هفتاد و سومین مجمع عمومی سازمان ملل متحد در سه شنبه آخر سپتامبر یعنی ۲۷ شهریور ماه آغاز به کار می کند و پرونده یکسال فعالیت و رفت و آمدهای دیپلماتیک به این مهم ترین نهاد بین المللی بسته می شود. این پرونده که با برگزیده شدن میروسلاو لایچاک وزیر خارجه اسلواکی در ماه ژوئن […]
هفتاد و سومین مجمع عمومی سازمان ملل متحد در سه شنبه آخر سپتامبر یعنی ۲۷ شهریور ماه آغاز به کار می کند و پرونده یکسال فعالیت و رفت و آمدهای دیپلماتیک به این مهم ترین نهاد بین المللی بسته می شود. این پرونده که با برگزیده شدن میروسلاو لایچاک وزیر خارجه اسلواکی در ماه ژوئن سال گذشته میلادی گشوده شده بود، با برگزاری ۱۱۵ جلسه مجمع و تصویب ۳۱۲ قطعنامه کار خود را پایان می دهد و می رود تا با یک هیاهوی دیپلماتیک دیگر و حضور سران و شخصیت های مهم جهانی، سالی دیگر را در عرصه صلح و امنیت بین المللی آغاز کند.
نام «ملل متحد» که فرانکلین د. روزولت رئیس جمهوری ایالات متحده آن را ابداع کرد، نخسـتین بار در اعلامیه «ملل متحد» مـورخ اول ژانویـه ۱۹۴۲ ،در جریـان جنـگ جهـانی دوم، هنگـامی کـه نمایندگان ۲۶ کشور قول دادند دولت های آنان به مبارزه مشترک علیه قدرت های محور(متحدین ادامه دهند، مورد استفاده قرار گرفت.
کشورها نخست سازمان های بین المللی را ایجاد کردند تا در مسائل ویژه همکاری کنند. اتحادیه بین المللی ارتباطات در ۱۸۶۵ به عنوان اتحادیه بین المللی تلگراف تشکیل و اتحادیه جهانی پست در ۱۸۷۴ تاسیس شد. این دو اتحادیه اینک از کارگزاری های تخصصی سازمان ملل هستند.
نخستین کنفرانس بین المللی صلح در ۱۸۹۹ در لاهه تشکیل شد تا اسناد لازم را برای حل مسالمت آمیز بحرانها، پیشگیری از جنگها و تدوین مقررات درگیری ها تهیه کند. این کنفرانس، کنوانسیون حل مسالمت آمیزاختلافات بین المللی را تصویب و دادگاه دائمی حکمیت را تاسیس کرد که فعالیت آن درسال ۱۹۰۲ آغاز شد. الگوی نخست سازمان ملل متحد، جامعه ملل بود، سازمانی که تاسیس آن در شرایط مشابه در جریان جنگ جهانی اول مطرح و در ۱۹۱۹ بر اساس معاهده ورسای «برای حمایت از همکاری بین المللی و دستیابی به صلح و امنیت» تشکیل شد. سازمان بین المللی کار نیز براساس معاهده ورسای به عنوان کارگزاری وابسته به جامعه ملل ایجاد شد.
جامعه ملل پس از ناکامی در پیشگیری از وقوع جنگ جهانی دوم، فعالیت های خود را متوقف کرد. نمایندگان ۵۰ کشور در ۱۹۴۵ در کنفرانس ملل متحد درباره تشکیل سازمانی بین المللی در سانفرانسیسکو دیدار کردند تا منشور ملل متحد را تدوین کنند. این نمایندگان براساس پیشنهادهایی مشورت کردند که نمایندگان چین، اتحاد شوروی، انگلیس و ایالات متحده ازاوت تا اکتبر ۱۹۴۴ در «دمبارتن اوکز»، ایالات متحده ، مطرح کرده بودند. منشور ملل متحد ۲۶ ژوئن ۱۹۴۵ به امضای نمایندگان ۵۰ کشور فوق رسید. لهستان که در کنفرانس نماینده نداشت کمی بعد آن را امضا کرد و یکی از ۵۱ کشور عضو اولیه شد. سازمان ملل متحد در روز ۲۴ اکتبر ۱۹۴۵ که منشور آن به تصویب چین، فرانسه، اتحاد شوروی، انگلیس، ایالات متحده و سایر امضا کنندگان رسید به طور رسمی شکل گرفت.
مقاصد ملل متحد به گونه ای که در منشور تصریح شده، به این قرار است: حفظ صلح و امنیت بین المللی؛ توسعه روابط دوستانه بین ملتها بر مبنای احترام به اصل تساوی حقوق و حق تعیین سرنوشت مردمان؛ همکاری برای حل مسائل اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و بشر دوستانه بین المللی و به منظور تشویق احترام به حقوق بشر و آزادی های بنیادی؛ وجود مرکزی برای هماهنگ کردن اقدامات ملت ها به منظورنیل به این هدف های مشترک.
سازمان ملل متحد بر اساس این اصول عمل می کند: سازمان بر مبنای اصل تساوی حاکمیت همه اعضای خود استوار است؛ همه اعضا تعهدات خود را بر اساس منشور با حسن نیت انجام خواهند داد؛ همه اعضا اختلاف های بین المللی خود را به شیوه های مسالمت آمیز و بدون به خطر انداختن صلح و امنیت و عدالت بین المللی حل خواهند کرد؛ همه اعضا از تهدید یا استفاده از زور علیه هر کشور دیگری خودداری خواهند کرد؛ همه اعضا به سازمان ملل در هر اقدامی که بر اساس منشور انجام می دهد، هر گونه کمکی ارائه خواهند داد؛ هیچ یک از مفاد منشور به سازمان ملل اجازه نمی دهد در مسائلی مداخله کند که ذاتا در قلمرو صلاحیت قانونی داخلی هر کشوری است.
سازمان ملل متحد ۶ رکن اصلی دارد: مجمع عمومی، شورای امنیت، شورای اقتصادی و اجتماعی، شورای قیمومت، دیوان بین المللی دادگستری و دبیرخانه. اما خانواده سازمان ملل متحد به مراتب بزرگتر و شامل ۱۵ کارگزاری و چند برنامه و نهاد است.
مجمع عمومی رکن مشورتی اصلی سازمان است. مجمع از نمایندگان همه کشورهای عضو تشکیل شده که هر یک از آنان یک رای دارد. تصمیم گیری درباره مسائل مهم همچون صلح و امنیت، پذیرش اعضای جدید و مسائل بودجه، نیازمند اکثریت دو سوم آرا است اما تصمیم گیری درباره مسائل دیگر با اکثریت ساده انجام می شود.