محمدکریم ویسی – سرپرست روزنامه جمله در استان ایلام / صنعت گردشگری نه تنها در ایران بلکه در تمام دنیا به دنبال شیوع ویروس کرونا تحت تأثیر قرارگرفته و بسیاری از کشورها با اقتصادهای متکی به این صنعت، دچار ضربه بزرگی شده که گردشگری ایران نیز به سهم خود در اقتصاد ضربه […]
محمدکریم ویسی –
سرپرست روزنامه جمله در استان ایلام /
صنعت گردشگری نه تنها در ایران بلکه در تمام دنیا به دنبال شیوع ویروس کرونا تحت تأثیر قرارگرفته و بسیاری از کشورها با اقتصادهای متکی به این صنعت، دچار ضربه بزرگی شده که گردشگری ایران نیز به سهم خود در اقتصاد ضربه بزرگی را متحمل شده است. شیوع ویروس کرونا در روزهای پایانی سال همزمان شد با تعطیلات نوروز که طبق روال همه ساله بسیاری از مردم نیز درصدد برنامه‌ریزی، تهیه و رزرو بلیت و محل اقامت و… بودند که ورود ابن میهمان ناخوانده به ایران و دیگر کشورها نگرانی‌های زیادی را ایجاد کرد تا جایی که بسیاری از مردم از سفرهای خود صرف نظر کرده و ترجیح دادند در خانه بمانند.
سيروان سربلند، سرابکلان روايتگر سال‌های دور، سيمره خروشان و موج در موج، سيوان سر به فلک کشيده، سراب ايوان و خنکای سايه سار درخت‌های بيد، سربداران قلعه والی و سبزه زاران دامان زاگرس و مناطق مختلف در شمال و جنوب استان جذابيت‌‌‌های گردشگری ايلام هستند که امسال ویروسی به نام کرونا مانع از دیدن جذابیت‌های گردشگری درایلام شده وهفت سین طبیعی ایلامیان امسال بدون مهمان و گردشگر، صفا و صمیمیتی نداشت.
هفت سین طبیعی ایلامیان که سال‌های سال است پذیرای گردشگران در اقصی نقاط کشور و حتی خارج از کشور بود، امسال ویروسی به نام کرونا آن را زمین گیر کرد و نگذاشت صدای سازو دهل و سورنا و دیگر آوازهای محلی برای لحظه‌ای گردشگران را شاد کند و همچنان در انتظار روزی خوش برای گردشگران در آینده هستند.
برای آنانکه بر سيروان پای می‌نهند آسمان دست يافتنی است. آنکه از سرابکلان و کوچه‌های تاريخی آن می‌گذرد زمزمه دور مردان تاريخی شنيدنی است. آنکه در کناره سيمره می‌نشيند و از پيچاپيچ آن روايت تاريخ اين ديار را می‌شنود و شانه به شانه سيوانکوه اقتدار و بزرگی را تجربه می‌کند.
در سراب ايوان می‌توان چشم دوخت به تابلوي زيبايی طبيعی و در قلعه والی از گذار تاريخی اين شهر ديدن کرد. هر صبح با صدای آواز چکاوکان دامان زاگرس از خواب بيدار شد و هر شام به خواب رفت. ايلام، اين سرزمين باستانی و بکر با مناظر چشم نواز طبيعی ميزبانی در خور است برای سفر به جای جايش و پاسداشت بهار هزار رنگ ايران سربلند. برای آنان که در سال‌های گذشته از اين ديار زيبا دیدن کرده‌اند گرمای جنوب و صدای زمزمه آبشارها و رودهایی نظير سيمره و کوه‌های سر به فلک کشيده شمال آن، تابلوهای هوش ربا از خاطره اين ديدارند که نام ايلام را در ذهن و زبان زنده می‌کنند.
استان ایلام یکی از استان‌های تاریخی کشور است که سابقه دیرینه در خطه بزرگ ایران زمین دارد و وجود آثارهای باستانی، تپه‌های تاریخی، طبیعت بکر و هزار رنگ و کوه‌های سر به فلک کشیده، غارهای بی‌نظیر و دیگر جاذبه‌های طبیعی باعث شده است که آفتاب ایران از ایلام طلوع کند.
تاریخ و میراث ۱۰ هزار ساله از زندگی بشر، گردشگری دفاع مقدس و مذهبی و جاذبه‌های طبیعی و هزار رنگ آن از موارد گردشگری این دیار مرزی است. در هر کجای این استان قرار بگیرید به فاصله کوتاه زمانی می‌توانید به یک اثر مهم گردشگری و میراثی گران بها در استان دسترسی داشته باشید.
در این دیار مرزی تپه‌های باستانی قابل توجهی همچون تپه باستانی علی کش دهلران وجود دارد که نظر هر بیننده را به خود جذب می‌کند و شاید دلیل این باشد که تپه علی کش همچنان محکم و استوار و مغرور از این که همه تاریخ را در دل خود جای داده است همچون نگینی درخشان در گرمایی که دشت موسیان را چون سرابی می‌نمایاند، خود نمایی می‌کند.
