طی سال‌های اخیر پدیده مدرک گرایی روز به روز در جامعه ما شیوع پیدا کرده، بطوریکه رشد قارچ گونه مراکز و واحدهای دانشگاهی که از آنها به عنوان کارخانه تولید مدرک یاد می شود، در کشور ما بسیار مشهود بوده است. همه اینها در حالی است که آمار بالای بیکاری در بین فارغ التحصیلان طی […]
طی سال‌های اخیر پدیده مدرک گرایی روز به روز در جامعه ما شیوع پیدا کرده، بطوریکه رشد قارچ گونه مراکز و واحدهای دانشگاهی که از آنها به عنوان کارخانه تولید مدرک یاد می شود، در کشور ما بسیار مشهود بوده است. همه اینها در حالی است که آمار بالای بیکاری در بین فارغ التحصیلان طی این سال‌ها نشان داده افزایش تعداد دانشگاه‌ها کمکی به حل معضل اشتغال در کشور نکرده است! بررسی کلی از آمار دانشگاه‌هاو دانشجویان موجود در کشور نشان دهنده این موضوع است که گسترش بی رویه مراکز آموزش عالی طی سال‌های اخیر نه تنها کمکی به رشد علمی و حل معضلات جامعه بخصوص اشتغال نکرده است بلکه خود موجب ایجاد معضلات جدیدی نظیر شکل دهی پدیده صندلی خالی، افت کیفیت آموزش، افزایش تعداد فارغ التحصیلان بیکار، بالا رفتن سطح توقعات فارغ التحصیلان، اتلاف مبلغ هنگفتی از بودجه کشور و معضلاتی از این قبیل شده است.
به دلیل گسترش بی‌رویه ادامه تحصیل در رشته‌های مختلف دانشگاهی، مناطق محروم خالی از نیرو شده و باعث مهاجرت مردم از روستاها به شهرهای کوچک و بزرگ شده‌است.
سخنگوی کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس با بیان این مطلب گفت: دانشگاه‌ها را بی‌رویه گسترش دادیم، بدون اینکه آمایش سرزمینی را مد نظر قرار دهیم، هرجا امکان ایجاد دانشگاه بوده از پشت‌بام و زیر پله گرفته تا دِه، شهر و شهرستان بدون توجه به نیاز اقدام به بازگشایی دانشگاه کرده‌ایم.
حمایت میرزاده با بیان اینکه متاسفانه درباره رشته‌های دانشگاهی در شهرهای مختلف نیازسنجی نشده است، خاطرنشان کرد: در مناطق نزدیک بهم و در شهرهایی که با فاصله کمی از هم قرار گرفته‌اند با اندک ظرفیتی اقدام به راه‌اندازی رشته‌های مختلف شده و این امر باعث موازی‌کاری و ایجاد رقابت‌های کاذب در جذب دانشجو شده است.
سخنگوی کمیسیون آموزش تصریح کرد: برخی از مشاغل که نیازهای اولیه کشور را تامین می‌کنند، نیاز به مدرک تحصیلی بالایی ندارد و در هیچ جای دنیا مانند کشور ما تحصیلات در این مشاغل بی‌رویه گسترش پیدا نکرده، اما متاسفانه این اقدامات باعث بروز مشکلاتی در کشور شده است.
مهاجرت از روستا به شهرها
میرزاده با اشاره به این مشکلات گفت: به دلیل گسترش بی‌رویه ادامه تحصیل در رشته‌های مختلف دانشگاهی، مناطق محروم خالی از نیرو شده و باعث مهاجرت مردم از روستاها به شهرهای کوچک و بزرگ شده‌است، از سوی دیگر افرادی که می‌توانستند در مشاغلی مانند کشاورزی، دامپروری و صنایع دستی کمک حال خانواده باشند و آن مشاغل را ادامه دهند با گرفتن یک برگه کاغذ به عنوان مدرک دانشگاهی در رشته‌هایی مانند مهندسی و … انتظاراتی برایشان ایجاد شده و مشاغل خانوادگی‌شان در شهرها و روستاها را رها کرده اند.
وی با تاکید براینکه تعریف شغل در نزد بسیاری از افراد تحصیلکرده جامعه شغل پشت‌میز نشینی و دولتی است، بیان کرد: متاسفانه موضوعاتی مانند کارآفرینی به فراموشی سپرده شده و افراد فارغ‌التحصیل بیشتر به دنبال مشاغل دولتی هستند افراد تحصیلکرده که در شهرهای کوچک و روستاها زندگی می‌کردند، تمایلی به ادامه مشاغل خانوادگی خود نداشته و نه تنها این مشاغل از بین رفت، بلکه آنها انتظار ایجاد شغل از دولت را دارند.
این نماینده مردم در مجلس خاطرنشان کرد: نه هیچ دولتی در گذشته و نه این دولت و نه هیچ دولتی در آینده نمی‌تواند برای این همه فارغ‌التحصیل که تنها تعریف شغل را شغل دولتی و پشت‌میز نشینی متناسب با مدرکی که بدون توجه به نیاز مملکت به آنها داده شده می‌دانند، ایجاد کند. با چنین وضعی قطعا نمی‌توانیم رضایت‌مندی میان افراد تحصیلکرده در جامعه را ایجاد کنیم و بر آمار افراد فارغ‌التحصیل بیکار نیز افزوده می‌شود.
مدرک بدون علم
میرزاده با اشاره به برنامه ششم توسعه توضیح داد: در برنامه ششم توسعه و بودجه کل کشور به کارآفرینی و افراد صاحب ایده توجه خاصی شده است و حمایت ویژه از این افراد در برنامه ششم در نظر گرفته شده است. اعتبارات لازم در اختیار پارک‌های علم و فناوری و شرکت‌های دانش‌بنیان گذاشته شده و اگر فارغ‌التحصیلان بخواهند با استفاده از این شیوه به دنبال شغل باشند، قطعا می‌توانند به نتیجه برسند، اما معتقدم بسیاری از فارغ‌التحصیلان ما صحبت از مدرکشان می‌کنند و از دانشی که دارند چیزی نمی‌گویند و اگر از آنها پرسیده شود، چه چیزی فراگرفته‌اند بازهم می‌گویند از فلان دانشگاه مدرک گرفته‌ایم و از آموخته‌هایشان چیزی نمی‌گویند و این موضوع نگران کننده است.
وی با تاکید براینکه اگر منظور از شغل برای فارغ‌التحصیلان دانشگاهی بحث پشت‌میز نشینی باشد، قطعا پاسخگویی دولت به آن غیرممکن است، گفت: ما بدون توجه به امکانات کارگاهی و آزمایشگاهی دانشگاه‌ها رشته‌های دانشگاهی را برگزار کردیم. به طور قطع بدون امکانات دانشجویان فقط یک سری موارد تئوری را آموخته‌اند. وقتی رشته‌های غیرمرتبط در شهرهای مختلف آموزش داده می‌شود، نمی‌توان انتظار داشت که دانشجو جز چند جزوه چیزی آموزش ببیند.
