قبل آن و در سال ۱۹۶۱ بازمی‌گردد. سینمای ایران برای اولین‌بار با فیلم «کوروش کبیر» ساخته مصطفی فرزانه در بخش مسابقه فیلم‌های کوتاه جشنواره کن سال ۱۹۶۱ حضور یافت و پس از آن در دومین حضور درسال ۱۹۶۴، فیلم «طلوع فجر» ساخته احمد فاروقی‌قاجار در بخش مسابقه فیلم‌های کوتاه حضور یافت و جایزه شورای عالی تکنیک را نیز دریافت داشت. در ادامه به مرور آثار سینمایی ایرانی حاضر در جشنواره کن در یک دهه گذشته می پردازیم.
در سال ۲۰۱۲ عباس کیارستمی کارگردان ایرانی در جشنواره‌ کن با فیلم «مثل یک عاشق» به عنوان محصول مشترک ژاپن و فرانسه برای دریافت جایزه‌ی نخل طلا رقابت کرد و دهمین حضورش را تجربه کرد.
اصغر فرهادی در سال ۲۰۱۳ با فیلم فرانسوی زبان «گذشته» اولین حضور خود را در بخش اصلی کن تجربه کرد و این فیلم در نهایت جایزه بهترین بازیگز زن جشنواره را برای «برنیس بژو» به ارمغان آورد. «بیشتر از دو ساعت» ساخته علی عسگری و «دوئت» نوید دانش به ترتیب در بخش رقابتی فیلم‌های کوتاه و «سینه‌فونداسیون» کن حضور داشتند.
شصت و هفتمین جشنواره فیلم کن در سال ۲۰۱۴ نیز در حالی برگزار شد که لیلا حاتمی بازیگر ایران یکی از اعضای هیات داوران بخش رقابتی اصلی بود و عباس کیارستمی هم ریاست هیات داوران بخش فیلم کوتاه و سینه فونداسیون را بر عهده داشت و در جشنواره سال ۲۰۱۵ نیز فیلم «ناهید» به کارگردانی آیدا پناهنده در بخش نوعی نگاه پذیرفته شد و فیلم «کشتارگاه» ساخته بهزاد آزادی نیز در بخش سینه فونداسیون حضور داشت.
در جشنواره سال ۲۰۱۶ کن که همزمان با شصت و نهمین دوره این رویداد سینمایی بود، کتایون شهابی تهیه کننده ایرانی یکی از اعضای هیات داوران بخش رقابتی به ریاست «جروج میلر» بود و اصغر فرهادی با فیلم «فروشنده» یکی از نامزدهای نخل طلا بود و فیلم «وارونگی» از بهنام بهزادی نیز در بخش نوعی نگاه حضور داشت. فیلم «فروشنده» توانست در این رویداد سینمایی جایزه بهترین فیلمنامه را برای فرهادی و جایزه بهترین بازیگر کن را برای شهاب حسینی به ارمغان بیاورد.
در هفتادمین جشنواره فیلم کن در سال ۲۰۱۷، سینمای ایران در بخش رقابتی نماینده ای نداشت اما فیلم «لِرد» از محمد رسول اُف در بخش نوعی نگاه جایزه بهترین فیلم را به خود اختصاص داد. فیلم تجربی «۲۴ فریم» آخرین ساخته عباس کیارستمی در بخش ویژه هفتادمین سال برگزاری کن به نمایش گذاشته شد. «حیوان» ساخته بهمن و بهرام ارک در بخش سینه فونداسیون و فیلم «وقت نهار» از علیرضا قاسمی نیز در بخش فیلم کوتاه به روی پرده رفتند.
جعفر پناهی در سال ۲۰۱۸ فیلم «۳ رُخ» را به بخش اصلی کن برد و این فیلم در نهایت جایزه بهترین فیلمنامه کن را به صورت مشترک با فیلم «لازاروی خوشحال» ساخته «آلیس رورواشر» کسب کرد.
در جشنواره سال ۲۰۱۹ سینمای ایران نماینده ای نداشت و هفتاد و سومین جشنواره کن در سال ۲۰۲۰ نیز به سبب شیوع ویروس کرونا برگزار نشد و تنها یک رویداد سه روزه در فضای باز با نمایش تنها چند فیلم کوتاه و بلند در اواخر ماه اکتبر برگزار شد. نسخه ترمیم شده فیلم «شطرنج باد» ساخته محمدرضا اصلانی قرار بود به مناسبت سی امین ساللگرد فعالیت بنیاد مارتین اسکورسیزی در بخش کلاسیک کن ۲۰۲۰ به نمایش گذاشته شود.