شهلا منصوریه: داستانی تکراری؛ داستانی که هر سال قرار است سناریویی باشد برای دانش‌آموزان. دانش‌آموزانی که با شور و شوق فراوان رضایتنامه اردو را از والدینشان می‌گیرند و روح و جسم خود را به دست مربیانی می‌سپارند که قرار است یک یا چند روز زیبا برایشان بسازند؛ غافل از اینکه اردوها شده بلای جان […]
شهلا منصوریه: داستانی تکراری؛ داستانی که هر سال قرار است سناریویی باشد برای دانش‌آموزان. دانش‌آموزانی که با شور و شوق فراوان رضایتنامه اردو را از والدینشان می‌گیرند و روح و جسم خود را به دست مربیانی می‌سپارند که قرار است یک یا چند روز زیبا برایشان بسازند؛ غافل از اینکه اردوها شده بلای جان دانش‌آموزان. سال‌هاست که قبح تلفات دادن در این زمینه ریخته شده و زمانی که خبر از تلفات اردوها می‌شنویم گویی اتفاق عجیبی رخ نداده است. طبیعت روزهای بهاری، مدیران مدارس مختلف را ترغیب می‌کند که ترتیبی اتخاذ کنند تا دانش‌آموزان با مناطق و مناظر زیبا، آشنا شوند؛ تا علاوه بر آموزش‌های مفید و مثمرثمر، یکی دو روز شاد و زیبا را با دوستان و همکلاسی‌های خود سپری کنند، اما ورق برمی‌گردد و به دنبال تلفات رخ داده، قوانینی وضع می‌شود اما آش همان آش است و کاسه همان کاسه.
بسیاری از خانواده‌ها تمایل چندانی برای اردو رفتن دانش‌آموزانشان ندارد. آنها معتقدند که مسئولین مربوطه مراقبت‌های کافی و لازم را نسبت به فرزاندانشان اعمال نمی‌کنند. یکی از والدین به حادثه‌های گذشته اشاره می‌کند و می‌گوید: زمانی که اسم اردو می‌آید ترس شدیدی در وجودم احساس می‌کنم. این مادر نگران تاکید می‌کند که بردن دانش‌آموزان به اردو، مسئولیت خطیری را متوجه مسئولین مدرسه می‌کند و مراقبت از آنها به سادگی امکانپذیر نیست.
مادر دیگری به موضوع رضایت نامه اشاره می‌کند و می‌گوید: صرف گرفتن رضایت نامه از والدین دلیل بر این نمی‌شود که هر اتفاقی برای دانش‌آموزان بیفتد، مسئولان مدرسه موظف به پاسخگویی نیستند.
وی ادامه می‌دهد: هیچ دانش‌آموزی را بدون داشتن رضایت نامه به اردو نمی‌برند و زمانی هم که دچار سانحه می‌شوند اولیای مدرسه خود را مسئول نمی‌دانند چه برسد به این که خود را مقصر هم بدانند.
خانم رضایی اولیای دانش‌آموزی است که فرزندش در مقطع ابتدایی تحصیل می‌کند. او از سهل انگاری برخی مربیان گلایه می‌کند و می‌گوید: چند روز پیش فرزندم را به اردو بردند اما وقتی که از اردو بازگشت او را زخمی دیدم. وی ادامه می‌دهد: دخترم گفت که با دوستانش مشغول بازی بوده که ناگهان یکی از دختربچه‌ها او را هل داده و از مکان بلندی افتاده است.
اجرای قوانین
فراز و نشیب‌هایی که اردوها در طی سالیان گذشته داشته‌اند کم نبوده است. با وجود تلفاتی که در این زمینه صورت می‌گیرد، هرازچندگاهی قوانینی وضع شده و می‌شود. قوانینی که گاهی به ممنوعیت اردوها و کاهش آن منتهی می‌شود و گاهی ممنوعیت‌های خاص تردد در ساعات خاص و تفکیک سنی دانش‌آموزان. این تصمیمات سال‌هاست که برای اردوهای دانش‌آموزی گرفته می‌شود، اما ما همچنان شاهد تلفات و آسیب‌هایی در این بخش بوده و هستیم. یکی از این تصمیمات به شهریور ماه سال گذشته برمی‌گردد. وزارت‌آموزش‌وپرورش در اطلاعیه‌ای خبر داده بود که «یک کارگروه تخصصی مأموریت یافته تا با مشارکت معاونت‌های مربوطه نسبت به بازنگری و اصلاح ضوابط و مقررات برگزاری اردوها و بازدیدها با رویکرد افزایش ضریب ایمنی دانش‌آموزان در سفرهای گروهی، حداکثر ظرف یک ماه آینده اقدام کند.» در این دستور مقرر شده بود تا زمان بررسی مجدد دستورالعمل و شیوه‌نامه برگزاری اردوها و بازدیدهای دانش‌آموزی، اعزام دانش‌آموزان در شب، جز از طریق وسیله نقلیه ریلی و هوایی ممنوع شود.
بعد از گذشت چندین ماه، مدیرکل فرهنگی هنری وزارت آموزش‌وپرورش، از اجرای برنامه جدید اردوهای منطقه‌ای با پیش‌بینی ۵۰ هزار اردوی سالانه از تابستان ۹۷ خبر داده و گفته بود: «بزرگترین دغدغه ما شاداب سازی مدارس است. سیاست ما شکل‌گیری فعالیت‌های گروهی چون سرود است، ما باید محتوا را در اختیار دانش‌آموزان قرار دهیم تا به کمک مربی و ظرفیت‌های موجود آن را اجرا کنند. سیاست ما ارسال بخشنامه‌های متعدد نیست.»
گواهی سلامت رانندگان
موضوع تلفات دانش‌آموزان در اردو فقط به مسئولین مربوطه و گاهی سهل‌انگاری آنها برنمی‌گردد. به نظر می‌رسد چند عامل در کنار هم موجب به وجود آمدن این اتفاقات ناگوار می‌شود، از جمله ناامن بودن جاده‌های کشور که اکثر حوادث رانندگی به همین دلیل رخ می‌دهد و آمارها هم نشان می‌دهد که جاده‌های امن و خوبی نداریم. مساله دیگر نظارت پلیس راهنمایی و رانندگی است که اگر واقعا این نظارت و سخت‌گیری در مورد قوانین وجود داشت شاید این اتفاقات نمی‌افتاد؛ به عنوان مثال در یک حادثه، دانش‌آموزان کمربند ایمنی خود را نبسته بودند و کسی هم به راننده تذکر نداده بود.
از سوی دیگر می‌توان به ارائه گواهی سلامت رانندگان در اردوهای دانش‌آموزی اشاره کرد. در این زمینه نهادهای مختلفی از جمله راهنمایی و رانندگی، وزارت راه و… مسئول هستند و هرکدام یکسری وظایف دارند. به هر صورت اگر یک شخص عادی هم قرار است به سفر برود باید دولت و نهادهای مسئول سلامت او را تأمین کنند. حال دانش‌آموز قرار است به سفر برود یا افراد دیگری به هر صورت باید نسبت به تأمین امنیت و سلامت مسافران تمهیداتی اندیشیده شود. بخصوص اینکه آموزش و پرورش باید اهتمام بیشتری در این رابطه به خرج دهد. یعنی اینکه حوزه سلامتی و امنیتی راننده‌ای که در شرکت اتوبوسرانی کار می‌کند باید تعریف شود.
