رشد نشریات زرد و خبرنگار زرد در ایران با سرعتی بالا در حال زیادتر شدن است. تعریفی که از مطبوعات و رسانه می شود. بسیار متفاوت از تعریفی است که اکثر دبیران رسانه ای ما در ذهن و متد کاری خود دارند واین یکسو نگری اغلب به رسانه ملی هم رسوخ کرده و طیف روشنفکر […]
رشد نشریات زرد و خبرنگار زرد در ایران با سرعتی بالا در حال زیادتر شدن است. تعریفی که از مطبوعات و رسانه می شود. بسیار متفاوت از تعریفی است که اکثر دبیران رسانه ای ما در ذهن و متد کاری خود دارند واین یکسو نگری اغلب به رسانه ملی هم رسوخ کرده و طیف روشنفکر را برای همراهی آنان مردد کرده است.
نشریه زرد چیست؟
نشریاتی که بر پایه جذب مخاطب طراحی شده اند و محتوا در آنان محلی از اعراب ندارند. در واقع روزنامه نگاري زرد در آمريكا و تقريبا در اواخر قرن نوزدهم و اوايل قرن بيستم شكل گرفت. علت استفاده از واژه زرد به داستان هاي محبوب كودكان و نوجوانان بر مي گردد كه درآن اسم يكي از قهرمانان اين داستان ها كه بسيار هم طرفدار پيدا كرده بود با اسم زرد نوشته مي شد. اين نوع داستان ها روي اوراق يك برگي با كيفيت پايين، قيمت بسيار ارزان و تيراژ بالا توليد مي شد. اين نشريات ارزش خبري چنداني نداشتند و بيشتر محتواي آنها تفريحي و تفنني بود. اخبار ارائه شده در آنها پيرامون كودكان، قتل عروسي، روابط خصوصي افراد معروف بود.
به تدريج و با گذشت چندي واژه روزنامه نگاري زرد(Yellow Jornalism) به روزنامه نگاري سطحي و عامه پسند معروف شد و تا امروز نیز روزنامه نگاري زرد در اغلب موارد معنا و مفهومي منفي در درون خود پرورانده است و مورد انتقاد شديد بسياري از محافل علمي و آكادميك قرار گرفته است. به واقع اصطلاح روزنامه نگاري زرد براي استفاده غير مشروع از ژرناليسم و دوري از هر گونه از اخلاق حرفه ايي به كار برده مي شود. در تعريف روزنامه نگاري زرد آورده مي شود كه روزنامه نگاري زرد به آن نوع روزنامه نگاري گفته مي شود كه با استفاده از روش هاي عوام گرايانه مي كوشد مخاطبان بيشتري جذب كند. علت عوام گرايانه بودن اين نشريات را عدم پيروي آنها از معيار هاي روزنامه نگاري روشنفكرانه و علمي مي دانند كه در آن ويژگي هاي نخبه گرايي تداعي نمي شود. اغلب اين نوع روزنامه نگاري را به عنوان روزنامه نگار جنجالي مي شناسند كه متكي بر احساسات مخاطبان است.
خبرنگار زرد کیست؟
خبرنگاری زرد به خبرها و خبرنگارانی اطلاق می‌شود که پایشان را از اصول حرفه‌ای و اخلاقی روزنامه نگاری بیرون گذاشته و در مورد موضوعاتی مانند رسوایی و تهمت‌های جنسی، دلالی تهمت و شبهه وارد کردن به دیگران یا دست آویز کردن موضوعات احساسی برای سوء استفاده بردن از آنها، اطلاق می‌گردد که به صورت نیمه تعریف شده‌ای توهین ناتمام (not quite libel) لقب گرفته‌است.
رسانه و سایت های ورزشی
اگر مخاطب، نگاهی به سایت ها و روزنامه های ورزشی بیاندازد به خوبی متوجه می شود که اخبار منتشر شده علاوه بر اینکه در چهارچوبه حرفه ای خود منتشر نشده، اغلب تمایلات باشگاهی و جناحی در آن تاثیر گذار بوده و خبرها از خبررسانی به هیجانات کاذب تمایل پیدا کرده است. اگر یکی دو نشریه منتسب به باشگاه خاص که طبیعتا محتوای آن باید به رنگ تیم مطبوع خود باشد و در جای خود نیز قابل نقد است را مستثنی کنیم. اغلب مطالب سایت های ورزشی و حتی روزنامه و هفته نامه ها از مدار عدالت خود بیرون شده و حتی دیده می شود هدف خاصی را در بدنه اطلاع رسانی خود دنبال می کنند. و می توان گفت ورزشی نویس های ما در سه گروه قرمز و آبی و بی طرف، بسته به سیاست حاکم بر ورزش کشور، مطالب خود را به رنگ خاصی نزدیک کرده و حمایت ها و انتقاد ها در کفه ترازوی آنان، به یک طرف سنگینی می کند.
نقش پر رنگ رسانه ملی در اعتلای ورزش
چند برنامه پربیننده ورزشی سیما و رادیو ورزش نقش حساسی درحوزه تعریف شده خود دارند. وسواس برنامه ریزان صدا و سیما و انتخاب مفسران و مجریان و کارشناسان آن در تفسیر اوضاع ورزش کشور به یقین “به جهت پر بیننده و پر شنونده بودنشان” حایز اهمیت است. گرچه فوتبال و در راس آن پرداختن به سرخابیهای پایتخت می تواند مخاطب بیشتری را جذب کند اما اغلب سهم دیگر ورزش ها در رسانه ملی کمتر بوده و نگران کننده تر اینکه، در پرداختن به فوتبال ملی و دو باشگاه پایتخت نیز حرف و حدیث های فراوانی دیده می شود. کارشناسانی که از انصاف دور می شوند و خبرنگارانی که با داشتن تمایلات باشگاهی در انتشار خبر،سیاستی دوگانه دارند و دربعضی مواقع، دغدغه باشگاهی یک مجری در پرداختن به موضوع آنقدر آشکار است که در نگاه اول بیننده را به تردید وا داشته، که آیا این برنامه از رسانه ملی پخش می شود و برای تمام افراد است؟ و یا اختصاصا در مورد یک تیم مورد علاقه سخن می گوید.
حرف آخر
رسانه ومطبوعات ورزشی ایران گرچه خصوصی و یا نیمه خصوصی هستند. اما به دلیل عدم حمایت و یا حمایت ضعیفی که از سوی دولت برای ارایه محتوا و دور شدن از آفت فروش، می شوند. مجذوب شرایطی شده اند که یا آنان را به سوی زرد شدن سوق داده و یا مجبور می شوند برای احیای خود تابع بی چون چرای طیف قوی و حاکم باشند.
