اگرچه بارها گفته شده که درس آموخته های مسکن مهر، چراغ راه نهضت ملی مسکن است، اما در صورتی که اراضی نزدیک به شهرها برای ساخت واحدهای نهضت ملی تأمین نشود، سرنوشتی مشابه مسکن مهر در انتظار است. به گزارش خبرنگار مهر، تا کنون بارها مسئولان دستگاه سیاست گذار در حوزه مسکن و همچنین مقامات […]
اگرچه بارها گفته شده که درس آموخته های مسکن مهر، چراغ راه نهضت ملی مسکن است، اما در صورتی که اراضی نزدیک به شهرها برای ساخت واحدهای نهضت ملی تأمین نشود، سرنوشتی مشابه مسکن مهر در انتظار است.
به گزارش خبرنگار مهر، تا کنون بارها مسئولان دستگاه سیاست گذار در حوزه مسکن و همچنین مقامات ارشد دولت سیزدهم، اجرای طرح نهضت ملی مسکن را با رفع ایرادات و اشکالات طرح مسکن مهر یادآور شدهاند.
این در حالی است که برخی نواقص نهضت ملی مسکن چنانچه برطرف نشوند، ممکن است به سرنوشت ۱۰ تا ۱۵ ساله مسکن مهر دچار شوند.
é از واحدهای بدون متقاضی مسکن مهر درس بگیریم / متقاضی محور بودن نهضت ملی
یکی از بزرگترین تفاوتهای نهضت ملی مسکن با مسکن مهر چنانچه مسئولان دولتی بخش مسکن تا کنون اعلام کردهاند، متقاضی محور بودن نهضت ملی مسکن است.
در این طرح ابتدا از ۲۸ مهر سال گذشته به مدت کمتر از ۶ ماه برای ثبت نام از متقاضیان در شهرهایی که زمین برای ساخت و ساز مسکونی تأمین شده، به تدریج انجام شد.
بر اساس آخرین آمار، ۵ میلیون و ۶۰۰ هزار نفر در سامانه ثمن (سامانه ثبت نام نهضت ملی مسکن) اعلام تقاضا کردند که تا کنون بیش از ۱.۵ میلیون نفر آنها حائز شرایط متقاضی فعال شناخته شده و مدارک خود را بارگذاری کردهاند.
این در حالی است که در مسکن مهر، بیش از ۲.۳ میلیون واحد مسکونی احداث شد که طبق آخرین آمارها و علی رغم رشد قیمت مسکن در سالهای اخیر که به افزایش تقاضای خرید واحدهای مسکن مهر بدون متقاضی انجامید، همچنان بیش از ۱۴ هزار واحد فاقد متقاضی است.
خط اعتباری تورم زای مسکن مهر با اقتصاد کشور چه کرد؟
یکی از متهمان اصلی تورم نیمه دوم دهه ۹۰، خط اعتباری ۵۵ هزار میلیارد تومانی مسکن مهر بود که به گفته کارشناسان اقتصادی، پول پر قدرت محسوب شده و به خلق نقدینگی جدید دامن زد.
این در حالی است که محمود شایان مدیرعامل بانک تخصصی بخش مسکن چندی پیش به خبرنگار مهر گفته بود: تسهیلات ۳۶۰ هزار میلیارد تومانی که در قانون جهش تولید مسکن و همچنین قانون بودجه ۱۴۰۰ برای اجرای نهضت ملی مسکن آمده بود، خلق نقدینگی جدید نیست که تورم زا باشد؛ بلکه قرار است ۲۰ درصد از تسهیلاتی که بانکها در هر سال میدهند، به بخش تولید مسکن داده شود.
هر چند که تا کنون بانکها علی رغم ابلاغ آئین نامه اجرایی تسهیلات نهضت ملی مسکن از سوی بانک مرکزی، به بهانه اجرای دستورالعمل وزارت اقتصاد و سازمان برنامه و بودجه در خصوص جلوگیری از خلق نقدینگی یا به بهانه کاهش سهم صنعت از کل تسهیلات، اقدام به پرداخت تسهیلات ذیل قانون جهش تولید مسکن نکردهاند.