ایلام یا همان سرزمین رنگ‌ها به دلیل داشتن طبیعت زیبای خدادادی و وجود کوه‌های سربه فلک کشیده قلارنگ، مانشت، سیوان، مله گون، کبیرکوه ، ششکلان، قلاقیران و تعداد کثیری دیگر که به دلیل زیاد بودن نمی‌توان آنها را نام برد آوازه مردان و زنان سخت کوش و حماسه ساز آن در بزم و رزم دهل و سرنا شنیده می‌شود، به عنوان استانی مهمان نواز هر ساله پذیرای گردشگران و دوستداران زیبایی، فرهنگ و هنر و تاریخ و تمدن بوده است.
ایلام یا همان عروس زاگرس، سرزمین رنگ‌ها ، استان چهار فصل و یا سرزمین طلوع خورشید این استان لبریز از حماسه‌های ماندگار دفاع مقدس قاب دیدگان هر بیننده‌ای را می‌نوازد و دهان هر گردشگری را به شگفتی و حیرت وا می‌دارد و آغوش آن برای مهمانان در تمام فصول سال باز است.
با شروع شدن فصل بهار، استان ایلام با قلم موی آفریدگار هستی به گنجینه‌ای از زیبایی‌ها تبدیل می‌شود و کوه‌های سر به فلک کشیده و مخملین آن در ایام بهار و دیگر فصل‌های سال با صدای ساز و دهل دست بر شانه به نشانه تولد دوباره زمین آماده رقص و پایکوبی می‌شوند و انواع پرندگان با آوازهای دلنشین خود، خستگی‌های کاری یکسال گذشته را از تن گردشگران در خواهند آورد.
استان ايلام با داشتن۶۰۰ هزار هکتار اراضی جنگلی معادل یک سوم جنگل‌های غرب کشور، ۱۵رودخانه دائمی،۲۰ سراب، ۵۴۴ اثر ملی ثبت شده، پديده‌ها و چشمه‌های آب گرم متعدد، يکهزار گونه گياهی، ۳ منطقه حفاظت شده، ۵ ذخيره گاه جنگلی و حدود ۸۰ زيستگاه حيات وحش از نظر تنوع زيستی و محيط زيست طبيعی از جاِیگاه ممتازي در کشور برخوردار است.
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان ایلام گفت: تعداد آثار شناسایی شده در سطح استان بیش از ۲ هزار اثر است که از این تعداد حدود ۷۸۰ اثر تاریخی در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است که این آثار شامل قبرستان، محوطه، تپه، بنای تاریخی، غار و غیره هستند.
“ عبدالمالک شنبه‌زاده» در گفتگوی اختصاصی با خبرنگار ما با اشاره به اینکه ۱۱ اثر منقول شامل گچ‌بری به ثبت رسیده است، افزود: ۹ اثر طبیعی شامل درخت و غار و آبشار و ۴۳ اثر معنوی شامل آداب و رسوم و فرهنگ و غذاهای محلی استان از جمله عروسی سنتی، همیاری در برداشت محصولات کشاورزی، همیاری در پشم چینی گوسفندان به ثبت رسیده است.
وی با اشاره به اینکه با توجه به قدمت دیرینه و تمدن کهن استان کلیه آثار موجود، مهم و از اهمیت ویژه‌ای برخوردار هستند، اظهار کرد: ازجمله شاخص‌ترین آثاری که شاید به دلیل نوع ساخت و سبک معماری، قدمت و غیره بیشتر مورد توجه علاقمندان و پژوهشگران قرار گرفته می‌توان به تپه‌های پیش از تاریخ دهلران، شهر تاریخی سیمره واقع در دره شهر، شهر تاریخی سیروان واقع در سرابکلان، پل گاومیشان واقع در دره شهر، قلعه والی شهر ایلام، قلعه میرغلام هاشمی، پور اشرف، جهانگیر آباد واقع در شهرستان دره شهر، عمارت والی کهره واقع در شهرستان هلیلان و غیره اشاره کرد.
وی با بیان اینکه از مهمترین وظایف و برنامه‌‌‌‌ها برای این آثار حفاظت، ثبت، مرمت و معرفی آثار هستند، اظهار کرد: علت تخریب آثار یکی عوامل انسانی به دلیل آشنا نبودن و عدم آگاهی خواسته یا ناخواسته و حفاری‌های غیر مجاز است و دیگر هم دلایل طبیعی همچون سیل ، زلزله ، فرسایش و …به مرور ایجاد می‌گردد.
وی به مهمترین مشکلات موجود در استان که بعضا باعث تخریب آثار می‌شوند، اشاره و تصریح کرد: اجرای پروژههای عمرانی بدون اخذ استعلام از این اداره کل، کمبود وسیله نقلیه مناسب در شهرستان‌ها ، کمبود نیروی متخصص برای سرکشی از آثار و عدم اعتبار کافی جهت مرمت‌های اضطراری و حفاظت از آثار هستند.
