اگر در استانهای شمالی، محدودیت کشت دوم برنج یکی از راهکارها است، احداث سازه های آبخیزداری در شهرستان بشاگرد می تواند تاثیر بسزایی در بخش های مختلف تامین آب و کشاورزی این شهرستان داشته باشد. شهرستان بشاگرد از نظر ژئومورفولوژی، کوهستانی و تپه ماهور است و از نظر اراضی و خاک مناسب محدودیت دارد و […]
اگر در استانهای شمالی، محدودیت کشت دوم برنج یکی از راهکارها است، احداث سازه های آبخیزداری در شهرستان بشاگرد می تواند تاثیر بسزایی در بخش های مختلف تامین آب و کشاورزی این شهرستان داشته باشد.
شهرستان بشاگرد از نظر ژئومورفولوژی، کوهستانی و تپه ماهور است و از نظر اراضی و خاک مناسب محدودیت دارد و در قرون و اعصار مردم منطقه با اجرای سازه های سنگی خشکه چین عمود بر آبراهه ها به نام محلی دربند و در حاشیه آبراهه ها بصورت دیواره حفاظتی به نام کشبند، با تله انداختن رسوبات سیلابها، زمین و خاک مناسب را برای کشت و کار و ایجاد نخلستان ایجاد می کردند و در واقع آبراهه ها با این اقدام تبدیل به یک واحد اقتصادی می شود.
از ۷۹ دشت استان هرمزگان ۳۹ دشت بحرانی و منطقه ممنوعه است و قرار گرفتن هرمزگان بر روی کمربند خشک سبب شده که آبخیزداری اولویت اول استان باشد.
امید ذاکری مدیرکل منابع طبیعی هرمزگان بیان داشت: با توجه به این دانش بومی غنی آبخیزداری در میان اهالی کوشا شهرستان بشاگرد در سال جاری برنامه ریزی لازم برای بهره گیری از این دانش و تبدیل و تلفیق آن به دانش نوین اثر بخش، و احیای مشارکت پذیری اهالی سخت کوش منطقه و تامین اعتبار از محل اعتبارهای صندوق توسعه ملی صورت پذیرفت.
وی عنوان کرد: با طراحی سرریز و تبدیل این سازه های از خشکه چین سنگی بصورت سنگی ملاتی علاوه بر افزایش طول عمر سازه با به تله انداختن رسوبات در سراب این سازه های آبخیزداری از رسوبگذاری شدید در مخزن سد جگین جلوگیری بعمل آمده و از طرفی با نفوذ آب در آبراهه باعث بروز و ظهور چشمه های آب در پایاب سازه ها می شوند.
ذاکری خاطرنشان کرد: اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان هرمزگان از ابتدای سال جاری با برگزاری گردهمایی ها و دوره های آموزشی-ترویجی دست اندرکاران و ذینفعان شهرستان بشاگرد و ایجاد تشویق و ترغیب در اهالی منطقه اقدام نموده است. در راستای اجرای این سازه ها بصورت مشارکتی نیز طراحی، نظارت و مشاوره فنی و تامین سیمان مورد نیاز را اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری هرمزگان متقبل و سایر اقدامهای شامل تامین سنگ، ماسه ، آب و نیروی انسانی با مشارکت اهالی خوب منطقه اجرا می شود.
به گفته وی، هدف گذاری اجرای این سازه نیز به تعداد ۴۰۰ سازه مشخص شد. با توجه به استقبال و مشارکت خیلی خوب مردم منطقه تا کنون ظرف مدت ۴ ماه ۲۵۰ سازه آبخیزداری مشارکتی تاکنون احداث و ان شاالله تا پایان سال به رقم هدف گذاری شده خواهیم رسید.
وی یاد آورشد: همه ساله بارش های پراکنده و رگباری با شدت بالا در مناطق مختلف هرمزگان به ویژه در ارتفاعات شاهد هستیم که مهار آن از طریق آبگیری سازه های آبخیزداری در راستای پایداری منابع آب و حفظ حیات عرصه های طبیعی استان بسیار مهم است.
مدیرکل منابع طبیعی هرمزگان ابرازداشت: هرمزگان با هفت هزار و ۵۶۵ سازه آبخیزداری و بیش از ۱۱۲ هزار هکتار عملیات بیولوژیک و بیومکانیک ظرفیت آبگیری ۴۸۰ میلیون متر مکعب در سال را دارد.
به گفته ذاکری، سطح حوزه های آبخیز ۱۰ میلیون هکتار است که ۳۰ درصد در استانهای کرمان، فارس و بوشهر است که رواناب های این استانها به استان هرمزگان سرازیر می شود.
وی گفت: ۷ هزار و ۷۰۰ سازه آبخیزداری در استان تاکنون احداث شده است که تعدادی نیز توسط خود مردم ساخته شده با ظرفیت آبگیری بیش از ۴۰۰ میلیون متر مکعب در سال که این در نوع خود بی نظیر است .
مدیر کل منابع طبیعی و آبخیزداری هرمزگان گفت:۴۶ درصد استان حوزه رودخانه های شور است و بیش از ۸۰۰ هزار هکتار دشت های بحرانی است.
ذاکری گفت: آبزی پروری در مخازن سازه های آبخیزداری، تامین آب روستایی، تامین آب کشاورزی تغذیه سفره های آب زیر زمینی و بهتر شدن دبی چاهها از نظر حجم و کیفیت از نتایج اثر بخش طرح های آبخیزداری در استان است.
آبخیزداری طی دو سال اخیر در اولویت های مهم استان هرمزگان قرار گرفته است و استاندار هرمزگان هم بر ایجاد سازه های آبخیزداری تاکید کرده است و تخصیص اعتبارات ملی و استانی در این حوزه نشان از اهمیت این حوزه است.