این در حالی است که علی رغم بخشنامه سازمان برنامه و وزارت اقتصاد، از نیمه دول سال گذشته تا کنون بیش از ۳ هزار هزار میلیارد تومان تسهیلات بانکی داده شده است اما سهم تسهیلات جهش تولید مسکن کمتر از نیم درصد بوده است. همچنین به گفته فعالان بخش ساخت و ساز، بیش از ۷۰ درصد سازههای مسکونی را بخشهای صنعتی و مصالح ساختمانی تشکیل میدهند که به راه افتادن نهضت خانه سازی، به افزایش تولید بخشهای صنعتی و افزایش فروش آنها میانجامد و دیگر نیازی نیست تا بانکها به بخشهای صنعتی تسهیلات سرمایه در گردش پرداخت کنند.
é نرخ ثابت برای ساخت و ساز یا نرخ شناور؟
در مسکن مهر، هزینه ثابتی برای اجرای طرح در نظر گرفته شد که پس از وارد شدن تورم به بخش ساخت مسکن در سالهای بعدی اجرای آن، پیمانکاران دیگر حاضر به اجرای پروژهها با نرخهای قبلی نبودند. نتیجه این شد که وزارت راه و شهرسازی دولت دوازدهم مجبور شد تا با ترفندهایی از جمله فروش عرصههای مسکن مهر و تزریق منابع آن به تکمیل واحدهای باقی مانده یا افزودن متمم ۱۰ میلیون تومانی به تسهیلات واحدهایی که پیش از این وام ۴۰ میلیون تومانی مسکن مهر را گرفته بودند، یا فروش اراضی در اختیار وزارت راه و شهرسازی و اختصاص درآمدهای آن به تکمیل مساکن مهر ناقص مانده و سایر روشها، واحدهای باقی مانده را تکمیل کنند. اتفاقی که سبب شد تا نهضت ملی مسکن از ابتدای ساخت و ساز، مشمول قانون پروژههای عمرانی تابع سازمان برنامه و بودجه و همچنین نرخهای اعلامی برای ساخت و ساز و تعدیلهای بعدی آنها شود.
معاونت مسکن و ساختمان وزارت راه و شهرسازی در سال نخست اجرای طرح، نرخ متری ۴ میلیون و ۷۵۰ هزار تومان را به دستگاههای متولی اجرای نهضت ملی مسکن شامل بنیاد مسکن، شرکت عمران شهرهای جدید، شرکت بازآفرینی شهری، سازمان ملی زمین و مسکن، ادارات کل راه و شهرسازی استانها، سازمانهای نظام مهندسی ساختمان استانها و… ابلاغ کرد اما گفته میشود با تعدیلهایی که هر ۳ ماه یک بار از سوی سازمان برنامه و بودجه ابلاغ شده، تا کنون به متری ۷ میلیون تومان رسیده است. همچنین قرار است با تکمیل واحدها خصوصاً از نظر انشعابات و نصبیها خصوصاً آسانسور و پکیج، نرخ نهایی پس از کسر آوردههای واریزی متقاضیان و تسهیلات فعلاً ۴۵۰ میلیون تومانی نهضت ملی مسکن (تهران)، در صورتی که نیاز به تکمیل وجه باشد، متقاضی اقدام به واریز باقی مانده وجوه کند.
é شهرسازی افقی نه عمودی
بسیاری از شهرسازان یکی از ایرادات مسکن مهر را شهرسازی عمودی و بلندمرتبه سازی حتی در شهرهای کوچک و روستاهایی که مردم به زندگی آپارتمان نشینی عادت ندارند، عنوان میکنند.
موضوعی که سبک زندگی بخشی از جامعه شهرنشین یا روستانشین را تحت تأثیر قرار داد و مشکلات اجتماعی برای ساکنان این بخش از واحدهای مسکن مهر ایجاد کرد.
رستم قاسمی وزیر راه و شهرسازی نیز بر تفاوت میان مسکن مهر و نهضت ملی مسکن در خصوص افقی یا عموی سازی تأکید کرده بود.
به گفته مسئولان وزارت راه و شهرسازی اولویت با افقی و کم تراکم سازی در شهرهایی است که با کمبود زمین مواجه نیستیم، اما در شهرهایی که زمین نداریم، راهی جز بلندمرتبه سازی و فروش تراکم در شهرهای بزرگ نیست.
