زهرا ایرانشاهی عرضه بلیت انواع وسایط حمل‌ونقل عمومی در ایام پیک سفر مثل ایام نوروز یا تابستان و یا نزدیکترین فرصت سفر به زمان حال یعنی عید فطر، همواره با حواشی زیادی درباره نحوه قیمت‌گذاری همراه بوده است. دبیر انجمن شرکت‌های هواپیمایی: تعیین نرخ بلیت هواپیما تابعی از نوسانات ارزی و نرخ تورم است درواقع […]
زهرا ایرانشاهی
عرضه بلیت انواع وسایط حمل‌ونقل عمومی در ایام پیک سفر مثل ایام نوروز یا تابستان و یا نزدیکترین فرصت سفر به زمان حال یعنی عید فطر، همواره با حواشی زیادی درباره نحوه قیمت‌گذاری همراه بوده است.
دبیر انجمن شرکت‌های هواپیمایی: تعیین نرخ بلیت هواپیما تابعی از نوسانات ارزی و نرخ تورم است
درواقع قیمت بلیت اتوبوس و قطار در این میان، از نرخ دستوری مصوبی پیروی می‌کنند اما تعیین نرخ بلیت هواپیما بر اساس دستور سازمان هواپیمایی کشوری، بسته به پیش‌بینی میزان فروش شناور است. اگرچه به زعم دبیر انجمن شرکت‌های هواپیمایی کشور این نرخ دارای سقف معینی است اما نوسانات ارزی و نرخ بالای تورم به دلیل مساله تحریم‌ها، امسال این پدیده را با مشکلاتی مواجه کرده است. مقصود اسعدی سامانی سقف نرخ بلیت هواپیما در ایام نوروز امسال را تابعی از نرخ‌گذاری‌ها در آذرماه ۹۷ عنوان کرد و افزود: این روند تغییری نکرده است و همچنان این نظام نرخ‌گذاری به قوت خود باقی است. این در حالی است که رئیس سازمان هواپیمایی کشوری نیز جدول نرخ‌نامه‌ای که از سوی شرکت‌های هواپیمایی با نظارت سازمان هواپیمایی کشوری تهیه شده را در ایام پیک سفرهای عیدفطر هم ملاک عمل می‌داند. با این حال، دبیر انجمن شرکت‌های هواپیمایی معتقد است که در سال ۹۷ از سوی شرکت‌های هواپیمایی داخلی مجموعا ۲۱۸ هزار و ۹۰۰ پرواز انجام شده که این رقم ۱۴ درصد نسبت به سال ۹۶ کمتر است. سامانی ادامه داد: کل مسافران هوایی در سال گذشته حدود ۲۵ میلیون و ۸۰۰ هزار نفر بود که نسبت به سال ۹۶ معادل ۱۶ درصد کاهش داشته است. با این شرایط، پرسش اصلی این است که آیا اساسا با چنین وضعیتی و با در نظر گرفتن افزایش هزینه شرکت‌های هواپیمایی به دلیل افزایش هزینه‌ها امکان افزایش قیمت بلیت وجود دارد؟
جزئیات آزادسازی نرخ بلیت هواپیما
بر اساس تکلیف قانون برنامه ششم توسعه، از آذر۹۴، شرکت‌های هواپیمایی همزمان با ایام پیک سفرها می‌توانند اقدام به افزایش قیمت بلیت هواپیما کنند. اما در آذرماه سال گذشته و با توجه به افزایش هزینه‌های ارزی شرکت‌های هواپیمایی در پی افزایش نرخ ارز که به افزایش شدید قیمت بلیت هواپیما و کاهش شدید استقبال مسافران از این صنعت در سال گذشته منجر شد، شرکت‌های هواپیمایی با همراهی مدیران سازمان هواپیمایی کشوری اقدام به تعیین سقف قیمتی برای هر یک از مسیرهای پروازی و هر یک از ایرلاین‌ها به صورت جداگانه کردند که به نرخ‌نامه پروازی مشهور شد. این نرخ‌نامه برای سفرهای نوروزی ملاک و معیار تعیین سقف و کف نرخ بلیت‌ها قرار گرفت.
عابدزاده: ملاک تعیین سقف قیمت بلیت در عید فطر، جدول نرخ‌نامه است
رئیس سازمان هواپیمایی کشوری در اینباره گفت که جدولی با عنوان نرخ‌نامه در سایت سازمان هواپیمایی کشوری منتشر شده و کف و سقف قیمتی همه مسیرهای پروازی برای همه شرکت‌های هواپیمایی در آن آمده است. بنابراین همان جدول، به‌عنوان ملاک سقف قیمتی در سفرهای عید فطر باید لحاظ شود. علی عابدزاده افزود: قرار نیست این نرخ‌نامه تغییر کند و همان جدولی که برای سفرهای نوروزی مورد استفاده قرار گرفت برای ایام پیک سفرهای پیش رو نیز باید از سوی شرکت‌های هواپیمایی اعمال شود.
