علی سلاجقه رییس سازمان محیط زیست کشور در تازه‌ترین اظهارات خود در نشست خبری به مناسبت روز محیط زیست و رسانه، اعلام کرد که درباره انتقال آب دریای خزر به سمنان «فعلا» خبری نیست و منتفی شده، هیچ اتفاقی هم در این زمینه نیفتاده است. وی اظهارداشت: همچنین درباره استفاده از آبهای ژرف هم باید […]
علی سلاجقه رییس سازمان محیط زیست کشور در تازه‌ترین اظهارات خود در نشست خبری به مناسبت روز محیط زیست و رسانه، اعلام کرد که درباره انتقال آب دریای خزر به سمنان «فعلا» خبری نیست و منتفی شده، هیچ اتفاقی هم در این زمینه نیفتاده است.
وی اظهارداشت: همچنین درباره استفاده از آبهای ژرف هم باید دقیق عمل کنیم و تمام زوایا سنجیده و حتی استفاده از این منبع هم باید اولویت بندی شود.
سلاجقه درباره انتقال آب دریای عمان به سیستان و بلوچستان گفت: در مجموع اگر قرار است انتقال بین حوضه ای صورت گیرد باید بر اساس مجوزهای محیط زیستی باشد ، همچنین حقابه محیط زیستی در مبداء و مسیر تامین شود.
*با منابع آب کشور خوب برخورد نکرده‌ایم
وی در ادامه با اشاره به مساله آب در کشور به عنوان یکی از دغدغه‌های دولت گفت: در بحث آب آن چیزی که امروز در محیط زیست می گذرد نتیجه یک روز یا ۱۰ سال نیست بلکه نتیجه سالها عدم مدیریت صحیح منابع است به طوری که امروز منابع آبی ما به آستانه تحمل رسیده اند، در واقع همیشه با آب به عنوان سرمایه‌ای که همیشه ساری و جاری است برخورد کردیم اما دیدیم این سرمایه در حال کم شدن است و اکنون با مشکل روبرو هستیم، زمان بارش در کشور جابه‌جا شده و کشور دچار خشکسالی شده است، در واقع با منابع آب چه آبهای سطحی و چه آبهای زیرزمینی خوب برخورد نکردیم، حتی امروزه هم باو جود اینکه مدام گفته می شود منابع آبی محدود است اما می بینیم که برخی خانواده‌ها از آب به درستی استفاده نمی‌کنند، بنابراین باید تلاش کنیم تا آستانه ها در محیط زیست فاصله بگیریم.
وی تاکید کرد: به طور مداوم از وزارت نیرو پیگیر تامین حقابه محیط زیست هستیم البته این مساله همواره مد نظر وزیر نیرو است، همچنین در زمینه کشاورزی هم از وزارت جهاد کشاورزی خواستیم تا در زمینه کشت های جایگزین یعنی کشت هایی که نسبت به کم آبی و خشکی مقاوم هستند اقدام کنند.
*پاسخ به یک سوال مهم
اما در مخالفت با پروژه هزینه‌بر و مخرب انتقال آب خزر به کویر مرکزی (سمنان) نه یک قشرِ خاص بلکه طیفِ گسترده‌ای از کارشناسان، دلایلِ متقن و علمی خود را به طور روشن و شفاف طی سالیان اخیر مطرح کرده‌اند.
محمد درویش فعال برجسته محیط زیست کشور در پاسخ به این سوال مهم که چرا با انتقال آب خزر به سمنان مخالفید می‌گوید:« دلیلش این است که اکوسیستم دریای خزر همین الان هم ظرفیت بسیار ناگواری دارد. میزان آلایندگی‌های این آب، چندین برابر حد مجاز است. بسیاری از گونه‌های آبزی، منقرض شده یا در آستانه انقراض هستند. ماهی کیلکا را تقریباً از دست دادهایم، ماهی خاویاری دارد از بین می‌رود؛ فک خزری در آستانه انقراض است. در چنین شرایطی که توصیه می‌کنند به دلیل آلودگی آب، مردم وارد دریای خزر نشوند، ما قرار است دوباره تلخابهای را وارد آب بکنیم و کیفیت را کمتر کنیم.
