یکی از دغدغه های مهم و اساسی مردم مخصوصا شهروندان کلان شهرها مسئله ترافیک شهری و طرح های ترافیکی آن است که به منظور سهولت در تردد توسط شورای شهر، شهرداری و نیروی انتظامی قانون گذاری، تصویب عملیاتی و اجرایی می شود. به گفته رئیس کمیسیون عمران و حمل و نقل شورای شهر تهران، بر […]
یکی از دغدغه های مهم و اساسی مردم مخصوصا شهروندان کلان شهرها مسئله ترافیک شهری و طرح های ترافیکی آن است که به منظور سهولت در تردد توسط شورای شهر، شهرداری و نیروی انتظامی قانون گذاری، تصویب عملیاتی و اجرایی می شود. به گفته رئیس کمیسیون عمران و حمل و نقل شورای شهر تهران، بر روی طرح ترافیک جدید مطالعات کارشناسی انجام نشده است، به طوری که طرحی به این وسعت، پیوست مطالعات اجتماعی، اقتصادی و حتی ترافیکی ندارد. محمد علیخانی از عملکرد معاونت حملو نقل و ترافیک شهرداری تهران انتقاد کرد و گفت: براساس نظرسنجی‌ها ترافیک، آلودگی هوا و توسعه حمل و نقل عمومی در صدر مشکلات مردم و خواسته‌های آنها قرار دارد که حل و رسیدگی به آنها وظیفه اصلی معاونت حمل و نقل و ترافیک شهرداری تهران است.
نگاه تک بعدی به مساله حمل و نقل و ترافیک و تمرکز بر تنها یک موضوع به حل مشکلاتی به این بزرگی در شهر تهران منجر نخواهد شد. راه حل رفع چنین مشکلاتی اعمال بسته ای از سیاست های حمل و نقلی و ترافیکی است که در آن مجموعه ای از عوامل اثرگذار از رعایت اصول شهرسازی گرفته تا تکمیل و توسعه زیرساخت ها دخیل هستند. وی با بیان این مطلب معتقد است که برای حل این مشکلات باید از ایده ها و نظرات کارشناسی و تجربه شده در دنیا بهره گرفت. وی با بیان اینکه تهران از ابتدا بر مبنای اصول صحیح شهرسازی رشد نکرده است، تصریح کرد: رشد نامناسب تهران بدون رعایت معیارها و اصول شهرسازی از گذشته تا امروز ادامه داشته و بسیاری از طرحهای تفصیلی و ضوابط و قوانین زیرپا گذاشته شده است. یکی از دلایل این امر عدم رعایت قوانین از سوی مدیران شهری بوده است که به بحرانی‌تر شدن اوضاع در تهران منجر شده است.
یکی از مشکلات شهر تهران، ساخت برج ها در کوچه های تنگ و باریک و مال های بزرگ در معابر پرتراکم است. مشکلی که به معضل ترافیک بیشتر دامن می زند. علیخانی در ادامه افزود: اگر از ابتدا به معضلات ناشی از این نوع توسعه شهری فکر می‌شد، حل کردن باقی مسائل راحت‌تر بود. حتی متاسفانه از جایی که مدیران به این مساله آگاهی پیدا کردند نیز این نوع توسعه و مشکلات ناشی از آن ادامه پیدا کرد.
رئیس کمیسیون عمران و حمل و نقل شورا در ادامه افزود: شورای پنجم، جلوی این قبیل رفتارها را گرفته است، اگرچه ناراحتی و محدودیت در آزادی عمل برخی که منافع آنها با این برخوردها مغایرت دارد را در پی داشته است.
طرح های ترافیکی
مهمترین و پر بحث ترین چالش طرح های ترافیکی، طرح تردد به مرکزیت شهر است که عموما محل کار، تحصیل یا زندگی اقشار زیادی از مردم است و برای تردد و دسترسی به این نقاط عموما مردم با مشکل مواجه شده و در رویارویی با قوانین و شرایطی که هرروزه تغییر می کند و موازی کاری ارگان ها و یا تداخل اجرایی و عملکردی نهاد های ذیربط مردم را سرگردان و شاکی کرده است.
طرح های ترافیکی به منظور حل بحران ترافیکی در نقاط تعیین شده شهری و مرکزیت آن است، به زبان ساده تر جلوگیری از ورود و تردد حجم عظیمی خودور به مناطق حساس و مرکزی شهر است مگر آنهایی که به صورت ویژه و اضطراری محل کار و زندگی شان در آن نقاط قرار دارد که در اینصورت با شرایطی که شهرداری مشخص کرده می توانند با پرداخت اشتراک و هزینه ای مجوز تردد داشته باشند.
علیخانی با بیان اینکه در شهری به وسعت ۷۸۰ کیلومتر مربع طرح ترافیک تنها در محدوده‌ای حدود ۱۲۰ کلیومتری اجرا می‌شود، افزود: محدوده طرح ترافیک در حلقه اول ۳۲ کیلومتر مربع و در حلقه دوم در حدود ۸۸ کیلومتر مربع است. مجموع این طرح‌ها ۱۲۰ کیلومتر است، در حالی که وسعت تهران ۷۸۰ کیلومتر مربع را شامل می‌شود. اجرای طرحی در محدوده‌ای با این وسعت اگرچه بی‌تاثیر نیست، اما نباید توقع داشت اجرای این طرح مشکل کل ترافیک و آلودگی هوای تهران را حل کند.
طرح زوج و فرد
برداشتن طرح زوج و فرد فی نفسه درست است، اما در همان زمان نیز طرح زوج و فرد دائمی درست نبود و تنها باید در مواقع اضطرار و وقوع بحران آلودگی هوا به ویژه در زمستان اجرایی می‌شد. آن طرح تنها راه فراری ایجاد کرد و افراد توانمند که امکان تهیه دو ماشین برای آنها فراهم بود، به راحتی از طرح استفاده کردند. علیخانی با بیان این مطلب و با اشاره به اینکه متاسفانه معاونت حمل ونقل و ترافیک شهرداری در حال حاضر به معاونت طرح ترافیک تبدیل شده است، اظهار داشت: این مساله به دلیل آن است که سیاست‌ها به طور همزمان و به صورت یک بسته کامل و همراستا با یکدیگر پیش نرفته و مدیریت فعلی تک بعدی پیش می‌رود. الان طرح ترافیک شده محور گفتوگو و اظهارنظرها و فقط بر روی بحث طرح ترافیک تمرکز وجود دارد. این طرح اکنون حتی به مساله اول شهرداری تهران تبدیل شده است و وظایف اصلی به حاشیه رفته است.
رئیس کمیسیون عمران و حمل و نقل با انتقاد از ناشناخته بودن سازمان حمل و نقل و ترافیک و مسئولان آن گفت: محدوده طرح ترافیک در گذشته واحدی در درون معاونت حمل و نقل و ترافیک داشت، حتی مسئولان معاونت درباره این طرح به ندرت اظهارنظر می‌کردند و مسئول مستقیم داشت، اگرچه اکنون نیز این مسئول وجود دارد، اما دیگر نقشی ندارند.