تعیین تکلیف پروازهای چارتری
کاهش تقاضای سفر و رقابتی بودن بازار حمل‌ونقل هوایی در بخش مسافری باعث می‌شود که ایرلاین‌ها یک بازه زمانی را به اعلام قیمت پروازهای چارتری موسوم به لحظه آخری اختصاص دهند. برهمین اساس، بهمن ماه سال گذشته بود که با دستور وزیر راه‌وشهرسازی به سازمان هواپیمایی کشوری، حذف فروش بلیت چارتری برای مسیرهای غیرگردشگری (غیر از کیش و قشم) در دستور کار قرار گرفت. این ابلاغیه اجرا شده است و بر همین اساس جدول نرخ‌نامه بلیت هواپیما، دامنه تغییرات قیمتی به طور میانگین از ۲۰۰ تا ۴۰۰ هزار تومان را پوشش می‌دهد.
جزئیات رعایت سقف قیمتی بلیت توسط شرکت‌های هواپیمایی
همه این تمهیدات در حالی توسط اغلب شرکت‌های هواپیمایی رعایت می‌شود که به گفته اسعدی سامانی شرکت‌های هواپیمایی برای ماندگاری در بازار، ناچارند قیمت بلیت‌های خود را با جدول نرخ‌نامه تطبیق دهند. اما با این حال این شرکت‌ها برای آنکه قدرت خرید مردم را هم در نظر داشته باشند گاهی مجبورند بلیت‌های خدر ا با قمی پایین‌تر از نرخ مصوب ارائه دهند. به عنوان مثال یک روز قبل از آغاز تعطیلات عید فطر امسال برای مسیر تهران به مشهد، قیمت بلیت سیستمی هواپیما از سوی هواپیمایی کاسپین در پرواز ساعت ۶:۴۰ صبح، ۳۹۲ هزار تومان تعیین شده که سقف قیمتی این مسیر در نرخ‌نامه، ۶۰۶ هزار و ۳۰۰ تومان آمده است. این امر متاثر از توانایی خرید مردم در روزهای غیرتعطیل است.
جریمه ایرلاین‌های گران‌فروش
اسفندماه سال گذشته علی عابدزاده وجود تخلف در گران‌فروشی بلیت هواپیما را تایید و در پاسخ به اعتراضات مردمی نسبت به گران‌فروشی برخی شرکت‌های هواپیمایی گفت: سقف قیمت بلیت هر شرکت هواپیمایی مشخص است و نرخ‌های مربوطه به سازمان هواپیمایی کشوری ارائه شده است و مردم باید دقت کنند بالاتر از سقف‌های تعیین شده بلیت نخرند.
عابدزاده ادامه داد: اگر شرکت‌های هواپیمایی گران‌تر از سقف تعیین شده اقدام به فروش بلیت کنند مردم می‌توانند شکایت خود را به سازمان هواپیمایی اعلام کنند تا با معرفی آن شرکت به سازمان تعزیرات با آن برخورد شود.
رقم تقاضای سفر هوایی در کل سال۹۷
گفتنی است که به علت نوسانات ارزی و ریالی، شرکت‌های هواپیمایی با کاهش ۱۶ درصدی مسافر در سال ۹۷ نسبت به سال ۹۶ روبه‌رو بوده‌اند. روند کاهشی‌ای که با ادامه احتمالی تحریم‌ها ادامه خواهد داشت. بنابراین گزارش، کل مسافران هوایی در سال گذشته حدود ۲۵ میلیون و ۸۰۰ هزار نفر بود که نسبت به سال ۹۶ معادل ۱۶ درصد کاهش داشته است. تعداد پروازهای داخلی نیز در سال ۹۷، ۱۷۸ هزار و ۷۰۵ سورتی پرواز بود که این تعداد پرواز نسبت به سال قبل از آن ۱۳ درصد کمتر شده است.
تعداد مسافران داخلی سفرهای هوایی در سال گذشته بیش از ۲۰ میلیون و ۷۰۰ هزار نفر بود که این تعداد مسافر نسبت به سال قبل از آن (۹۶)، ۱۵ درصد کاهش نشان می‌دهد. همچنین پروازهای بین‌المللی انجام شده در سال ۹۷ از سوی ایرلاین‌های ایرانی شامل پروازهای خارجی، حج و عتبات را ۳۵ هزار و ۱۹۶ سورتی پرواز بودکه این شاخص نسبت به سال ۹۶ بیش از ۱۹ درصد کاهش داشته است.
تعداد مسافران هوایی سفرهای خارجی با ایرلاین‌های ایرانی (اعم از سفرهای خارجی، حج و عتبات) در سال گذشته، ۵ میلیون و ۱۲۲ هزار نفر بود که نسبت به سال قبل از آن ۱۹ درصد کمتر است. ضمن اینکه تعداد پروازهای خارجی (غیر از حج و عتبات) در سال ۹۷، ۲۸ هزار و ۶۴۲ سورتی پرواز بود که ۱۹ درصد از سال ۹۶ کمتر است.
بنابراین با توجه به اینکه هزینه شرکت‌های هواپیمایی ارزی است و ایرلاین‌ها چاره‌ای جز افزایش قیمت بلیت برای جبران هزینه‌های خود از طریق افزایش قیمت بلیت ندارند، تقبل هزینه سفرهای هوایی، در کنار هزینه ۲۰۰ تا ۴۰۰ هزار تومانی نرخ عوارض خروج از کشور برای مسافران سخت است که در نتیجه کاهش سفر را در سال گذشته شاهد بودیم و به همین دلیل نیز سازمان هواپیمایی کشوری بازه قیمتی‌ای را برای ایرلاین‌ها تصویب کرده است.