در واقع محل شیرین کردن آب در حال حاضر، تالاب میانکاله در جنب نکا است که زیستگاه ماهی خاویاری است و این منطقه با این اتفاق به شدت آسیبپذیر خواهد شد و درآمد صیادیمان کاهش خواهد یافت و بیکاری افزایش خواهد یافت. از سوی دیگر کیفیت آبزیانی که مردم استفاده می‌کنند، کاهش می‌یابد و هزینه سلامت افراد از نوع درمانی افزایش می‌یابد. همه این‌ها خسارت به این کشور است. علاوه بر این مسیری که این لوله عبور خواهد کرد منجر به تخریب هزاران درخت ارزشمند ایلخانی می‌شود و نرخ فرسایش را افزایش می‌دهد و منجر به گسست اکولوژیک در جنگل‌های ارزشمند شمال خواهد شد. غیر از این ماجراها نکته بسیار مهم این است که قیمت تمام شده این پروژه بسیار گران است.
چیزی حدود هر متر مکعب ۶۰ هزار تومان برآورد شده است. چه محصولی قرار است تولید بشود که ۶۰ هزار تومان ارزش داشته باشد و این چه اقتصادی است که می‌تواند با آب ۶۰ هزار تومانی برای متر مکعب به حیات خودش ادامه بدهد؟ اصلاً منطقی نیست ما ۱۸ الی ۱۹ هزار میلیارد تومن هزینه کنیم، برای اینکه ۲۰۰ میلیون متر مکعب آب منتقل کنیم. آن ۱۸ هزار میلیارد تومان می‌تواند به دردهای این ملت اختصاص پیدا کند. کیفیت آموزش و پرورش در این کشور درست بشود و واقعاً لازم نیست ما چنین پولی را هدر بدهیم که همین هدر دادن موجب تخریب طبیعت ایران می‌شود.
استان سمنان همین الان میانگین سرانه آبی که دارد بیشتر از متوسط کشوری است و اگر یک پنجم و یا یک ششم این را هزینه کنند می‌توانند ۵۰۰ میلیون متر مکعب آب را از محل بازچرخانی، تصفیه و برای بخش‌های کشاورزی، صنعت و شرب ذخیره کنند. چرا ما کار آسان‌تر را نکنیم که هزینه‌هایش کمتر است و خسارت محیط‌زیستی هم ندارد؟
ما دوتا رئیس‌جمهوری (احمدی نژاد و روحانی) داشتیم که در تمام موارد باهم تضاد داشتند، اما فقط در یک مورد با هم اشتراک نظر دارند؛ آن هم انتقال آب به سمنان است؛ چون سمنانی هستند و به حوزه انتخابی خودشان قول دادند که آب بیاورند. همانطور که آقای خاتمی رئیس‌جمهور شد آب به یزد برد، آقای رفسنجانی رئیس جمهور شد آب به کرمان و رفسنجان برد. حالا ما دو تا رئیس‌جمهور سمنانی داریم که می‌خواهند بگویند که ما نمک‌نشناس نبوده‌ایم و رأی مردم شهر خود را جبران کرده‌ایم. واقعاً غم‌انگیز است که ما اصول کشورداری را کنار بگذاریم و درگیر چنین مواردی شویم. زمانی نمایندگان مجلس در بودجه تصویب کردند که ردیف طرح انتقال آب حذف شود و خیلی هم خوشحال کننده بود، ولی با این وجود دوباره این موضوع، مطرح شده است.
محیط‌زیستی‌ها می‌توانند طبق ماده ۶۶ آئین دادرسی به قوه قضاییه شکایت کنند، چون یک تخریب غیر قابل جبران دارد اتفاق می‌افتد. از سوی دیگر نمایندگان مجلس باید از وزیر نیرو و رئیس سازمان حفاظت محیط‌زیست نیز در مجلس توضیح بخواهند.
البته ناگفته نماند که استفاده از واژه «فعلا» قبل از منتفی اعلام کردنِ پرونده انتقال آب خزر به سمنان از سوی رییس سازمان محیط زیست، به معنایِ پایانِ باز و مفتوح دانستنِ ضمنی پرونده تا فرصت‌ها و احیانا سال‌های آتی است.
به عبارت دیگر، سلاجقه با این کار، موضوع را از سرِ خود به طور موقت باز کرده و حتی حقِ رؤسای محیط زیست آینده را برای اظهارنظر در این باره محفوظ دانسته است، با این حال اما امیدواریم تا پیش از آنکه خیلی دیر بشود، ایده‌پردازان این پروژه پر مناقشه و چالش برانگیز، برای همیشه از صرافتِ این کار بیفتند و دریاچه ناخوش احوالِ مازندران را به حال خود گذارند.
