زندگی عشایر و آداب و رسوم آنها هر چند از زیبایی های خاصی برخوردار است اما نبود امکانات اولیه و به انجام نرسیدن وعده ها در برخی نقاط خراسان جنوبی موجب سختی زندگی آنها شده است. از روستای شاخن بیرجند ده کیلومتر که به سمت دشت و کوه برویم منظره‌های زیبا و چشم‌نواز از زندگی […]
زندگی عشایر و آداب و رسوم آنها هر چند از زیبایی های خاصی برخوردار است اما نبود امکانات اولیه و به انجام نرسیدن وعده ها در برخی نقاط خراسان جنوبی موجب سختی زندگی آنها شده است.
از روستای شاخن بیرجند ده کیلومتر که به سمت دشت و کوه برویم منظره‌های زیبا و چشم‌نواز از زندگی مردمانی می‌بینیم که با همت بی نظیر در فصل‌های سرد و گرم سال با قشلاق و ییلاق برای یافتن چراگاه دام خود تلاش کرده و بخشی از چرخ اقتصاد جامعه را می‌چرخانند. بی‌شک حتی دیدن منظره زیبا و فرح بخش چادرهای عشایر، دام‌های رها شده در دشت‌های سرسبز، کودکانی که بدون ترس از خطرات زندگی شهری به تفریح و بازی مشغول هستند برای انسان آرامش بخش است. کمی که در کنارشان باشیم، درمی‌یابیم که مهمان نوازی با زندگی عشایری عجین شده و با همه داشته‌های خود از مهمان خویش پذیرایی کرده و در اکرام وی سنگ تمام می‌گذراند.
پای صحبت این عشایر مهمان نواز می‌نشینیم و از آنان می‌خواهیم که از زیبایی‌ها و سختی‌های زندگی عشایری برایمان بگویند. بانوی عشایری که فاطمه الهیاری نام دارد، می‌گوید زندگی در طبیعت و دشت به واسطه هوای پاکیزه و استفاده از مواد غذایی طبیعی بسیار خوب است اما همه همین زیبایی‌ها را می‌بینند و به سختی‌هایی که با آن دست و پنجه نرم می‌کنیم توجه ندارند.
وی اظهار کرد: جاده ما تا روستای شاخن خاکی است و این وضعیت در موقع بارندگی یعنی مصیبت چرا که نمی‌توانیم با احشام و دام خود از جاده گلی بگذریم.
قلی‌پور از دیگر عشایر منطقه است که درباره زندگی عشایری گفت: در سال‌هایی که بارندگی بسیار خوب است ما از ۱۴ فروردین تا اواسط اردیبهشت ماه به منطقه زیرکوه می‌رویم و زندگی‌مان را اینگونه می‌گذرانیم. وی با اشاره به اینکه همه این ییلاق و قشلاق‌ها برای یافتن چراگاه دام و برای تولید گوشت و سایر محصولات دامی است، اظهار کرد: اگر منطقه ما یک شرکت تعاونی مستقل برای فروش محصولات داشته باشد بی شک از لحاظ درآمدی برای ما بهتر خواهد بود.
قلی پور بیان کرد: این در حالی است که در حال حاضر بیشتر به صورت خرده فروشی محصولات خود را می‌فروشیم که شاید درآمد چندانی برای ما نداشته باشد.
صغری غمین از دیگر بانوان عشایر منطقه دهستان شاخن با اشاره به مشکل برق عشایر منطقه گفت: تا چاه عمیق برق آمده است ولی اگر تا چادرهای ما برق رسانی شود از جهات مختلف چون نگهداری محصولات در امکانات سرمایشی بهتر خواهد بود.
غمین افزود: این خاکی بودن راه موجب افزایش گرد و خاک منطقه هم شده و نبودن برق تا چادرها در این در این روزگار ما را مجبور به استفاده از چراغ دستی در شب‌ها می‌کند.
این بانوی عشایر افزود: تولیدات ما کشک، شیر، ماست، دوغ، قره قروت و گوشت است که بیشتر خرد خرد و به مشتریان خانگی می‌فروشیم در حالی که داشتن شرکت تعاونی مستقل می‌توانست در این راستا به ما کمک کند.
درخواست عشایر امکانات اولیه زندگی است
نکته قابل تأمل این است که خواست و درد دل عشایر نه برای امکانات ویژه، بلکه در راستای امکانات اولیه یک زندگی معمولی چون برق و راه آسفالت است. آسفالت راهی که فرزندان آنان را به محل تحصیل علم می‌رساند.
وقتی از این عشایر عزیز و مهمان نواز می‌پرسیم که با این بی برقی در صورت نیاز به نگهداری محصولاتی در یخچال چه می‌کنید، پاسخ می‌شنویم که به روستای شاخن رفته و در آنجا محصول را در یخچال به امانت می‌گذارند.
حسین حسین پور، مدیرکل عشایر خراسان جنوبی در زمینه برنامه‌های در نظر گرفته شده برای رفع مشکلات عشایر خراسان جنوبی و منطقه شاخن گفت: شکل گیری شرکت تعاونی عشایری یک سری ضوابط دارد. وی افزود: چرا که شرکت تعاونی عشایری داریم که حوزه شهرستان خوسف و بیرجند (منطقه شاخن در این محدوده است) را از منظر خدمت‌رسانی تحت پوشش قرار می‌دهد.
حسین پور با اشاره به اینکه موضوع برق رسانی تا چادرهای عشایری در دستور کار است، افزود: تفاهم نامه‌ای بین سازمان امور عشایر ایران با شرکت توزیع نیروی برق به امضا رسیده که در خراسان جنوبی اجرای این تفاهم نامه را رصد می‌کنیم.
وی گفت: با این پیگیری‌ها امیدواریم بتوانیم بر اساس نیاز جامعه عشایری خراسان‌جنوبی از طریق پنل‌های خورشیدی برق مورد نیاز مردم را تأمین کنیم.
نکته پایان اینکه عشایر از جمله کم توقع ترین مردمان این سرزمین هستند که طبیعت بی نظیر و آب و هوای سالم و تمیز و محصولات طبیعی آنان را از امکانات مصنوعی زندگی شهری بی نیاز کرده است و از این جهت انصاف حکم می‌کند که در راستای اجرایی شدن درخواست‌های اولیه‌ای که دارند نهایت تلاش را داشته باشیم/مهر.
