سارا نیازی در ماده ۵۲ برنامه ششم توسعه امتیازی که برای ریل و توسعه آن در نظر گرفته شده، سرمایه گذاری در حوزه ریلی همانند سرمایه گذاری در مناطق کمتر توسعه یافته است بنابراین حمل و نقل کالا با نرخ صفر حساب می شود. این امتیاز می تواند به توسعه بیشتر قطارهای حومه […]
سارا نیازی
در ماده ۵۲ برنامه ششم توسعه امتیازی که برای ریل و توسعه آن در نظر گرفته شده، سرمایه گذاری در حوزه ریلی همانند سرمایه گذاری در مناطق کمتر توسعه یافته است بنابراین حمل و نقل کالا با نرخ صفر حساب می شود. این امتیاز می تواند به توسعه بیشتر قطارهای حومه ای در بخش مسافری نیز کمک کند. از طرفی نیز احکام محاسبه نرخ صفر مالیات بر ارزش افزوده برای حملونقل ریلی نیز دائمی شده است.
درواقع تلاش هایی که در چند سال گذشته برای ایجاد تغییر نگاه به بخش ریلی به عنوان یک بخش اصلی از انواع پیشران های اقتصادی کشور صورت گرفته باعث شده تا این بخش رشد محسوستری داشته باشد. در ماده ۵۷ برنامه ششم توسعه نیز بر سهم بار ۳۰ درصد و ۲۰ درصد مسافر حمل و نقل ریلی تاکید شده است و در سال ۹۲ این سهم ۱۰.۸ در صد بوده است .
ضمن اینکه در بند «ق» که بعدا قانون دائمی ماده ۱۲ شد مصوب شده که ۵/ ۷ میلیارد دلار برای پروژه‌هایی که منجر به صرفه‌جویی سوخت می‌شود اختصاص یابد.
این در حالی است که پیش از این مدیرعامل شرکت راه‌آهن از پیگیری و رایزنی با مجلس شورای اسلامی برای قرار گرفتن احکام محاسبه نرخ صفر مالیات بر ارزش افزوده برای حملونقل ریلی در برنامه هفتم توسعه و قانون دائمی شد.
سعید رسولی با اشاره به پیشنهاد تایید نرخ صفر مالیاتی برای خدمات حملونقل ریلی تا پایان برنامه ششم و قرار گرفتن در برنامه هفتم توسعه اظهار داشت: در برنامه ششم توسعه با توجه به تأکید مقام معظم رهبری در اجرای سیاست‌های بند ۲۴ و ۲۵ مبنی بر توسعه حملونقل ریلی دولت اهتمام داشت احکامی را به مجلس پیشنهاد کند مجلس نیز ضمن رسیدگی به این احکام، بندهایی را اضافه کرد.
وی ادامه داد: یکی از این احکام محاسبه نرخ صفر برای مالیات بر ارزش‌افزوده در حملونقل ریلی بود که به تصویب رسید و سر انجام پس از برگزاری چند جلسه کارشناسی با سازمان امور مالیاتی، رأی معاونت حقوقی رئیس‌جمهوری در این زمینه صادر و ابلاغ شد.
معاون وزیر راه و شهرسازی با بیان اینکه «این قانون هم‌اکنون عملیاتی است» گفت: با اجرای این قانون ۹ درصد مالیات بر ارزش‌افزوده به‌طورکلی از سبد هزینه خدمات دهندگان حملونقل ریلی کاسته شده که این امر موجب نزدیک شدن به مزیت رقابتی ریل می‌شود.
مدیرعامل شرکت راه‌آهن تصریح کرد: اگرچه این قانون برای مجموع خدمات حملونقل ریلی دیده شده بود اما تفسیری که از خدمات حملونقل ریلی شد فقط شامل حملونقل بار بود که هم اکنون این قانون عملیاتی است.
رسولی خاطرنشان کرد: آنچه امروز خواسته شرکت راه‌آهن و شرکت حملونقل ریلی کشور است، همان تاکید مقام معظم رهبری در بند ۲۴ سیاست‌های کلی برنامه ششم توسعه مبنی بر اولویتِ بخشِ ریلی در توسعه حملونقل و ایجاد مزیت رقابتی برای آن است.
