هنر مقابل جنگ
هنر مقابل جنگ

    در پی حمله روسیه به اوکراین، هنرمندان و سازمان‌های فرهنگی سراسر جهان، از روسیه فاصله می‌گیرند. حمله روسیه به اوکراین موجی از خشم و محکومیت در جهان برانگیخت و بسیاری از رهبران جهان در واکنش به آن تحریم‌هایی را وضع کردند. در حالی که بیشتر تحریم‌های رسمی بریتانیا و ایالات متحده و جاهای […]

 

 

در پی حمله روسیه به اوکراین، هنرمندان و سازمان‌های فرهنگی سراسر جهان، از روسیه فاصله می‌گیرند. حمله روسیه به اوکراین موجی از خشم و محکومیت در جهان برانگیخت و بسیاری از رهبران جهان در واکنش به آن تحریم‌هایی را وضع کردند. در حالی که بیشتر تحریم‌های رسمی بریتانیا و ایالات متحده و جاهای دیگر اقتصادی‌ هستند، این جنگ واکنش‌ شدید دنیای هنر را نیز به دنبال داشته است. در ادامه به برخی از تحریم‌های فرهنگی مقدماتی که علیه خشونت در اوکراین اعلام شده‌اند، آمده است:

در دنیای تئاتر، اپرای متروپولیتن نیویورک اعلام کرد کار با اجراکنندگان و شرکت‌های حامی ولادیمیر پوتین یا تحت حمایت او را متوقف می‌کند. پیتر گلب، مدیر اپرای متروپولیتن، با انتشار بیانیه‌ای اعلام کرد که این خط‌ مشی جدید تا توقف تهاجم و کشتار، بازگشت نظم و جبران خسارت‌ها اعمال خواهد شد.
به گزارش نیویورک تایمز، این خط ‌مشی جدید احتمالا به معنای پایان همکاری مت با اپرای بالشوای مسکو خواهد بود. این دو شرکت توافقی پنج‌ساله برای همکاری در تولید برنامه دارند و اجرای چند نمایش در فصل بعد را پیشاپیش برنامه‌ریزی کرده‌اند. والری گرگیف ۶۸ ساله، رهبر ارکستر روس، نیز به علت داشتن روابطی با پوتین، همان روز از یک شرکت مدیریت اپرای خود برکنار شد.
مارکوس فلسنر، ساکن مونیخ، که از سال ۲۰۲۰ نماینده این رهبر ارکستر معروف بود، با صدور بیانیه‌ای اعلام کرد: «با توجه به جنگ جنایتکارانه‌ای که حکومت روسیه علیه اوکراین و علیه جامعه آزاد اروپا به راه انداخت، دفاع از منافع استاد گرگیف برای ما ناممکن و آشکارا ناخوشایند است. هفته پیش خانه اپرای سلطنتی لندن نیز اعلام کرد برنامه‌های تابستان امسال برای حضور در تئاتر بالشوای را لغو خواهد کرد.
باله دولتی روسیه در سیبری هم تاریخ (اجرای) تعدادی از تورهای برنامه‌ریزی شده بریتانیا را لغو کرده است. شرکت تبلیغاتی «ریموند گابی لیمیتد» اعلام کرد که این تور به دلیل شرایط تکان دهنده فعلی در اوکراین لغو شده است. تعدادی از محل‌های برگزاری مراسم در سراسر بریتانیا نیز اعلام کرده‌اند، بازدیدهای برنامه‌ریزی شده از طرف شرکت‌های گردشگری روسیه را لغو می کنند.
آکادمی فیلم اوکراین از جهانیان درخواست کرد سینمای روسیه را تحریم کنند. این موسسه در درخواستی به موسسات و دست‌اندرکاران فیلم در جهان، از جشنواره‌های بین‌المللی تقاضا کرد فیلم‌های روسی را نپذیرند و از تولیدکنندگان فیلم خواست به هرگونه معامله با شرکت‌های مرتبط با فدراسیون روسیه پایان دهند.
مسابقه آواز یوروویژن هم اعلام کرد روسیه حق شرکت در رقابت‌های سال ۲۰۲۲ را ندارد. اتحادیه پخش رادیو تلویزیون اروپا در بیانیه‌ای اعلام کرد: «با توجه به بحران غیرمنتظره در اوکراین، این تصمیم نشان‌دهنده این نگرانی است که با توجه به بحران بی‌سابقه اوکراین، شرکت روسیه در مسابقه امسال به بدنام شدن این رقابت منجر می‌شود.»
این تصمیم به نوعی چرخش کامل به شمار می‌آید، زیرا برگزارکنندگان این رویداد پیش از این اعلام کرده بودند باوجود درخواست نهاد پخش برنامه‌های رادیوتلویزیونی عمومی اوکراین، برای جلوگیری از شرکت روسیه برنامه‌ای ندارند و با موجی از انتقاد روبه‌رو شده بودند.
هنرمندان انفرادی موسیقی نیز اجرا در روسیه را تحریم کرده‌اند؛ از جمله گرین دی که روز یکشنبه در اینستاگرام از لغو کنسرت برنامه‌ریزی شده‌‌اش در مسکو خبر داد. در پیام آن‌ها آمده‌ است: «در نهایت اندوه با توجه به رویدادهای کنونی احساس کردیم باید اجرای آینده‌مان در ورزشگاه اسپارتاک مسکو را لغو کنیم. می‌دانیم با اتفاق بسیاری بزرگ‌تری که رخ داده است، الان وقت اجرای راک در ورزشگاه نیست. اما همچنین می‌دانیم که موسیقی راک‌‌اندرول جاودانی است و اطمینان داریم در آینده و در زمان و مکان مناسب باز خواهیم گشت. بازپرداخت‌ها در محل خرید انجام می‌شود. سلامت باشید.»
سایر هنرمندان موسیقی از جمله ای‌جی‌آر (AJR) و اوکسیمیرون (Oxxxymiron) نیز کنسرت‌های خود در روسیه را لغو کرده‌اند. ای‌جی‌آر روز جمعه (۲۵ فوریه) در توییتر نوشت: «در کمال تاسف اعلام می‌کنیم که اجرای آینده در روسیه را لغو می‌کنیم.» از هواداران روس‌ خود که با رفتار بی‌دلیل و جنایتکارانه کشورشان مخالف‌اند، سپاسگزاریم. قلب ما با مردم اوکراین است. در حال حاضر انتشار اطلاعات دقیق بهترین کاری است که می‌توانید انجام دهید.
اوکسیمیرون، خواننده رپ روسی، هم می‌گوید نمی‌تواند «وقتی موشک‌های روسیه روی اوکراین فرومی‌ریزد» برنامه اجرا کند. او در ویدیویی گفت: «شش کنسرت بزرگ خود در مسکو و سنت‌پترزبوگ را تا اطلاع ثانوی لغو می‌کنم.»