با این حال پژوهشهای زیادی بر اثرگذاری منفی بلندمرتبه سازی بر محیط زیست و کاهش زیست پذیری شهرها صحه میگذارد.
é جانمایی واحدهای مسکونی نهضت ملی؛ در محدوده شهرها / از متروی مسکن مهریهای شهرهای جدید چه خبر؟
یکی از ایرادات بزرگ مسکن مهر، فاصله زیاد پروژههای مسکن مهر در بسیاری از شهرها با مرکز شهر است که به کاهش ارائه خدمات شهری از سوی مدیریت شهری به محلههای مسکن مهر شده است.
همچنین دوری از محدوده یا حریم شهر سبب شده بود تا برخی زیرساختهای آبر، برق، فاضلاب و گاز به سختی به محل احداث پروژههای مسکن مهر برسد. از سوی دیگر، یکی از دلایل بالا بودن تعداد واحدهای مسکن مهر فاقد متقاضی، دور بودن پروژههای مسکن مهر از مرکز شهر و نبود حمل و نقل عمومی درون شهری متناسب با جمعیت ساکن در این شهرهاست.
ساخت متروی شهر جدید پرند گفته میشود که ۱۵ سال پس از آغاز اجرای مسکن مهر تا دهه فجر امسال به اتمام میرسد؛ احداث متروی شهر جدید پردیس نیز هنوز علی رغم بارها کلنگ زنی و امضای تفاهم میان شرکت عمران شهرهای جدید و قرارگاه سازندگی خاتم، آغاز نشده است. با این حال قرار است تا آخر سال جاری یا اوایل سال آتی، متروی شهر جدید بهارستان به اصفهان به بهره برداری برسد.
این در حالی است که در نهضت ملی مسکن، اولاً محدوده شهرهای بالای ۱۰۰ هزار نفر با سرعت بالایی در شورای عالی شهرسازی به تصویب رسید و توسعه محدوده شهرهای زیر ۱۰۰ هزار نفر به شورای برنامه ریزی استانها واگذار شده است تا بازه زمانی افزایش محدوده شهرها افزایش یابد. این اقدام سبب میشود تا هزینههای انتقال زیرساختهای آب، برق، گاز و فاضلاب به محل اراضی اجرای پروژه به شدت کاهش یابد.
به گفته علیرضا فخاری معاون وزیر راه و شهرسازی و مدیرعامل سازمان ملی زمین و مسکن، ۳۳۰۰ هکتار نیز برای ساخت شهرکهای نزدیک شهرها در راستای اجرای نهضت ملی زمین و مسکن تأمین شده است.
é واحدهای ویلایی و بزرگ متراژ به جای آپارتمانهای ۶۰ متری
در مسکن مهر، برخی واحدهای مربوط به شهرهای جدید در حاشیه پایتخت، با متراژهای ۶۰ متری هم احداث و تحویل شد.
اما گفته شده در نهضت ملی مسکن واحدها با حداقل ۱۰۰ متر مربع ساخته میشود که با کسر ۱۵ تا ۲۰ متر فضای مشاع راه پله یا آسانسور، ۸۰ تا ۸۰ متر فضای مفید در اختیار خانوارها قرار میگیرد.
همچنین در شهرهایی که زمین به اندازه کافی تأمین شده باشد، قرار است ویلایی سازی در دستور کار قرار گیرد. هر چند که در مسکن مهر نیز ساخت برخی واحدهای مسکونی ویلایی در چند شهر جدید از جمله شهر جدید هشتگرد در استان البرز و شهر جدید امیرکبیر در استان مرکزی با استقبال نسبتاً خوب متقاضیان مواجه شد.
مدیرعامل سازمان ملی زمین و مسکن اعلام کرد؛
تامین ۲۳ هزار هکتار زمین برای نهضت ملی مسکن
مدیرعامل سازمان ملی زمین و مسکن گفت: تاکنون ۲۳ هزار هکتار زمین برای ساخت ۱٫۵ میلیون واحد مسکونی در قالب نهضت ملی مسکن تامین شده است.
علیرضا فخاری در گفتوگو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس، ضمن اشاره به بانک زمین در سازمان ملی زمین و مسکن گفت: ممکن است بخشی از زمینهای نهضت ملی مسکن از بانک زمین موجود در سازمان ملی زمین و مسکن تامین شده باشد.
