آب توازن کشتی، جهت حفظ ثبات و تعادل کشتی‌ها در مخازن خاصی در کشتی نگهداری می‌شود و می‌تواند حاوی موجودات مضر، عوامل بیماری‌زا و گونه‌های دریایی مهاجم باشد. گونه‌های دریایی مهاجم در این مخازن می‌توانند اکوسیستم‌های محلی را مختل کنند، بر تنوع زیستی تاثیر بگذارند و خسارات اقتصادی زیادی به بار آورند. از این رو، […]
آب توازن کشتی، جهت حفظ ثبات و تعادل کشتی‌ها در مخازن خاصی در کشتی نگهداری می‌شود و می‌تواند حاوی موجودات مضر، عوامل بیماری‌زا و گونه‌های دریایی مهاجم باشد. گونه‌های دریایی مهاجم در این مخازن می‌توانند اکوسیستم‌های محلی را مختل کنند، بر تنوع زیستی تاثیر بگذارند و خسارات اقتصادی زیادی به بار آورند. از این رو، کنوانسیون مدیریت آب توازن کشتی‌ها در سال ۲۰۰۴ به منظور جلوگیری از انتشار این گونه‌ها به مناطق غیربومی و بروز آسیب‌های فوق تصویب شد و کشتی‌ها را موظف کرد آب توازن خود را به‌منظور برداشت آن از نقاط بی‌خطر و تصفیه آن جهت پاکسازی ارگانیزم‌ها و عوامل آسیب‌رسان به شیوه‌های مختلف تعیین شده در دستورالعمل‌های این کنوانسیون مدیریت کنند.
مدیرعامل سازمان بنادر و دریانوردی پیش از این درباره این موضوع گفته است که از ۱۸ شهریور ۹۶، رعایت مفاد کنوانسیون شامل عدم تخلیه آب تصفیه نشده مخازن در دریا، نگهداری طرح مدیریت آب توازن و دفتر ثبت وقایع آب توازن بر روی کشتی، بازرسی و صدور گواهینامه‌های مربوطه، نمونه‌برداری از مخازن آب توازن در صورت نیاز برای کشتی‌های جدید، الزامی شده است.
بنا به گفته محمد راستاد، کشتی‌های جدیدی که از تاریخ ۸ سپتامبر ۲۰۱۷ (۱۸ شهریور ماه ۱۳۹۶) و بعد از آن ساخته یا تحویل داده شوند، ملزم به نصب سیستم‌های پردازش آب توازن (طبق مقرره D-2 کنوانسیون) هستند.
کارگاه آموزشی توسعه ظرفیت کشورهای حوزه دریای سیاه و خزر برگزار می‌شود
حالا مدیرکل حفاظت و ایمنی دریانوردی سازمان بنادر و دریانوردی نیز در اظهاراتی گفته است که کارگاه آموزشی کنوانسیون مدیریت آب توازن با همکاری آژانس ایمنی دریای اروپا در تهران برگزار شد.
علیرضا خجسته اظهار داشت: ایران از سال ۱۳۹۰ به منظور جلوگیری از انتقال گونه‌های غیربومی ناشی از آب توازن کشتی‌ها به کنوانسیون مدیریت آب توازن کشتی ها ملحق شده و اقدامات خود را از سال ۱۳۸۰ آغاز کرده است.
خجسته درخصوص اقدامات صورت گرفته در کنوانسیون مدیریت آب توازن کشتی‌ها تصریح کرد: فعالیت‌های ایران در راستای اجرای این کنوانسیون شامل مواردی نظیر مشارکت در انجام پروژه جهانی مدیریت آب توازن کشتی‌ها با سازمان بین‌المللی دریانوردی، تهیه دستورالعمل های اجرایی برای اجرای الزامات کنوانسیون، کنترل و بازرسی از کشتی های داخلی و خارجی و گواهینامه‌های آنها بر اساس الزامات این کنوانسیون و تجهیز بنادر به حداقل تجهیزات نمونه برداری آب توازن است. بنابراین نمونه‌برداری از مخازن بالاست کشتی‌ها در صورت لزوم، انجام تحقیقات و مطالعات پژوهشی در زمینه انتقال گونه‌های مهاجم غیربومی آبزی از طریق چسبیدن به بدنه کشتی‌ها در بنادر جنوبی کشور و برگزاری سمینارهای آموزشی برای ارتقا دانش کارشناسان مرتبط از اقدامات سازمان بنادر در اجرای الزامات کنوانسیون مدیریت آب توازن کشتی‌ها است.
