روز جهانی عقاب‌ها
روز جهانی عقاب‌ها

  امیر فروزش / نامگذاری یک روز به نام دروازه‌بان‌ها از اهمیت این پست در در دنیای فوتبال حکایت دارد. ما روزی به اسم روز فورواردها، یا روز جهانی هافبک‌ها و یا مدافعین نداریم. دروازه‌بان‌ها همیشه یک نفرند. حتی در سیستم فوتبال محسوب نمی‌شوند و تیم با هر سیستمی که می‌خواهد چیده شود. آن ده […]

 

امیر فروزش /

نامگذاری یک روز به نام دروازه‌بان‌ها از اهمیت این پست در در دنیای فوتبال حکایت دارد. ما روزی به اسم روز فورواردها، یا روز جهانی هافبک‌ها و یا مدافعین نداریم. دروازه‌بان‌ها همیشه یک نفرند. حتی در سیستم فوتبال محسوب نمی‌شوند و تیم با هر سیستمی که می‌خواهد چیده شود. آن ده نفر جدا، آن یک نفر جدا. او همیشه از همه متمایز است. لباسش، دستکش‌اش و در بازی‌ای که استفاده از دست فول محسوب می‌شود او در درون محوطه‌ای که متعلق به اوست حتی از دستش هم می‌تواند استفاده کند. در خیلی از پیروزی‌ها در نبرد های بزرگ و فتح جام‌ها، نقش محافظین قفس توری را به یاد آورید که چقدر سهم بسزایی را ایفا کرده‌اند. مثل نقشی که کان برای تیم ملی آلمان در جام جهانی ۲۰۰۲ ایفا کرد و تنها دروازه‌بانی شد که بهترین بازیکن جام لقب گرفته است. اما برعکس‌اش هم ممکن است اتفاق بیفتد و تا سالها از ناکامی‌ای صحبت شود که به دست یک دروازه‌بان رقم خورده است. پس بگذارید این مثال را هم از جام جهانی ۲۰۰۲ بزنیم. اشتباه وحشتناک دیوید سیمن و تیزهوشی رونالدینیهو و حذف تیم ملی انگلیس به دست برزیل.
بعضی از تیم‌ها مثل تیم ملی آلمان همیشه دروازه‌بان های خوبی داشته‌اند و حتی وجود دو دروازه‌بان خوب و طراز اول رقابت سختی را برای تصاحب پیراهن شماره یک بوجود آورده است. از طرفی تیم ملی انگلیس همیشه از ناحیه دروازه ضربه خورده و بعد از همان سیمن شاید دیگر دروازه‌بان بزرگی در چارچوب دروازه این تیم قرار نگرفته است. دروازه‌بانان بزرگ در تاریخ فوتبال بسیارند که فوتبالدوستان مطابق سلیقه‌شان هریک را به عنوان بهترین دروازه‌بان و یا الگو انتخاب می‌کنند و اینکه شاید فقط موفقیت‌ها باعث نشود که یک گلر در ذهن‌ها ماندگار شود. خوزه لوئیز چیلاورت و رنه هیگوئیتا فراتر از یک دروازه‌بان ظاهر شده‌اند که عملکردشان باعث شده همچنان آنها در بین مطرح‌ترین دروازه‌بانان تاریخ فوتبال قرار بگیرند. در عصری که دوره دروازه‌بانان خوش‌سیما و با موهای زیبا مد شده بود این فابیان بارتز بود که با ظاهری متفاوت خود را در بین بهترین‌های جهان جا انداخت.

تلخ و شیرین با عقاب‌های وطنی
حال به سراغ نمونه‌های وطنی برویم . چه کسانی در ایران در درون دروازه الگوی بسیاری از جوانان شدند. از اولین نفراتی که در درون دروازه تیم ملی ایران برای خود نام و آوازه‌ای دست و پا کرد شاید عزیز اصلی بود که می‌گویند که هنگام خروج از دروازه با فریادهایش و منم کشیدن‌هایش در استادیوم امجدیه لرزه به به تن مهاجمین می‌انداخت. سیمای خشن او که شبیه بدمن‌های فیلم‌های وسترن بود با ژست‌های مخصوص خودش در درون دروازه که از او یک نام پر آوازه در میان همه قشرها ساخته بود. تا ناصرخان خوش‌تیپ که هم در درون دروازه و هم خارج از زمین سال‌ها برای طرفدارانش دلبری می‌کرد. ناصرخان اولین گلر ایران در جام جهانی است و صد هزار حیف که قانون من درآوردی بالای بیست و هفت ساله‌ها سدی شد در برابر درخشش او که می‌توانست تا سال‌ها متمادی بدرخشد. بعد از انقلاب هم اگر بخواهیم از گلری حرف بزنیم کسی نیست جز عقاب بی چون و چرای فوتبال ایران و آسیا که هرچه از محبوبیت او در آن سال‌ها صحبت کنیم کم است. کسی که هم در بین آبی‌ها محبوب بود و هم در بین قرمزها. راز کاریزمای او خود می‌تواند موضوع مباحث جامعه‌شناختی و روان‌شناسی قرار گیرد.
حال اگر بخواهیم با یک مثال نقش دروازه‌بان را در تاریخ فوتبال‌مان توضیح دهیم مثالی بهتر از دو دیدار ما در دو دیدار جام جهانی برابر پرتغال نیست، درست در شرایطی مشابه که ما با یک گل از پرتغال عقب افتاده بودیم بیرانوند با مهار تاریخی پنالتی رونالدو ما را به بازی برگرداند در صورتی که میرزاپور نتوانست پنالتی رونالدو را مهار کند تا ما گل دوم را از پرتغال دریافت کنیم.م یرزاپور خود یکی بهترین دروازه‌بانان تاریخ فوتبال ایران است که با کمترین نوسان چهار سال از چهارچوب دروازه ما محافظت کرد ولی چون سرخابی نبود و همیشه با عقاب مقایسه می‌شد بسیار مورد انتقاد قرار می‌گرفت. اگر بخواهیم از بدترین اشتباهات دروازه‌بانان در تیم ملی صحبتی به میان بیاوریم باید به تلخ‌ترین آنها، اشتباه پرویز برومند در مقابل کره جنوبی، اشتباه ابراهیم میرزاپور مقابل مکزیک و نیما نکیسا روی گل یوگسلاوی اشاره کنیم. ولی بودند دروازه‌بانانی که رقیب تیم ما محسوب می‌شدند ولی در بین جوانان و اهالی فوتبال ایران بسیار محبوب و یا مورد توجه قرار گرفته‌اند. محمد الدعایه دروازه‌بان فوق العاده تیم ملی عربستان با آن استایل و شلوار معروفش و یا کاواگوچی گلر تیم ملی ژاپن و لی وون جائه سنگربان تیم ملی کره جنوبی که در اواخر فوتبالش بسیار دچار اضافه وزن بود که عادل فردوسی‌پور در یکی از گزارش‌هایش استایل نیکبخت واحدی را با او مقایسه کرد.
و در آخر اینکه شاید دروازه‌بانانی باشند که اشتباهاتشان بیشتر مورد توجه قرار گرفته و حتی جلوی قهرمانی یک تیم را هم گرفته باشند مثل اشتباهات کاریوس در فینال لیگ قهرمانان اروپا و سوشا مکانی که بسیاری از هوادار پرسپولیس معتقدند که اشتباهات او مانع از قهرمانی این تیم در اولین فصل حضور برانکو شده است.