شهلا منصوریه دبیر گروه اجتماعی «مهریه را کی داده، کی گرفته» جمله ‌ای که به گوش همه آشناست و در تمام مراسم خواستگاری و در جریان چانه ‌زنی برای تعیین مهریه بیان می شود؛ اما به گواه آمار زندانیان مهریه، مهریه را هم داده اند و هم گرفته اند. مهریه‌ ای که برخی به عنوان […]

شهلا منصوریه
دبیر گروه اجتماعی

«مهریه را کی داده، کی گرفته» جمله ‌ای که به گوش همه آشناست و در تمام مراسم خواستگاری و در جریان چانه ‌زنی برای تعیین مهریه بیان می شود؛ اما به گواه آمار زندانیان مهریه، مهریه را هم داده اند و هم گرفته اند. مهریه‌ ای که برخی به عنوان ضمانت خوشبختی اعداد نجومی برای آن تعیین می ‌کنند فقط بخشی از آن قابل دریافت است؛ آن هم به مدد صبر ایوب که زنان باید داشته باشند.
با افزایش قیمت سکه، دادگاه های خانواده نیز دچار التهاب شد و زنان زیادی را به خود دید که به دنبال گرفتن مهریه خود در راهروها و پله های دادگاه ها تردد می کنند. در مقابل مردان زیادی هم برای جبران کسری بودجه خرید سکه مهریه تلاش می کنند تا بتوانند قاضی دادگاه را مجاب کنند که به خاطر ناتوانی در پرداخت مهریه، آن را قسط بندی کنند. اما اين همه ماجرا نيست، چون بخشي از مردان که موفق نمي شوند دادگاه را راضي کنند، روانه زندان مي شوند. آنها اگر خوش شانس باشند و دادگاه را راضي کنند که اقساط مهريه را کاهش دهد، تا پايان عمر بايد قسط بدهند. زنان هم بايد عمر نوح داشته باشند که همان ۱۱۰سکه درج شده در قانون را به عنوان مهريه از همسران سابقشان دريافت کنند.

آن روی سکه
یکی از زندانیان مهریه در این زمینه گفت: بخاطر عدم پرداخت نفقه و مهریه در زندان هستم و با شکایت همسرم محکوم به ۲ سال حبس نفقه شدم و از ۱۱۰ سکه ای که باید به عنوان مهریه می پرداختم با تقاضای اعصار ۱۰ سکه باید در بدو امر پرداخت می شد که حدود ۳۰ میلیون تومان برای آن لازم بود.
حمید گفت: با توجه به گرانی سکه همان ۳۰ میلیون الان برابر با ۴۲ میلیون است و اگر تا ابد هم بمانم نمی توانم این پول را پرداخت کنم مگر اینکه برای پرداخت مهریه وقت بدهند تا دوباره روی پای خودم بایستم.
سیامک هم به دلیل شکایت همسرش در زندان به سر می برد؛ او که برای بار دوم ازدواج کرده است، گفت: به پیشنهاد یکی از اقوام با ۱۵۰ سکه بهار آزادی راهی خانه بخت دوم شدم. روزهای اول همه چیز خوب بود اما کم کم ورق برگشت و اوضاع نابسامان شد.
او گفت: همسرم توجهی به من و فرزند دخترم ندارد و مدام به او حسودی می کند. حالا که او در خوابگاه به سر می برد و من هم در زندان هستم. با تقاضای اعصار از دادگاه باید هر سه ماه یک سکه بپردازم که توان پرداخت ندارم.

جلوی فرار از پرداخت مهریه گرفته شود
مدیرعامل ستاد دیه معتقد است اگرچه بخشنامه رییس قوه قضاییه مبنی بر رسیدگی سریع به پرونده‌های مربوط به تعدیل اقساط مهریه باعث کاهش زندانیان مهریه می‌شود، اما هنوز آمار زیادی از زندانیانی که بابت دادخواست مهریه در زندان هستند، وجود دارد.
اسدالله جولایی درباره بخشنامه رییس قوه قضاییه در خصوص حبس‌زدایی محکومان مهریه به ایلنا گفت: این قانون قطعا بی‌تاثیر در کاهش زندانیان مهریه نخواهد بود، اما باید توجه داشت که همه زندانیان مهریه افرادی نیستند که در پرداخت اقساط مهریه ناتوان هستند، بلکه بسیاری از زندانیان، افرادی هستند که بابت دادخواست مهریه در زندان هستند و بدون اینکه پرونده‌شان به موضوع اعسار برخورد کند، گرفتار موضوع مهریه شدند و در زندان به سر می‌برند.
وی با بیان اینکه از میان بیش از چهار هزار زندانی مهریه تعداد قابل توجهی از آنها در ابتدای راه بوده و هنوز موضوع اعسار خود را مطرح نکرده‌اند، تصریح کرد: این بخشنامه بر بحث تعدیل تاکید دارد و تعدیل برای زمانی است که تقسیط انجام شده و دادخواست اعسار ارائه و پذیرفته شده است و فرد از زندان بیرون آمده، اما باز هم نتوانسته مهریه را بپردازد و دوباره به زندان رفته است. این بخشنامه در حقیقت برای این افراد است، اما بسیاری از زندانیان مهریه که در حال حاضر در زندان هستند این پروسه را که زمانبر نیز هست، طی نکرده‌اند و هنوز برخی از آنها دادخواست اعسار ارائه نداده‌اند.
به گفته جولایی حدود نیمی از زندانیان مهریه به دلیل عدم توان پرداخت در پیش قسط اول مهریه در زندان هستند و اگر اعسار در پیش قسط نیز اعمال شود؛ شاهد کاهش بسیاری از زندانیان مهریه خواهیم بود.