تأثیر جنگ اوکراین بر سینمای روسیه
جشنواره فیلم استکهلم سوئد نیز اعلام کرد در دوره بعدی که ماه نوامبر برگزار می‌شود هیچ فیلم دولتی روس را نخواهد پذیرفت
آژانس دولتی فیلم اوکراین با ارسال نامه‌ای به جشنواره‌های کن، ونیز، کارلووی‌واری و سایر جشنواره‌های مهم فیلم از آنها خواست سینمای روسیه را تحریم و از شرکت فیلم‌های روسی جلوگیری کنند.
در واکنش به این نامه جشنواره فیلم گلاسکوی اسکاتلند دو فیلم روسی را از برنامه دوره جدید این رویداد سینمایی حذف کرد:«بدون نگاه کردن به عقب» (کایریل سوخولوف، ۲۰۲۱، عکس اول) و «اعدام» (لدو کوآتانیا، ۲۰۲۱، عکس دوم).
جشنواره فیلم استکهلم سوئد نیز اعلام کرد در دوره بعدی که ماه نوامبر برگزار می‌شود هیچ فیلم دولتی روس را نخواهد پذیرفت و تمرکز امسال بر سینمای اوکراین خواهد بود. در دورۀ قبل این جشنواره فیلم «کرگدن» (اولگ سنتسف) فیلم‌ساز اوکراینی، جایزه بهترین فیلم را برد. آکادمی فیلم اوکراین از نهاد حمایتی اتحادیه اروپا از تولیدات مشترک سینمایی (اوریماژ) خواسته که روسیه از کلیه برنامه های حمایتی و تولید مشترک با دیگر کشورهای اروپایی کنار گذاشته شود.