معاون وزیر راه و شهرسازی یادآور شد: در صورت محاسبه نرخ صفر برای مجموعه خدمات حملونقل ریلی با حملونقل جاده‌‌ای در شرایط برابری قرار می‌گیرند و سپس می‌توانند در شرایط برابر در موارد دیگر به رقابت با یکدیگر بپردازند. البته باید توجه داشت که هیچگونه رقابت منفی بین ریل و جاده وجود ندارد.
مدیرعامل شرکت راه‌آهن تاکید کرد: با توجه به اینکه این یک پیشنهاد کاملا منطقی، برخوردار از مبنا و مورد تاکید مقام معظم رهبری است، خواسته ما قرار گرفتن در برنامه هفتم توسعه و حتی لحاظ شدن در قانون دائمی است که در حال پیگیری و رایزنی با مجلس شورای اسلامی هستیم و امیدواریم همکاری لازم در این مورد انجام گیرد.
علاوه بر مزیتهای بخش ریلی که عنوان شد، قاچاق کالا با اهرم نظارت بر واردات و صادرات آن در مبادی رودی و خروجی کشور به‌وسیله حملونقل ریلی نیز به‌آسانی قابل کنترل است، امکانی که در شرایط تحریم‌های اقتصادی از هدررفت منابع مالی کشور جلوگیری می‌کند. بنابراین توسعه این بخش به توسعه روزافزون ترانزیت و اقتصاد بخش حمل ونقل با کاهش هزینه تمام شده آن کمک شایانی خواهد کرد.
با توجه به اثرات مخرب گازهای گلخانه ای و مشكلات محیطی ناشی از انتشار این آلایندهها و همچنین تجدید ناپذیری سوختهای فسیلی، كاهش استفاده از این منبع انرژی حائز اهمیت ویژهای است.
در این میان راه آهن به عنوان یك مكانیسم بسیار كارآمد در زمینه حمل و نقل درون شهری و برون شهری در كشورهای توسعه یافته و بسیاری از كشورهای در حال توسعه شناخته شده و از آن استفاده می‌شود.
اصولا قطارها با توجه به عدم ایجاد آلودگی هوایی و صوتی، دوستدار محیط زیست نیز هستند كه با افزایش سرعت سفر، مطلوبیت بیشتری برای مسافران داشته و خواهند داشت. از این رو می توان از قطارها به عنوان گزینهای بسیار مناسب در توسعه پایدار نام برد.
تبیین و تشریح برتری به كارگیری راه آهن از دیدگاه توسعه پایدار آنقدر مهم است كه در تسهیل هرچه بیشتر و بسط و گسترش خطوط ریلی كه از معیارهای اقتصادی و زیست محیطی مختلفی برخوردار است، باید همواره استفاده كرد.
درجهان امروز، حمل و نقل ریلی از جمله بخشهای زیربنایی اقتصاد است كه فرآیند توسعه اقتصادی را تحت تاثیر قرارداده و اساس مبادلات بازرگانی و كلید توسعه اقتصادی و اجتماعی است. برخی متخصصان حمل و نقل براین باورند كه بین كارآیی در بخش حمل و نقل و كارآیی عمومی اقتصاد و رشد اقتصادی، رابطهای مستقیم وجود دارد و حمل و نقل را واسطه میان فعالیت‌های كشاورزی، صنعتی، بازرگانی و خدماتی در سطح ملی و بین‌المللی میدانند.
به اعتقاد بسیاری از اقتصاددانان بین‌المللی، مطالعات انجام شده در سطح كلان اقتصادی برخی كشورها نشان میدهد كه سرمایه گذاری در حمل ونقل ریلی موجب افزایش رشد اقتصادی این كشورها شده و با افزودن بر بازدهی اجتماعی در سرمایه گذاریهای خصوصی موجبات سرمایه گذاری درزیرساختهای حمل و نقل را فراهم آورده است.
صنعت حمل ونقل ریلی در ایران نیز طی دوران مختلف، با فراز و فرودهایی همراه بوده و هدف اصلی آن، تلاش برای رسیدن به جایگاهی مطلوب و فردایی بهتر است و با توجه به موقعیت سوق الجیشی كشور درمنطقه، ایجاد سیستم حمل و نقل ریلی كارآمد درتوسعه اقتصادی اجتماعی، جایگاه و نقش ویژه ای دارد.
