عصایی در دست دارد که در راه رفتن به او کمک می کند. از خانه که خارج می شود، به سختی وارد خیابان اصلی می شود. در گوشه از خیابان منتظر می ماند تا وسیله مناسبی او را به دانشگاه برساند. کلاس هایش امروز زیاد است و باید طبقات و ساختمان های مختلفی را طی […]
عصایی در دست دارد که در راه رفتن به او کمک می کند. از خانه که خارج می شود، به سختی وارد خیابان اصلی می شود. در گوشه از خیابان منتظر می ماند تا وسیله مناسبی او را به دانشگاه برساند. کلاس هایش امروز زیاد است و باید طبقات و ساختمان های مختلفی را طی کند. برق قطع است و آسانسور خاموش. بنابراین باید برای رفتن به یک کلاس بیش از ۴۰ پله را طی کند. کلاسش در طبقه چهارم است و برای بالا رفتن از پله نیازمند کمک؛ اما از کمک خبری نمی شود. همه در کلاس درس هستند، ساعتى مى گذرد و از کمک خبرى نمى شود، لابد همه مشغول تحصیل علم و دانش اند!؟ اگر وضع همین طور پیش برود باز هم ساعت اول کلاس را غیبت مى خورد.
نیلوفر منصوری: یک پرسه زدن معمولی در در خیابان‌ها و کوچه پس‌کوچه‌های شهر، کافی است تا بفهمی که این شهر از کمترین امکانات برای معلولان برخوردار است. باید پذیرفت افرادی که به واسطه مشکلات جسمی نمی‌توانند مثل شهروندان عادی از چاله‌های خیابان‌ها بپرند، از پله‌های بانک و ادارات بالا بروند، موانع موجود در مسیر حرکت را دور بزنند و بدون اینکه نیاز به کمک داشته باشند سوار تاکسی و اتوبوس شوند، چاره‌ای جز خانه‌نشینی ندارند. معلولین، چشم بینای هر جامعه ای هستند و با توجه به اینکه ذهن سالم و پویایی دارند با انگیزه در امور خود عمل می کنند و از قدرت استدلالی و استنباط فکر ی و تفکر صوری بالایی برخوردار هستند و اکثرا هم به مراحل عالی پیشرفت تحصیلی دست پیدا می کنند و اگر هم ناکامی باشد مطمئنا موانع محیطی بوده که مانع از شکوفایی استعداد آنها شده است.
حقوق شهروندی تنها به یک طیف خاص و یا افراد سالم در جامعه تعلق ندارد و حق قانونی همه افراد جامعه است که باید با برنامه ریزی دقیق و تامین زیر ساخت های مناسب همه افراد از آن بهرمند شوند. از آنجا که از سوی همگان این جمله تایید شده است که “معلولیت محدودیت نیست”، پس تفاوتی بین معلولان و دیگر اقشار جامعه وجود ندارد از این رو افراد سالم باید برای خدمت مناسب و تصمیم گیری صحیح در راستای حل مشکلات این قشر اقدام کنند که گویا این امر بیشتر به عهده نهادهای متولی است.
معلولان هم مثل همه شهروندان جامعه، مالیات و عوارض می‌دهند ، حقوق شهروندی دارند و باید سهم شایسته‌ای در دریافت خدمات عمومی داشته باشند، اما وقتی یک فرد معلول به دلیل انواع و اقسام محدودیت‌های ایجاد شده نمی‌تواند از خانه بیرون بیاید، این اتفاق به معنی محرومیت غیررسمی او از امکانات شهری است. مثلا از منظر قانونی و رسمی، معلولان هیچ منعی برای استفاده‌کردن از مترو و اتوبوس ندارند، اما وقتی شرایط بهره گیری از این خدمات شهری را برای معلولان مهیا نکرده‌ایم و آنها به اجبار خانه‌نشین شده‌اند، ما به طور غیررسمی و غیرمستقیم، معلولان را از حقوق شهروندی خود محروم کرده‌ایم.
اماکنی که برای معلولان قابل استفاده نیست
مشکلات معلولان تا جایی که ذهن خطور می کند، هرگز تنها معلولیت آنها نبوده بلکه عدم رعایت حقوق شهروندی، مشکلات معیشتی و … آنها را در بن بست زندگی قرار داده است. ازجمله مواردی که می توان به مشکلات معلولان اشاره کرد، سرویس ایاب و ذهاب و حمل نقل عمومی، مسکن، آموزش و آماده سازی معابر سطح شهر و دسترسی به اماکن تفریحی گردشگری و … است که یک فراد معلول همواره از آن محروم بوده است.
یک جامعه شناس با اشاره به مشکلات زیرساختی برای معلولان گفت: عدم دسترسی راحت به دستگاه های خودپرداز بانکی یکی از این مشکلات است. بیشتر خودپردازها در بسیاری از خیابان ها و شعب مختلف بر روی سکو قرار دارند و معمولا دارای چندین پله هستند. صفحه کلید این دستگاه نیز به گونه ای طراحی شده که حتی معلولان نابینا نیز قادر به استفاده از این امکانات نیستند.
مسعود هاشم پور، افزود: مشکلات معابر و عابربانکها و پیاده روها البته تنها مشکل معلولان نیست بلکه در بسیاری از موارد دامن سالمندان و زنان باردار را نیز گرفته و گاه برای استفاده از خودپردازها و بالا رفتن از پله، عبور از کانال های کوچک و بزرگ تعبیه شده در کنار پیاده روها مشکل دارند.
به گفته وی، زمانی که صحبت از مسافرت می شود، معمولا اقشار مختلف با بررسی وضعیت مالی اقدام به تصمیم گیری می کنند اما یک معلول باید از منابع مختلف اطلاعات جمع آوری کند که در طول مسیر آیا برای استفاده از سرویس های بهداشتی با مشکل روبرو می شود یا نه و یا حتی محل استراحت در بین راه و در مقصد چگونه است و بالطبع با توجه به اینکه بسیاری از این اماکن مناسب سازی نشده اند، قدرت انتخاب معلول کاهش یافته و محدود می شود.
وی ادامه داد: بسیاری از مشکلات حوزه مناسب سازی معلولان به پول و اعتبار نیاز ندارد بلکه با یک نگاه مدیریتی و با هزینه کمی می توان اغلب آنها را برطرف کرد تا شرایط حضور در اجتماع برای افراد دارای معلولیت، آسان تر شود.
