گروه اجتماعی نمایندگان زن مجلس دهم از همان ابتدا تلاش کردند تا با طرح افزایش میانگین سن ازدواج بتوانند دست کم جلوی ازدواج‌های پایین‌تر از ۱۳ سال را بگیرند. بر اساس ماده ۱۰۴۱ قانون مدنی دادگاه صالحه یا ولی قهری می‌تواند مجوز دهد که کودک زیر ۱۳ سال نیز ازدواج کند. در طرح پیشنهادی نمایندگان […]
گروه اجتماعی
نمایندگان زن مجلس دهم از همان ابتدا تلاش کردند تا با طرح افزایش میانگین سن ازدواج بتوانند دست کم جلوی ازدواج‌های پایین‌تر از ۱۳ سال را بگیرند. بر اساس ماده ۱۰۴۱ قانون مدنی دادگاه صالحه یا ولی قهری می‌تواند مجوز دهد که کودک زیر ۱۳ سال نیز ازدواج کند. در طرح پیشنهادی نمایندگان مجلس به طور کلی هرگونه ازدواج دختر زیر ۱۳ سال غیر ممکن می‌شد، اما تلاش نمایندگان زن چندان کارساز نشد و این لایحه در مجلس رد شد. چندی پیش نیز گزارشی در این زمینه با عنوان «کودکی هایم چه شد؟» در روزنامه جمله منتشر شد؛ که در راستای اهمیت این آسیب اجتماعی آن را پیگیری کردیم.
کودک همسری؛ حکایتی از زندگی تلخ کودکانی است که به دلیل فرهنگ، سنت و مشکلات اقتصادی خانواده، محکوم به زندگی با همسری هستند که هیچ علاقه و انگیزه ای در آن مطرح نیست. روایت جفایی که خانواده ها در حق فرزندان خود روا می دارند. داستانی از غم و دردهای مادران نسل گذشته که غصه ها و مشکلات دست به گریبان خود را بعضا به نسل جدید منتقل می‌کنند. این در حالی است که دنیای امروز، دنیای تنش بین سنت و مدرنیته است.
در همین زمینه نمایندگان زنان، تلاش کردند طرحی را در مجلس به تصویب برسانند تا آسیب های ناشی از ازدواج زودهنگام از بین برود و به عبارتی این مساله ریشه کن شود. طرحی به نام کودک همسری که با وجود نیاز و ضرورت جامع امروز تدوین شد اما علی‌رغم قید یک فوریتی که در صحن علنی مجلس برای بررسی طرح کودک همسری به تصویب رسید در بخش کارشناسی و قضایی که طی سه جلسه بررسی شد، نمایندگان عضو کمیسیون حقوقی و قضایی به طرح کودک همسری رای منفی دادند.
چرا طرح کودک همسری تصویب نشد؟
این لایحه موافقان و مخالفان خاص خود را داشت که در نهایت این طرح توسط نمایندگان عضو کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس رد شد. عضو فراکسیون زنان مجلس در خصوص دلایل رد شدن این طرح گفت: قرار بر این بود برای دختران این اجازه را فراهم کنیم تا دختران بتوانند از زندگی کودکانه خود استفاده کنند اما متاسفانه این مسئله فراهم نشد.
به گفته طیبه سیاوشی، ایرادت فقهی و شرعی به طرح کودک همسری وارد می‌شد و متاسفانه مخالفت‌ها با طرح مذکور بیشتر از سوی «جامعه زنان» بود، این درحالی است که ما با «شورای فرهنگی و اجتماعی زنان» صحبت کردیم و قرار بر این بود ـ با ممنوعیت ازدواج دختران زیر ۱۳ سال و افزایش سن ازدواج آنها از ۱۳ به ۱۶ سال ـ برای دختران این اجازه را فراهم کنیم تا دختران بتوانند از زندگی کودکانه خود استفاده کنند اما متاسفانه این مسئله فراهم نشد.
همه قوانین برای ۱۳ سال
معاون رئیس جمهور در امور زنان و خانواده در خصوص رد لایحه مربوط به کودک همسری در کمیسیون قضایی مجلس معتقد است اگر سن ۱۳ سال برای ازدواج خوب است پس همه قوانین دیگر هم روی همین سن آورده شود تا کودکان ۱۳ ساله بتوانند رای دهند، گواهینامه بگیرند و درخواست طلاق دهند.
معصومه ابتکار با بیان اینکه یکی از موضوعات مهم در زمینه آسیب های اجتماعی، بحث کودک آزاری است، گفت: در فرهنگ و دین ما رعایت حقوق کودکان اهمیت زیادی دارد، ما در این مورد قانونی را تحت عنوان قانون حمایت از حقوق کودکان و نوجوانان داریم که در مرحله نهایی است. وی در خصوص لایحه مربوط به کودک همسری و رد این لایحه در کمیسیون قضایی اعلام کرد: امیدوارم مجلس بازنگری کند، این یک موضوع بسیار مهم و مطالبه عمومی است، در آماری که امروز براساس مطالعات مراکز مختلف داریم میزان طلاق و دیگر آسیب‌ها در کودک همسری می‌تواند افزایش پیدا کند، بنابراین باید با دقت بیشتر از طرف مجلس مورد بازنگری قرار گیرد. امیدوارم با توجه به واقعیت‌های جامعه در مورد آن تصمیم بگیریم، ما در معاونت امور زنان و خانواده پیگیر هستیم. ابتکار، با انتقاد از عدم سنخیت قوانین با هم خاطرنشان کرد: اگر سن ۱۳ سال برای ازدواج خوب است پس همه قوانین دیگر هم به روی همین سن آورده شود تا بچه‌های ۱۳ ساله بتوانند رای دهند، گواهینامه بگیرند و درخواست طلاق دهند؛ اگر ۱۳ سال را سن بلوغ و تشخیص می‌دانیم پس همه قوانین را روی این سن بیاوریم. واقعیت این است که قوانین با هم سنخیت ندارد و بعد برای مردم مشکلات زیادی به وجود می‌آورد. وی در خصوص مصوبه دولت برای اعطای شناسنامه به کودکان حاصل از ازدواج زنان ایرانی با اتباع خارجی هم گفت: دولت مصوبه خوبی را گذراند تا زنانی که همسران خارجی دارند بتوانند قبل از ۱۸ سال برای فرزندان خود تقاضای تابعیت کنند، این مصوبه دولت است و نیاز دارد که در مجلس هم تصویب شود.