اروپا به‌دنبال تحریم شبکه‌های تلویزیونی روسیه
فستیوال مانیای فرانسه به درخواست اوکراینی‌ها برای تحریم برنامه‌های دولتی روسیه پاسخ مثبت داد. سازمان روسکینو، نماینده دولتی صنعت تولید محتوای صوتی و بصری روسیه در بازارهای بین‌المللی، از شرکت در فستیوال «سِری مانیا» که به عنوان یک بازار بین‌المللی برای تمرکز بر برنامه‌های تلویزیونی در فرانسه عمل می‌کند، منع شد. قرار بود این سازمان روسی جدیدترین محتواهای تولید شده توسط این کشور را در فستیوال مانیا در شهر لیل فرانسه ارایه کند. این جشنواره از هجدهم تا بیست‌وپنجم مارس برگزار می‌شود.
با این حال وزارت فرهنگ فرانسه حضور روسکینو را به خاطر جنگ علیه اوکراین ممنوع کرده و دعوتنامه آن را پس گرفته است. روسکینو در سال‌های اخیر حضور خود در رخدادهای کلیدی این صنعت را به شدت بیشتر کرده بود که خود نشانگر ظهور نسلی جدید از فیلمسازان روسی در صحنه بین‌المللی بود.
بسیاری از این رویدادها طی ماه‌های آینده در فرانسه برگزار می‌شود که از جمله آن‌ها می‌توان از بازار «میپ‌تی‌وی»، فستیوال «کن سری» و «مارش دو فیلم» نام برد که به ترتیب در ماه‌های آوریل و می در کن برگزار می‌شوند.
هنوز مشخص نیست این رخدادها هم در ممنوع کردن حضور روسیه از جشنواره «سری مانیا» پیروی می‌کنند یا خیر. برخلاف «سری مانیا»، «مارش دو فیلم» و «کن سری» و «میپ‌تی‌وی» توسط بخش خصوصی سازمان‌دهی می‌شوند که ربطی به دولت فرانسه ندارند.
این در حالی است که روز شنبه مجموعه‌ای از گروه‌های نماینده صنعت فیلم و تلویزیون اوکراین خواستار بایکوت رسانه‌های روسی و قطع ارتباط تجاری با نهادهای روسی شده بودند. «کی‌یف میدیا ویک» که یک بازار فیلم و تلویزیون واقع در پایتخت اوکراین است هم نامه‌ای نوشته و خواستار تحریم ارایه برنامه‌های روسی شده است. به دنبال آن اتحادیه اروپا یکشنبه اعلام کرد می‌خواهد در حرکتی بی‌سابقه شبکه‌های تلویزیونی راشا تودی (آرتی) و اسپوتنیک که تحت حمایت دولتی روسیه هستند را تحریم کند.

بندیکت کامبربچ: به بحران اوکراین توجه کنید
بندیکت کامبربچ که روز دوشنبه در پیاده‌روی مشاهیر هالیوود تجلیل و از ستاره او رونمایی شد، به خواهرش تریسی پیکوک که سال گذشته بر اثر سرطان درگذشت، ادای احترام کرد و در مراسم رونمایی از ستاره‌اش از بحران اوکراین گفت و خواست که به بحران اوکراین توجه شود.
ستاره «قدرت سگ» همچنین از تریبونی که داشت برای افزایش آگاهی و نشان دادن حمایت خود از مردم اوکراین استفاده کرد.
«من نمی‌توانم امروز در این لحظه شگفت‌انگیز زندگی‌ام، پشت این سکوت خارق‌العاده، بدون اذعان به آنچه که در اوکراین اتفاق می‌افتد و نشان دادن حمایت خود از مردم اوکراین، حمایتم از مردم روسیه که مخالف کلپتوکراسی و حماقت حاکمان خود برای جلوگیری از پیشرفت این جنایت هستند، صحبت نکنم.»
کامبربچ ادامه داد: «اما اکنون بیشتر از فکر و دعا باید اقدام کنیم، باید به وب‌سایت‌های سفارت‌ها برویم، باید ببینیم به عنوان شهروندان جهان به عنوان شهروندان اروپا و افرادی که خواهان مکان بهتر و نتیجه بهتر در این لحظه وحشتناک برای این افراد، کودکان، و خانواده‌هایی که باران موشک بر شهرهایشان سرازیر شده و برای زنده ماندن تلاش می‌کنند. چه کاری می توانیم انجام بدهیم.»
« ما دیگر نمی‌توانیم دست روی دست بگذاریم.. دیگر زمانی برای بخل یا تنبلی یا خنثی بودن یا ناتوانی نیست. ما باید اقدام کنیم و کارهایی هست که از دست ما بر می آید. شما می توانید از سازمان ها حمایت کنید. می توانید به کسانی که به پناهندگان پناه داده اند، حمایت کنید. می توانید از سازمان های حقوق بشر حمایت کنید. می توانید سیاستمداران، بانک و صنایع خود را تحت فشار قرار دهید تا هر کمکی که قادر به انجامش هستند، انجام بدهند. بنابراین من از مردم در این روز کمک می خواهم.»