اکنون نگاه جهان، بیشتر به سوی زنان معطوف شده است زیرا امروز، برای تحقق توسعه اجتماعی ، تسریع فرایند توسعه اقتصادی و محقق شدن عدالت اجتماعی، چنان چه به زن به عنوان نیروی فعال و سازنده نگریسته شود، قطعاً تأثیر بسیاری در روند توسعه و افزایش کمّی و کیفی نیروی انسانی آن جامعه خواهد داشت. نقش زنان در توسعه، مستقیماً با هدف توسعه اجتماعی و اقتصادی بستگی داشته و از این رو در تحول همه جوامع انسانی، عاملی بنیادی محسوب می گردد. این نوشتار در صدد است، ضمن انجام یک تحلیل اقتصادی مختصر در زمینه توسعه، به چگونگی رابطه میان موقعیت زنان با توسعه یافتگی و تأثیر گذاری مشارکت آنان به عنوان نیمی از نیروی فعال جامعه در فعالیت های اقتصادی، برای تحقق توسعه و عدالت اجتماعی بپردازد.
با توجه به این که نیمی از کل جمعیت جهان را زنان تشکیل می دهند و دو سوم ساعات کار انجام شده توسط زنان صورت می پذیرد، تنها یک دهم درآمد جهان و فقط یک صدم مالکیت اموال و داراییهای جهان به زنان اختصاص یافته است. بنابراین وجود نابرابری برای زنان در تمامی جوامع کم و بیش وجود دارد که در برخی از سازمان های جهانی در چند سال اخیر به این مسئله بیشتر توجه شده و در برنامه ریزی های خرد وکلان اقتصادی و اجتماعی سازمان های مختلف جهانی قرار گرفته است.
در چند سال گذشته،مطالعات متعددی از سوی «Ilo و Uno»۱ در مورد تجزیه و تحلیل موقعیت زنان در سطوح منطقه ای، ملی، میزان اشتغال آنان و عوامل بازدارنده فعالیت زنان، نگرش ها وتمایلات زنان و نقش زنان در توسعه انجام شده است که سعی در آماده سازی افکار عمومی ملت ها،سیاست گذاران وبرنامه ریزان جهت حل مشکلات مربوط به دست یابی زنان به اشتغال بیشتر را داشته است. ازآنجایی که در بررسی عوامل مؤثر بر توسعه اقتصادی اجتماعی کشورها، توجه به نیروی انسانی و تخصص مطرح است لذا سخن از اشتغال زن و رابطه آن با توسعه نیز امری ضروری است.
در بهار سال جاری کل جمعیت شاغل در بازارکار ایران ۲۴ میلیون و ۷۴۵ هزار نفر است که از این تعداد ۳ میلیون ۹۵۶ هزار نفر زن هستند که معادل ۱۶ درصد از کل جمعیت شاغل کشور است.
بیشترین سهم از کل جمعیت شاغل زنان مربوط به بخش خدمات است. سهم این بخش از اشتغال زنان در بهار امسال ۶۱٫۳ درصد بوده است. به عبارت دیگر از هر ۱۰۰ زن شاغل حدود ۶۱ نفر در شغل‌های خدماتی مشغول به کار هستند. این در حالیست که سهم خدمات از اشتغال مردان حدود ۵۰ درصد است، این امر نشان دهنده اهمیت خدمات در بازارکار زنان است.
گزارش مرکز آمار درباره وضعیت حاکم بر بازارکار که به تازگی انتشار یافته حاکی از آن است که در بهار امسال نسبت به فصل مشابه سال گذشته سهم خدمات از کل جمعیت شاغل زنان افزایش یافته است. در این مدت سهم بخش صنعت از اشتغال زنان نیز افزایش داشته درحالی که نسبت جمعیت شاغل زن در کشاورزی به کل جمعیت شاغل زنان کاهش یافته است. همچنین در بازه زمانی مشابه به دلیل افزایش تعداد زنان شاغل در بخش‌های خدمات و صنعت و کاهش در کشاورزی به نظر می‌رسد که بخشی از جمعیت زنان فعال در کشاورزی به سمت صنعت و خدمات تغییر مسیر داده‌اند.
برخلاف بخش کشاورزی، سهم خدمات و صنعت از کل جمعیت شاغل زنان در بهار امسال نسبت به بهار سال گذشته افزایش داشته است. به بیان دقیق‌تر سهم خدمات از اشتغال زنان با ۲٫۱ واحد درصد افزایش نسبت به بهار سال گذشته به ۶۱٫۳ درصد رسیده است. سهم صنعت از اشتغال زنان نیز در این مدت ۰٫۱ واحد درصد بالاتر آمده و ۲۵٫۵ درصد برآورد شده است. همچنین به مانند افزایش سهم خدمات و صنعت از اشتغال زنان، تعداد جمعیت شاغل آنها در این بخش‌ها نیز افزایش داشته است. تعداد زنان شاغل در صنعت در بهار امسال نسبت به بهار سال گذشته ۲۰ هزار نفر بالاتر آمده است. در مدت مشابه تعداد جمعیت شاغل زن در بخش خدمات نیز با افزایش ۱۳۶ هزار نفری همراه بوده است. در واقع می‌توان گفت در بهار امسال، تعدادی از شاغلان زن فعال در بخش کشاورزی به بخش‌های صنعت و خدمات تغییر شغل داده‌اند.
