شاید سخت تر و تلختر از این موضوع که باید دیدار استقلال و فولاد را آخرین قضاوت فغانی در فوتبال ایران دانست، این باشد که خود فغانی از ترک ایران خوشحال به نظر می آید. اگر بگوییم علیرضا فغانی شناخته شده ترین چهره فوتبال ایران در دنیا به شمار می رود، گزافه گویی نکرده ایم. […]
شاید سخت تر و تلختر از این موضوع که باید دیدار استقلال و فولاد را آخرین قضاوت فغانی در فوتبال ایران دانست، این باشد که خود فغانی از ترک ایران خوشحال به نظر می آید.
اگر بگوییم علیرضا فغانی شناخته شده ترین چهره فوتبال ایران در دنیا به شمار می رود، گزافه گویی نکرده ایم. فردی که پله پله گام های موفقیت را طی کرد. فوتبال بازی می کرد، ولی انتخاب نهایی اش داوری بود. با لیگ ایران قضاوتش را شروع کرد و حالا به نظر نمی رسد، پایانش هم با فوتبال ایران باشد.
فاصله میان شروع و پایان فغانی در فوتبال ایران و حالا که ۴۱ ساله شده، زمان زیادی است؛ با این حال می توانیم به سال ۲۰۰۸ بازگردیم؛ زمانی که به عنوان داور بین المللی به لیست داوران فیفا اضافه شد. از این زمان بود که بیشتر با فغانی آشنا شدیم و سال به سال با او پیش رفتیم، تا رسیدیم به جام جهانی ۲۰۱۸ روسیه و رده بندی این مسابقات. در فاصله سال ۲۰۰۸ تا سپتامبر ۲۰۱۹ که تصمیم فغانی برای ترک ایران از شایعه به واقعیت بدل شد، اتفاقاتِ مهمِ زیادی برای او و فوتبال ایران رخ داد. با سال ۲۰۱۲ شروع می کنیم و حضور فغانی در فینال جام باشگاه های جهان میان دو تیم کورینتیانس و چلسی؛ جایی که فغانی داور چهارم بود و رفته رفته در سیستم فیفا آماده قضاوت های مهم می شد. سال بعد نیمه نهایی رقابت های جام باشگاه های جهان به عنوان داور اول به او رسید. جام جهانی ۲۰۱۴ جایی بود تا فغانی با فضای مهم ترین رقابتِ فوتبال جهان بیشتر آشنا شود؛ از افتتاحیه برزیل و کرواسی تا بازی نیجریه و فرانسه در یک هشتم نهایی، ۵ بازی دیگر هم بود که فغانی در آنها به عنوان داور چهارم حضور داشت.
در ادامه، مسیر برای بیشتر دیده شدن فغانی فراهم شده بود. جام ملت های ۲۰۱۵ و حذف ایران، فرصت مناسبی برای مهم ترین قضاوت فغانی ایجاد کرد و او فینال مسابقات میان کره جنوبی و استرالیا را سوت زد. یک سال بعد، قضاوت در فینال المپیک ریو ۲۰۱۶ میان دو تیم برزیل و مکزیک به فغانی سپرده شد و همینطور فینال رقابت های جام باشگاه های جهان میان دو تیم بارسلونا و ریورپلاته. تا به جام جهانی ۲۰۱۸ روسیه و اوج درخشش فغانی برسیم، او در نیمه نهایی جام کنفدراسیون ها هم قضاوت کرد. به این ها، قضاوت در ۹ دربی که ۶ تای آن به عنوان داور وسط بوده و او را پس از ترکی رکورددار حضور در این نبرد حساس می کند هم اضافه کنید؛ اما چرا این داور بین المللی علاقه ای برای شکستن رکورد ترکی یا به طور صریح تر ادامه حضور در فوتبال ایران نداشت؟
جواب این سوال چندان سخت نیست. در واقع روزهای بعد از جام جهانی زیاد برای فغانی خوب پیش نرفتند. هر قضاوت او در لیگ ایران با هجمه های زیادی از سوی هواداران فوتبال روبرو می شد و فحاشی که بخش جدایی ناپذیر فضای مجازی در ایران است، سرانجام سبب شد تا این داور تصمیم نهایی اش را بگیرد. در نهایت به روز شنبه ۲۳ شهریورماه ۱۳۹۸ رسیدیم؛ روزی که فغانی با کت و شلوار مشکی و پیراهن سفید با عینک دودی، مقابل در ورودی دفترش در ورزشگاه شهید مدرسِ شهرری منتظر ما بود تا آخرین حرف هایش را پیش از مهاجرت به استرالیا ثبت و ضبط کنیم.
« من بچه جنوب شهرم و از تهدیدها نمی ترسم و از ایران هم فرار نمی کنم. هیچ وقت قضاوت در دربی را دوست نداشتم. من هم دوست ندارم، قیافه خیلی از آدم ها در فوتبال ایران را ببینم. ایرانی ها به بداخلاقی در دنیا معروفند. نبودن طارمی در بازی با ژاپن تقصیر ما بود. همه داوران در فوتبال ایران به همه تیم ها بدهکارند.»
این ها بخشی از صحبت های علیرضا فغانی ساعاتی پیش از ترک ایران در آخرین مصاحبه مفصلش به شمار می رود. حرف هایی که البته در اینجا تنها به نکته های منفی آن اشاره شده است ولی می توان یک چیز را از آنها متوجه شد که فغانی از بودن در ایران رضایت نداشته و به همین دلیل هم ایران را ترک کرد. با این حال حضور ما و ضبط آخرین مصاحبه در ورزشگاه شهید مدرس یعنی جایی در جنوب شهر تهران، همانجایی که علیرضا فغانی در آن رشد پیدا کرد و تبدیل شده به چهره ای جهانی، یک معنا دارد؛ اینکه او گذشته اش را فراموش نکرده و شاید حالا وقتی هواداران فوتبال از طریق رسانه های مختلف، اخبار حضور او در لیگ استرالیا و میادین بین المللی را ببینند، او هم به یکی از چهره های محبوب فوتبال ایران بدل شود؛ نه مانند زمان حضورش در ایران که هر سوتش و هر تصمیمش با اعتراض و فحاشی در صفحات مجازی روبرو می شد و زندگی خصوصی اش را با چالش مواجه می کرد.
علیرضا فغانی ۲ بامداد امروز ۲۴ شهریورماه در شرایطی ایران را برای زندگی در استرالیا ترک کرد، که علاوه بر خودش، پسر ۱۸ ساله اش هم که در بازی های لیگ استان تهران سوت زدن را آغاز کرده بود، در جای دیگری به ماجراجویی اش ادامه می دهد و این دو فغانی می روند تا مانند برادر داورش، محمدرضا که سوئد را برای زندگی انتخاب کرده، در کشور دیگری داستان زندگی خود را دنبال کنند.
گفتگو با علیرضا فغانی که حرف های جالب توجهی در آن رد و بدل شده و نزدیک به یک ساعت طول کشید را امروز (۲۵ شهریورماه) می توانید از سایت و اپلیکیشن آنتن مشاهده کنید.
