سایه برین روزنامه نگار – آخرین روز هفته گذشته، بخش سفارش غذای اپلیکیشن اسنپ توسط گروه هکری IRLeaks هک شد و اطلاعات کاربران این برنامه که جامعه آماری نزدیک به ۲۰ میلیون نفر بود، در دسترس همگان قرار گرفت. اتفاقی بسیار قابل تامل و در مواردی ترسناک که در کمال تعجب تبدیل به ابزاری برای خنده و شوخی شده‌است. مردم در فضای مجازی و حقیقی به سفارش‌های غذای یکدیگر می‌خندند و با شیرموزپسته سفارش دادن فلان دکتر و غذا گرفتن در پادگان سربازی سرگرم هستند؛ فارغ از اینکه آنچه اتفاق افتاده یک فاجعه امنیتی است و قضیه به سادگی چیزی که به نظر می‌آید نیست.
اسنپ یک اپلیکیشن تولید داخل است که امروز به طور گسترده مورد استفاده می‌گیرد. به مدد طرح صیانت، امروز تعداد نصب اپلیکیشن‌های داخلی بر روی تلفن همراه کاربران ایرانی افزایش یافته‌است اما هک این برنامه‌ها، باید کاربران را نسبت به امنیت اطلاعات خود نگران کند. آنچه می‌خواهیم متذکر شویم به‌هیچ‌عنوان خودتحقیری نیست و آرزوی قلبی همه ماست که یکی از این اپلیکیشن‌ها در ردیف پرطرفدارترین برنامه‌های جهان در سراسر دنیا مورد استقبال قرار بگیرد و افتخارش برای ما باشد اما انصافا آخرین باری که اپلیکشن‌های پرطرفدار اما فیلترشده‌ی واتس‌اپ و تلگرام، هک که هیچ، تنها دچار اختلال شدند، چه زمانی بود؟ به گزارش ایسنا، آخرین‌بار سوم آبان ماه سال ۱۴۰۱ بود که وب‌سایت رصد قطعی داون دتکتور اعلام کرد کاربران مشکل دسترسی به واتس‌اپ را درست پیش از ساعت هشت صبح گزارش کردند و تا ساعت هشت و ۳۰ دقیقه، بیش از ۱۲ هزار گزارش به این وب سایت ارسال شد. بیش از ۶۸ هزار کاربر در انگلیس، ۱۹ هزار کاربر در سنگاپور و ۱۵ هزار نفر در آفریقای جنوبی، اختلال واتس‌اپ را گزارش کرده بودند. مشکلی که خیلی زود هم حل شد و درست است که واتس اپ امروز در جهان بیش از دو میلیارد کاربر فعال دارد و قابل قیاس با برنامه‌هایی نظیر اسنپ نیست، اما برای استفاده از داخلی‌ها، حداقل باید نسبت به امنیت آنها در برابر هک شدن اعتماد داشته باشیم. دوم اینکه شاید این سوال در اذهان ایجاد شود که اطلاعات سفارش غذا به درد چه کسی می‌خورد؟ برای پاسخ به این سوال باید گفت که اولا برای سفارش غذا ثبت تمام اطلاعات شخصی مثل تلفن و آدرس لازم است و اگرچه برای هکران مهم نیست که ما و شما کجا زندگی می‌کنیم، اما برای دانشمندان، چهره‌های سیاسی، اطلاعاتی و حتی مشهور هنری و ورزشی، افشای چنین اطلاعاتی نوعی تهدید جانی است. آیا افرادی که آشکار شدن محل زندگیشان خطرناک است، باید پس از این از ثبت نام در اپلیکیشن‌های داخلی که چنین اطلاعاتی می‌خواهند، واهمه داشته باشند؟
تهدید دیگری که ممکن است در این زمینه وجود داشته باشد در خصوص اتاق فکرهای جهانی و طرح‌ریزی اعمال فشارهای اقتصادی است. اگر سلیقه غذایی ایرانیان برای اعمال محدودیت‌های تازه مورد بررسی قرار بگیرد، چه کسی پاسخگو خواهد بود؟ به گزارش اعتماد آنلاین، اگر فقط نمونه دیتایی را که این گروه منتشر کرده دانلود کنید می‌بینید که در این ۱۹ فایل، شماره تلفن، آدرس، رستورانی که از آن غذا سفارش داده شده، ایمیل و پیشنهادهایی که کاربران برای غذای خود می‌نویسند منتشر شده‌است. لازم است مسئله افزایش قیمت اینترنت را نیز در پایان این مطلب یادآوری کنیم. در شرایطی که بدون هیچ‌گونه تغییر محسوسی در ارائه خدمات، ناگهان متوجه شدیم که قیمت اینترنت افزایش پیدا کرد، «عیسی زارع‌پور»، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات دولت وقت در خصوص این هک گسترده با حضور در مرکز ارتباطات مردمی نهاد ریاست جمهوری، اظهار کرد: «ما لایحه حفاظت از داده را به دولت ارسال کردیم و الان به کمیسیون حقوقی و قضایی ارسال شده و در آنجا قرار است بررسی سپس برای بررسی نهایی به مجلس ارسال شود.» بسیار خونسرد و متین و پاسخی که گویی در عادی‌ترین شرایط ممکن ارائه می‌شود.
درست است که مردم اشتباه متوجه شده‌اند و به چیزی که تهدید محسوب می‌شود می‌خندند اما هیچ تقصیری بر گردنشان نیست چرا که اولا کسی برای مردم تبیین نکرد که این ماجرا جدی‌تر از این حرف‌هاست و دوم اینکه همین واکنش میان مردم در فضای مجازی باعث شد هیچ مقام مسئولی پاسخگو نبوده و توضیحی ارائه ندهد در حالی که مسئولان باید فارغ از اینکه مردم نسبت به این قضیه چه واکنشی دارند، نسبت به اهمال‌کاری احتمالی خود پاسخگو باشند؛ چرا که آنها قطعا می‌دانند تهدید امنیتی اتفاق افتاده‌است.
- نویسنده : ارسالی توسط سایه برین