مدیرعامل سازمان ملی زمین و مسکن در تشریح شرایط لازم برای الحاق زمین به نهضت ملی مسکن گفت: آن بخشی از اراضی که مشخصات لازم و ویژگی معین برای ساخت مسکن را داراست به نهضت ملی مسکن الحاق خواهد شد.
وی افزود: ویژگی اراضی الحاق شده برای نهضت ملی مسکن بر اساس موقعیت و قیمت تعیین میشود که این دو شرط کیفیت زمین برای ساخت مسکن را تایید میکند.
فخاری با اشاره به زمین تامین شده برای نهضت ملی مسکن گفت: تا کنون زمین لازم برای ساخت ۱٫۵ میلیون واحد مسکونی تامین شده است.
این مقام مسئول در پاسخ به سوالی مبنی بر آمار زمین تامینی بر اساس هکتار گفت: اکنون ۲۳ هزار هکتار زمین برای ساخت ۱٫۵ میلیون واحد مسکونی تامین شده است.
é تنها ۳۰ درصد زمین مورد نیاز ساخت ۱٫۵ میلیون مسکن تامین شد
به گزارش فارس، با فرض بعد خانوار معادل ۳٫۳ نفر بر اساس آمار سرشماری سال ۱۳۹۵، تراکم نفر در هکتار برای ۱٫۵ میلیون واحد مسکونی نهضت ملی مسکن به ۲۱۵ نفر در هکتار میرسد.
این در حالیست که برای ساخت مسکن مطابق ضوابط معماری اسلامی ایرانی، تراکم نفر در هکتار باید به ۶۶ نفر در یک هکتار زمین کاهش پیدا کند. بر این مبنا هماکنون تنها ۳۰ درصد زمین برای ساخت ۱٫۵ میلیون مسکن مطابق وعده رئیس جمهور یک واحدهای مطابق معماری ایرانی و اسلامی تامین شده است.
مدیرکل بنیاد مسکن گلستان:
اقتصاد استان گلستان وابسته به یکهزار روستا است
با انعقاد تفاهمنامه بین اداره کل امور روستایی و بنیاد مسکن، تحول خوبی در اقتصاد روستاهای گلستان رخ میدهد
مدیرکل بنیاد مسکن گلستان گفت: با انعقاد تفاهمنامه بین اداره کل امور روستایی و شوراهای استانداری گلستان و بنیاد مسکن قطعا شاهد تحول خوبی در اقتصاد گلستان خواهیم بود. به گزارش روابط عمومی بنیاد مسکن گلستان سید محمد حسینی در نشست بین اداره کل امور روستایی و شوراهای استانداری گلستان با بنیاد مسکن اظهار کرد: پس از ابلاغ تفاهمنامه بین وزارت کشور و بنیاد مسکن کشور در خصوص توسعه و عمران روستایی، جلسات مشترک کارشناسی و مدیریتی بین اداره کل امور روستایی و بنیاد مسکن در راستای مباحث مطرح شده در این تفاهمنامه به جهت سرعت بخشیدن به توسعه و عمران روستایی برگزار شد. وی تصریح کرد: این جلسات با مطرح کردن چهار موضوع ابقا روستاها با اجرای طرح هادی و یا بازنگری انها، انجام منظومه روستایی در راستای کمک به اقتصاد روستایی، نظارت بر ساخت و سازها و ساماندهی آنها با استفاده از مصالح و معماری بومی روستایی و ساماندهی مدیریت امور زمین در روستاها مورد بحث و بررسی قرار گرفت. مدیر کل بنیاد مسکن گلستان خاطرنشان کرد: با برگزاری این جلسات کارشناسی قرار شد اقدامات لازم در این خصوص انجام شود و مباحث بین دو دستگاه که در گذشته مطرح بود حل شود. وی ادامه داد: علاوه بر مباحث مهم و کلی توسعه روستایی، مباحث جزئی دیگر مانند الحاق محدوده روستایی، تغییر کاربری در مجاور روستاها، اجرای طرح بازنگری و غیره که روزانه ذهن مردم را درگیر کرده را نیز حل و فصل نماییم. حسینی گفت: در راستای اجرای طرح نهضت ملی مسکن و در قالب تامین زمین موردنیاز، از محل اراضی مازاد دستگاه های اجرایی تاکنون در ۶۰۰ روستا، زمین موردنیاز تامین شده و در حال انتقال به بنیاد مسکن است. وی بیان کرد: با اجرای این تفاهم نامه مشترک در گلستان شاهد شکوفایی و توسعه همه جانبه در روستاها خواهیم بود. مدیرکل بنیاد مسکن گلستان با اشاره به اینکه بخش قابل توجه جمعیت استان گلستان روستایی بوده ابراز کرد: با توجه به اینکه اقتصاد استان گلستان وابسته به یکهزار روستا واقع در استان است، مطمئنا با عملیاتی شدن این تفاهم نامه مشترک علاوه بر تحول اقتصاد روستایی، شاهد تحول عظیم در اقتصاد گلستان خواهیم بود.
