با گذشت چند سال از تصمیم جدی برای مقابله با نشت متادون در بازار آزاد، اما همچنان در گوشه وکنار شهر و در مراکز کوچک مثل دکه های روزنامه فروشی و عطاری ها انواع داروهای ترک اعتیاد به فروش می رسد. ترک اعتیاد شیوه های مختلفی به‌خود دیده است. دیگر دوران صحنه‌هایی شبیه فیلم های […]
با گذشت چند سال از تصمیم جدی برای مقابله با نشت متادون در بازار آزاد، اما همچنان در گوشه وکنار شهر و در مراکز کوچک مثل دکه های روزنامه فروشی و عطاری ها انواع داروهای ترک اعتیاد به فروش می رسد. ترک اعتیاد شیوه های مختلفی به‌خود دیده است. دیگر دوران صحنه‌هایی شبیه فیلم های تلویزیونی که معتادی را به تخت بسته اند تا سم اعتیاد از بدنش خارج شود، گذشته است. یک کارشناس ارشد آسیب های اجتماعی معتقد است اعتیاد یک بیماری چند عاملی است، بنابراین درمان‌هایش هم واحد نیست و از شیوه‌های مختلفی برای درمان استفاده می‌شود. درمان اعتیاد به ۲ شکل دارویی و رفتاری- روانی است. مراکز درمانی به ۲ دسته دارویی و روانی تقسیم می‌شوند. مراکزی که درمان با تکیه به دارو اعتقاد دارند نیز به ۲ شکل مراکز سرپایی و بستری فعال هستند. مراکز درمانی دارویی از طریق پزشک معالج و با استفاده از متادون‌درمانی و شربت تریاک به افراد معتاد برای ترک کمک می‌کنند. معمولا برای تمام موادمخدر از جمله شیشه، تریاک، گل و… از شیوه واحد متادون درمانی بهره می‌برند.
تقی‌پور، رایج‌ترین راه سم‌زدایی را متادون می داند و می گوید: متادون‌درمانی رایج‌ترین متد درمانی است. در این شیوه متادون جای مواد را می‌گیرد و به‌تدریج وابستگی به مواد کم می‌شود. اگر فرد معتاد براساس برنامه پیش برود حداکثر تا ۲سال این ماده را کامل ترک می‌کند. برخی از مراکز و معتادها ممکن است در مسیر درمان به اشتباهاتی دست بزنند. به‌عنوان مثال اگر فرد معتاد به شیوه خودسر تصمیم به درمان بگیرد و به جای موادمخدر صنعتی و سنتی به متادون وابسته شود، این احتمال بسیار پر رنگ است که سال‌ها متادون را به‌عنوان موادمخدر استفاده کنند.
قاچاق داروی مخدر
به گفته کارشناس اداره مواد و داروهای تحت کنترل سازمان غذا و دارو آمار دقیقی از قاچاق داروهای مخدر در دست نداریم، البته بعضا درباره نشت متادون صحبت می‌شود و این نشت می‌تواند از همه جا اعم از مراکز ترک اعتیاد یا از سوی تولیدکنندگان متادون اتفاق افتد. از طرفی متاسفانه با توجه به اختلاف قیمتی که در زمینه داروهای ترک اعتیاد وجود دارد، این داروها به صورت زیرپله‌ای، غیر مجاز و تقلبی هم تولید می‌شوند.
به گفته دکتر علی بیرامی؛ البته در سازمان غذا و دارو آمارمان از نظر تعداد بیمارانی که در سامانه آیداتیس ثبت شده‌اند، با میزان دوز متادونی که ارائه می‌دهیم، برابری می‌کند، اما اینکه آیا مراکز ترک اعتیاد آماری که به ما ارائه می‌دهند، درست است یا خیر را نمی‌دانیم.
وی ادامه داد: اعلام می‌شود که متوسط دوز داروی متادون برای هر بیمار باید ۱۰۰ میلی‌گرم باشد. طبق میزان دارویی که ما به مراکز می‌دهیم، حدود ۹۰۰ هزار نفر در کشورتحت درمان با متادون هستند و این عدد با میزان متادونی که ما در سال ۱۳۹۷ تولید و ارائه کردیم که بالغ بر ۲۳ تن بود، برابری می‌کند. پیش‌بینی می‌کنیم که امسال حدود ۲۴ تن متادون در کشور تولید شود. باید توجه کرد که مراکز ترک اعتیاد، بیماران را در سامانه آیداتیس ثبت کرده و میزان دوز دارو را مشخص کرده و ما با توجه به این سامانه میزان مصرف داروها و … را بررسی می‌کنیم.
وجود ۷۳۰۰ مرکز ترک اعتیاد در کشور
بیرامی با بیان اینکه مراکز ترک اعتیاد داروهای مخدری را بین بیماران توزیع می‌کنند که از دانشگاه‌ها دریافت کرده‌اند و بنابراین این داروها اصالت دارند، گفت: نگرانی ما بابت افرادی است که اصطلاحا به آنها یقه سفید می‌گوییم و افرادی هستند که می‌خواهند داروی مخدری مانند متادون مورد نیازشان را مستقیما از بازار سیاه تهیه کنند و به مراکز ترک اعتیاد مراجعه نمی‌کنند. باید توجه کرد که در این موارد امکان تقلبی بودن دارو وجود دارد. در حال حاضر حدود ۷۳۰۰ مرکز ترک اعتیاد در کشور داریم که از دانشگاه‌های علوم پزشکی دارو دریافت می‌کنند.
وی با بیان اینکه اگر بتوانیم بحث رهگیری الکترونیک را در تمام زنجیره تامین، توزیع و مصرف داروهای مخدر ایجاد کنیم، می‌توانیم از بخشی از نشت این داروها جلوگیری کنیم، اظهار کرد: ما اصلا آماری از میزان نشت داروهای مخدر نداریم. البته آنچه روی کاغذ می‌آید درست است، یعنی تعداد بیماری که به ما اعلام می‌کنند، با میزان دوزی که توزیع می‌کنیم، درست است، اما ممکن است تعدادی از افراد تحت درمان، فِیک باشند و برخی از مراکز از کد ملی افراد مختلف استفاده کنند و یا دوزهای بالاتری را استفاده کنند.
