شهلا منصوریه دبیر گروه اجتماعی شهر تهران قريب به ٩ ميليون نفر جمعيت ساكن در ٧٣ هكتار وسعت شهري دارد، شهری که در خود متشكل از مجموعه اي از مسائل و مشكلات است. به گفته داریوش بیات‌نژاد مدیرکل بهزیستی استان تهران مجموع کودکان کار و خیابان بر اساس آمارهای سال گذشته در کشور در حدود […]

شهلا منصوریه
دبیر گروه اجتماعی

شهر تهران قريب به ٩ ميليون نفر جمعيت ساكن در ٧٣ هكتار وسعت شهري دارد، شهری که در خود متشكل از مجموعه اي از مسائل و مشكلات است. به گفته داریوش بیات‌نژاد مدیرکل بهزیستی استان تهران مجموع کودکان کار و خیابان بر اساس آمارهای سال گذشته در کشور در حدود ۹۰۰۵ نفر هستند، این درحالیست که تعداد کودکان کار و خیابان در تهران ۳۵۹۳ نفر بوده که نشان می دهدند نرخ کودکان کار و خیابان در تهران ۲ برابر متوسط کشور است.

کودکان خیابانی
یک روانپزشک و استادیار دانشگاه درباره ارتباط کودکان حاشیه و کار کودکان در خیابان به نتایج مطالعات انجام گرفته در سال ۹۱ و ۹۲ به‌روی کودکان کار و خیابانی شهر تهران اشاره می‌کند و می‌گوید: معاونت توسعه پیشگیری سازمان بهزیستی با هدف شناخت رفتارهای پرخطر کودکان خیابانی مطالعه‌ای با موضوع «ارزیابی رفتارهای پرخطر مرتبط با اچ‌آی‌وی در کودکان خیابانی به‌منظور گسترش مداخلات برای کنترل و کاهش اچ‌آی‌وی در شهر تهران» انجام داد که در خلال این مطالعات، اطلاعات خوبی درباره جمعیت شناختی این کودکان، خانواده‌ها، مشاغل و مخاطراتی که زندگی آنها را تهدید می‌کند به دست آمد.
مروه وامقی اضافه می‌کند: به عنوان مقدمه برای انجام این مطالعات، از میان ۲۲۵ پاتوق کاری کودکان خیابانی در شهر تهران، ۲۸ مکان به‌صورت تصادفی انتخاب شد که پس از انجام تحقیقات کمی و کیفی، نتایج و یافته‌های قابل توجهی به دست آمد.
وی در خصوص مناطق زندگی این کودکان نیز می‌گوید: این کودکان اغلب در مناطقی زندگی می‌کنند که این مناطق عموماً درگیر مشکلات اجتماعی مثل اعتیاد، تن‌فروشی و آسیب‌هایی از این دست هستند. بر اساس این تحقیقات توانستیم تهران را بر اساس شاخص‌هایی به سه گروه پهنه توسعه‌ای پایین، متوسط و بالا تقسیم کنیم که آمارهای به دست آمده نشان می‌دهد ۵۵ درصد این کودکان در پهنه توسعه پایین و ۱۷ درصد در پهنه توسعه متوسط و ۸ درصد در پهنه توسعه بالا قرار دارند؛ همچنین حدود ۱۵ درصد از این کودکان از مناطق حاشیه شهر تهران وارد تهران شده و برای کار به مناطق مختلف تهران می‌روند.

۱۷ هزار کودک کار در تهران فعالیت می کنند
در همین زمینه رئیس شورای شهر تهران میگوید: ۱۷ تا ۱۸ هزار کودک کار در تهران داریم، اما همه آنها همیشه فعال نیستند، گاهی ۴تا ۵ هزار نفر از آنها فعال هستند که باز هم عدد بسیار بالایی است. بسیاری از این کودکان در کارگاه هایی به صورت پنهانی کار می کنند و دیده نمی شوند.
به گفته محسن هاشمی رسیدگی به آسیب های اجتماعی مطابق قانون به شهرداری و شورای شهر سپرده نشده است در حالی که باید این گونه امور به صورت قانونی به شهرداری تهران واگذار شود، اما شهرداری تهران و سمن ها از سر دلسوزی وارد می شوند و هرکدامشان به اندازه توان خود می توانند کار کنند، ولی این کار کامل نیست. هاشمی به مبحث کودکان کار هم اشاره کرده و می گوید: در مورد کودکان کار که در زباله ها کار می کنند، اگر بخواهیم آنها را جدا کنیم و ببریم دچار مشکل قضایی می شویم و این در حالی است که بخشی از این کودکان کار مربوط به کشورهای همسایه هستند.
رئیس شورای شهر تهران با بیان اینکه در بسیاری از موارد از نظر اجرایی، دست شورا بسته است و نمی توانیم کار کنیم می افزاید: گاهی مهربانی ها گل می کند و شورا و شهرداری در برخی از امور وارد می شوند که حتی معلوم نیست که آن معضل که وارد شده ایم حل می شود یا نه.
وی ادامه می ددهد: در جمع آوری کودکان کار روشی بود که خیلی ها آن را نمی پسندیدند و وقتی این کودکان را از خانواده ها یا کسانی که آنها را استثمار می کنند و از آنها کار می کشند جدا کردیم، این جدایی در روحیه آنها تاثیر می گذارد، به دلیل اینکه این کودکان به خانواده یا افرادی که آنها را به کار می گیرند وابستگی پیدا کره اند و اگر از آنها جدا شوند، احساس ناامنی می کنند.
به گفته هاشمی؛ وقتی جمع آوری این کودکان اتفاق می افتد به رغم اینکه برخی ها تاکید دارند که این جمع آوری حرکتی مثبت است، برخی هم می گویند که چرا شهرداری این کودکان را جمع آوری و از خانواده ها جدا می کند و گاهی هم به این حرکت اعتراض کردند و ما مانده ایم که با این گونه موارد چگونه برخورد کنیم.