با حکم معاون وزیر راه و شهرسازی:
اعضای جدید هیات مدیره شرکت عمران شهر جدید پردیس معرفی شدند
مراسم تودیع و معارفهی اعضای هیات مدیره شرکت عمران شهر جدید پردیس برگزار شد.
به گزارش روزنامه جمله به نقل از شرکت عمران شهر جدید پردیس، طی حکمی از سوی مدیر عامل شرکت عمران شهرهای جدید، عضو جدید هیئت مدیره شرکت عمران پردیس منصوب شد. بر اساس این خبر «سید جمال تربتی» و «علیاصغر جاودان فر» بهعنوان عضو جدید هیات مدیره شرکت عمران شهر جدید پردیس منصوب شد. در حکم معاون وزیر راه و شهرسازی و رئیس مجمع شهرهای جدید ایران خطاب به مهندس تربتی آمده است؛ «با عنایت به تخصص، تعهد و سوابق مفید و ارزشمند جنابعالی و در راستای پیشبرد امور جاری شرکت بهموجب این حکم بهعنوان عضو هیئتمدیره شرکت عمران شهر جدید پردیس منصوب میشوید. امید است با استعانت از خداوند متعال و عنایات حضرت ولیعصر (عج) و رهنمودهای مقام معظم رهبری و همکاری اعضای هیئتمدیره و کارکنان شرکت در انجام امور محوله جهت پیشبرد اهداف عالیه انقلاب اسلامی و پاسداری از راه امام راحل (ره) و شهیدان گرانقدر موفق و موید باشید»
سید جمال تربتی، پیش از این سابقه مدیریت اجرائی و معاونت شهرسازی شهر جدید صدرا و ۲۵سال سابقه کار در شهرداریهای مختلف تهران، شیراز،… و ۴ حکم شهردار را در کارنامه خود دارد.
استاندار خوزستان:
زمینهای مازاد دستگاههای اجرایی خوزستان صرف ساخت مسکن شود
استاندار خوزستان گفت: زمینهای مازادی که در اختیار دستگاههای اجرایی استان قرار دارند باید از آنها گرفته شده و صرف ساخت مسکن شود.
صادق خلیلیان در نشست شورای مسکن خوزستان اظهار کرد: در این جلسه چندین مبحث از جمله ثبتنام افراد در طرح نهضت ملی مسکن، تأمین زمین برای متقاضیان خوزستانی برای ساخت سالانه ۷۰ هزار واحد مسکونی و پرداخت مبلغ واریزی از سوی افراد واجد شرایط بررسی شد. استاندار خوزستان با بیان اینکه در این جلسه تقسیم کاری میان شهرستانها با حضور فرمانداران مربوطه انجام شد، افزود: هرکدام از فرمانداران مکلف شدند تا زمین مورد نیاز برای اجرای طرح نهضت ملی مسکن را با همکاری سایر دستگاهها آماده کنند. خلیلیان در خصوص اختصاص زمینهای مازاد به اجرای این طرح تصریح کرد: زمینهای مازادی که در اختیار دستگاههای اجرایی استان خوزستان قرار دارند باید از آنها گرفته شده و صرف ساخت مسکن شود. وی با اشاره به اهمیت ساخت مسکن افزود: ساخت مسکن سبب تسهیل در ازدواج جوانان، کاهش اجارهبها و تعادل در قیمت مسکن خواهد شد؛ بنابراین دولت سیزدهم این موضوع را به صورت ویژه در دستور کار خود قرار داده است.