برایان الیوت، مسئول ارشد پروژه توسعه حفاظت زیست محیطی کنوانسیون آب توازن نیز در مورد اهمیت برگزاری این دوره اظهار داشت: هدف از برگزاری این کارگاه آموزشی توسعه ظرفیت کشورهای حوزه دریای سیاه و خزر است که آژانس ایمنی دریایی اروپا به نمایندگی از اتحادیه اروپا آن را برگزار می‌کند.
وی افزود: در این کارگاه تمام مسائل مرتبط با دریانوردی از نظر ایمنی و محیط زیست در مورد آب توازن کشتی‌ها مورد بحث و بررسی قرار می‌گیرد تا تمام کشورهای منطقه به سطح قابل قبول و یکسانی از دانش در این زمینه دست یابند.
گفتنی است که در هفتاد و یکمین اجلاس کمیته حفظ محیط زیست دریایی (MEPC71)، سازمان بین المللی دریانوردی (ْآیمو) موافقت کرد تا به کشتی‌های موجود، فرصتی دوساله برای انطباق با الزامات D-2 و نصب سیستم‌های پردازش آب توازن داده شود و این کشتی‌ها تا سال ۲۰۱۹ موظف به تبادل آب توازن در طول مسیر هستند (بر اساس مقرره D-1 کنوانسیون مدیریت آب توازن کشتی‌ها).
لزوم آسیب‌شناسی و به‌روزرسانی دستورالعمل لایروبی
مدیرعامل سازمان بنادر ودریانوردی درباره لایروبی بنادر، با تاکید بر ارتقای تجهیزات و آمادگی نیروها به‌منظور بهبود وضعیت آلودگی در حوزه دریا، جستوجو و نجات دریایی و حریق گفت: دستورالعمل لایروبی بنادر که از سال ۹۵ مدنظر قرار گرفته و به بهره‌برداری رسید نیازمند آسیب‌شناسی و به‌روزرسانی است و باید مساله لایروبی آبراهه‌های بنادر با تجهیزات جدید پیگیری شود.
به گفته مدیرعامل سازمان بنادر و دریانوردی خدمات دریایی نیازمند ارتقا بوده و این مقوله باید در دستور کار معاونت امور دریایی سازمان قرار گیرد.
رشد حجم تخلیه و بارگیری طی ۱۰۰ روز اخیر
معاون وزیر راه‌وشهرسازی با بیان اینکه طی ۱۰۰ روز اخیر شاهد مثبت شدن وزن کالاهای مبادله شده در بنادر کشور نسبت به مدت مشابه هستیم و از نظر حجم تخلیه و بارگیری رشد داشته‌ایم، گفت: در حوزه دریایی کیفیت ناوگان تحت پرچم از جمله برنامه‌های تعریف شده است و باید همچنان ناوگان خود را در لیست سفید حفظ کنیم.
راستاد با تاکید بر اینکه از نظر تبحر و شایستی دریانوردان نیازمند ارزیابی هستند، گفت: دریانوردان باید آموزش‌های لازم را ببینند و از آنها آزمون‌های مناسب اخذ شود و مهم‌تر اینکه کارکنان حوزه دریایی سازمان بنادرودریانودری که اعمال حاکمیت دریایی بر عهده آنها است باید با ارائه اموزش‌های حین خدمت و اعزام به دوره‌های آموزشی از نظر علمی به روز باشند.
مدیرعامل سازمان بنادر همچنین با اشاره به مقوله طرح تحول ناوگان منطقه‌ای باری که در برنامه ششم توسعه مدنظر قرار گرفته است، خاطرنشان کرد: اعطای تسهیلات در این حوزه پیش بینی و به دولت ارائه شده است و باید توسط معاون دریایی سازمان بنادر و دریانوردی پیگیری شود.
میزبانی مراسم روز جهانی دریانوردی در سال ۲۰۲۱
راستاد با اعلام اینکه در سال ۲۰۲۱ میزبان مراسم روزجهانی دریانوردی خواهیم بود و پرچم این مراسم به ج.ا.ا داده خواهد شد، عنوان کرد: باید از هم‌اکنون کمیته‌ای در این رابطه تشکیل و جزییات برگزاری هرچه بهتر مراسم را مدنظر قرار داد.
