زهرا ایرانشاهی اقتصاد دریامحور در ایران بخش مهمی از اقتصاد و اشتغال است. در حال حاضر بیش از ۱۴۰۰ نوع شغل در دریا وجود دارد و ظرفیت بنادر کشور به ۲۴۰ میلیون تن کالا رسیده است که این خود، نشان از آمادگی بنادر برای جذب سرمایه‌گذاری‌های داخلی و خارجی دارد. درواقع بخش قابل توجهی از […]
زهرا ایرانشاهی
اقتصاد دریامحور در ایران بخش مهمی از اقتصاد و اشتغال است. در حال حاضر بیش از ۱۴۰۰ نوع شغل در دریا وجود دارد و ظرفیت بنادر کشور به ۲۴۰ میلیون تن کالا رسیده است که این خود، نشان از آمادگی بنادر برای جذب سرمایه‌گذاری‌های داخلی و خارجی دارد.
درواقع بخش قابل توجهی از فرصت‌هایی که تا امروز ایجاد شد نیز مرهون تصویب برجام است؛ چراکه پیش از آن خطوط لاینر کانتینری بنادر را ترک کرده بودند و بعد از برجام عمده این خطوط به بنادر مراجعت کردند. حضور مؤسسات رده‌بندی و تجهیز بنادر نیز یکی از مهمترین دستاوردهای برجام بود که تجهیز ترمینال ۲ کانتینری بندر شهید رجایی با تامین ۱۲ دستگاه جرثقیل کشتی به ساحل با ۱۰۴ میلیون یورو سرمایه سازمان بنادر توسط یک سازنده اروپایی از جمله مهمترین این موارد بود.
نکته مهم اما این است که به زعم تحریم کنندگان ایران، پس از لغو برجام فرصت‌های سرمایه‌گذاری در بنادر ایران از دست خواهد رفت اما اگرچه در بخش‌هایی از پروسه واردات و صادرات کالا و نفت با مشکلاتی مواجه شدیم اما این اتفاق نتوانست فرصت‌های سرمایه‌گذاری را از ما بگیرد. به عنوان مثال در اواخر سال گذشته و اوایل امسال نیز چین در قالب کمیسیون‌های مشترک علاقه به سرمایه‌گذاری در حوزه بندری ایران و سرمایه‌گذاری در زیربناهای بندری داشت. ضمن اینکه پروژه راه‌ابریشم جدید نیز به‌صورت بالقوه می‌تواند به افزایش تجارت بین‌المللی و ترانزیت ایران منجر شود و بنادر ما می‌توانند از این پروژه منتفع شوند.
حالا اما مدیرعامل سازمان بنادر و دریانوردی در سفر خود به پکن با مدیران ارشد شرکت بین‌المللی صنایع شمال چین و شرکت توسعه زیرساخت‌های چین دیدار و از پروژه عظیم مترو پکن بازدید کرده است. در این دیدار محمد راستاد و مدیران این شرکت ابراز امیدواری کردند که بتوانند در بنادر ایران سرمایه گذاری کنند و سازمان بنادر و دریانوردی نیز برای حضور شرکت‌های سرمایه گذار چینی در بنادر ایران اعلام آمادگی کرد.
در جریان این دیدار از یکی از بزرگترین پروژه های شرکت مذکور که بخشی از پروژه عظیم مترو پکن به طول ۶۳۶ کیلومتر و با حجم تردد بیش از ۱۰ میلیون نفر بازدید شد. شرکت مذکور فعالیت‌های گسترده دیگری در سطح جهان داشته و در ایران نیز در ساخت و توسعه مترو تهران، خط ریلی تهران – کرج، تامین واگن برای راه آهن، سرمایه گذاری با مشارکت شرکت تولید واگن تهران، تامین واگن خط مشهد و مشارکت در پروژه توسعه ریلی میانه- تبریز فعالیت کرده است.
تقدیر از حسن تعامل ایران در مراودات بین المللی
همچنین در جلسه مشترک مدیرعامل سازمان بنادر با مدیران ارشد شرکت توسعه زیرساخت‌های چین، توانمندی‌های این شرکت مورد بررسی قرار گرفت و مدیران شرکت مذکور، از حسن تعامل طرف ایرانی در مراودات بین المللی تقدیر کردند و اذعان داشتند، ایران جزو کشورهایی است که پتانسیل‌های فراوانی برای همکاری‌های مشترک دارد و چینی ها، علاقمندی بسیاری برای همکاری با ایرانی ها دارند.
شرکت مذکور از بزرگترین شرکت‌های بین المللی عمرانی و توسعه زیرساختی است و از بین ۲۵۰ شرکت پیمانکار بین المللی، رتبه سوم جهانی را دارد و عمدتا در حوزه ریل، ساخت واگن، پل و راه، صنایع نیرو، صنعت کشاورزی، توسعه زیرساخت‌های حمل و نقل، پروژه های عمرانی، ساخت بنادر، تامین تجهیزات، سرمایه گذاری و مدیریت پروژه ها فعالیت می‌کند و در طراحی و ساخت ۷ بندر از ۱۰ بندر برتر دنیا مشارکت داشته است.
در بنادر شمالی و جنوبی کشور بیش از ۲۰۰ میلیون تن ظرفیت برای تخلیه و بارگیری وجود دارد
گفتنی است که طبق آمار موجود، در بنادر کشور ظرفیت خوبی برای تخلیه و بارگیری وجود دارد و در صورتی که از تمام توان کریدورهای حمل و نقلی به ویژه کریدور شمال-جنوب استفاده شود علاوه بر پتانسیل فعلی، نیازمند به ظرفیت‌سازی جدید نیز هستیم.
به عنوان نمونه در بندر چابهار نزدیک به ۸ میلیون ظرفیت ایجاد شده است و تنها از ۱/۴ پتانسیل آن استفاده می شود البته این ظرفیت در سنوات گذشته ۲.۵ میلیون تن بوده و به ۸.۵ میلیون تن رسیده است. در این بندر فاز ۲ تا ۵ هم تعریف شده است که ظرفیت هر کدام از این فازها بستگی به تقاضای ایجاد شده دارد.
درواقع بندر چابهار بیش از سایر بنادر به دلیل شرایط خاصش برای عبور از تحریم‌ها مورد توجه کشورهای همسایه از جمله هند، افغانستان و آسیای میانه است و هندی ها قبلا در فاز یک آن سرمایه گذاری کرده اند و بخشی از تجهیزات این بندر هم وارد شده است. اما نکته کلیدی این است که تمام بنادر شمالی و جنوبی استعداد پذیرش سرمایه گذاری جدید را دارند.
در این میان، علاوه بر استفاده از توان بخش خصوصی، روسیه، هند و چین می‌توانند فرصت خوبی برای رشد عملیات بندری کشور باشند. خوشبختانه عملکرد سازمان بنادر و دریانوردی نیز به‌عنوان نهاد حاکمیتی در زمینه دریا، در سالیان گذشته مطلوب بوده و به دستاوردهای مناسبی نیز رسیده است. در حال حاضر این سازمان مجموعه‌ای پویا است که همکاری خوبی با بخش خصوصی دارد. اینگونه نگرش به جذب سرمایه گذاران داحلی و خارجی کمک خواهد کرد.