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان ایلام به مهمترين جاذبههاي تاريخي استان اشاره و خاطر نشان کرد: موزه تاریخ کشاورزی، قلعه والي و موزه مردم شناسی ، تنگ بهرام چوبين، تنگ ماژين، قلعه شيخ مكان، قلعه امير آباد، شهرباستاني سيمره، شهر تاريخي سیروان، آتشكده دره شهر، آتشكده كوشك، سنگ نوشته آشوري، سنگ نوشته قوچعلي، قلعه كنجانچم، سنگ نوشته تخت خان، پل تاريخي گاوميشان، پل چم نمشت و تپه علي كش دهلران از مهمترین جاذبه‌های تاریخی استان ایلام هستند.
شنبه‌زاده به مهمترين جاذبههاي مذهبي استان اشاره کرد و افزود: امامزاده عباس دهلران، امامزاده سيد حسن مهران ، امامزاده علي صالح صالح آباد ، امامزاده محمد عابد ملكشاهي، بقعه حاج بختيار چوار، بقعه حاجي حاضر ايوان، بقعه سيد عبداله ايوان، امامزاده ابراهيم قتال دهلران، امامزاده سيد اكبر دهلران، امامزاده سيد ناصرالدين دهلران و امامزاده سيد فخر الدين دهلران از جاذبه‌های مذهبی استان هستند.
وی به مهمترين جاذبههاي طبيعي وغير طبيعي استان اشاره کرد و افزود: تفرجگاه منجل، تنگ ارغوان، تنگ دالاهو، تفرجگاه ششدار، تنگ حمام، تجريان، آبگرم دهلران، جشمه قير روان، غار خفاش، فرجگاه مله پنجاب، جغاسبز، تفرجگاه ميان تنگ، غار طبيعي زينه گان، كوهستان مانشت، كوهستان كبيركوه، چشمه دو قلو آبدانان، اردوگاه خوران، تنگه رازيانه، آبشار منجل، آبشار اما، منطقه آوه زا، شلم و تنگ ویژدرون از جاذبههاي طبيعي وغير طبيعي به شمار می‌روند.
وی تصریح کرد: قرارگیری در مسیر اصلی عتبات عالیات، وجود جاذبه‌ها ويژه و سايت‌هاي بكر طبيعي، تنوع اقليمي فوق العاده، وجود ويژگي‌هاي محيطي مختلف از قبيل كوير، كوهستان، جنگل، وجود رشته كوه‌هاي زاگرس، جاذبههاي طبيعي شناخته شده با حوزه نفوذ ملي و بين المللي، وجود منابع آب و خاك مستعد و فراوان، وجود آثار متعدد مذهبي، مهمان نوازي اهالي و ساكنان استان، وجود آثار تاريخي و فرهنگي متعلق به دوران مختلف چند قوميتي بودن، اين استان به عنوان يكي از ويژگي‌هاي جاذب گردشگران، ساختار جوان جمعيت، قابليت‌هاي متعدد اقتصادي، اجتماعي وفرهنگي ناشي از پيشينه طولاني صنعتي نفت دربخش‌هايي از استان، دارا بودن سابقه و تجربه توليد بسياري از صنايع دستي مرغوب و با كيفيت بالا در اين مناطق، برخورداري از پتانسيل‌هاي كشاورزي وباغداري، قرار گيري جاذبههاي جنگي در كنار ديگرجاذبه‌ها از جمله جاذبههاي طبيعي، تاريخي فرهنگي و … از دلایل اهمیت این دیار است.
وی به دارایی‌های راهبردی استان در سطح کلان و مسیر عتبات عالیات اشاره کرد و گفت: توسعه اقتصادی، اجتماعی همه جانبه با بهره‌برداری بهینه از منابع فرهنگی و طبیعی گردشگری استان، ایجاد فرصت‌های جدید شغلی مستقیم وغیرمستقیم در زمینه مختلف گردشگری، افزایش درآمدهای حاصل از گردشگری با تنوع سازی فعالیت‌های اقتصادی گردشگری، افزایش ظرفیت و کیفیت مستمر تاسیسات اقامتگاهی استان، توسعه بازارهای هدف گردشگری با توجه به روند گردش‌های مسافران، ایجاد دسترسی به جاذبه‌های شاخص استان، افزایش توانمندی منابع انسانی شاغل در بخش گردشگری استان، توسعه گردشگری زیارتی، گردشگری دفاع مقدس، گردشگری سلامت وطبیعت گردی در استان و ایجاد مرکز اطلاع رسانی در مرز بین المللی مهران از ویژگی‌های این استان در زمینه‌های گردشگری است.
وی مهمترین اقدامات در جهت توسعه گردشگری را بررسی وشناسایی مسیرها و مقاصد جدید گردشگری در سطح استان.، ساماندهی گردشگران ورودی به استان به ویژه ورودی‌های مرز بین المللی مهران، تشکیل ستاد ساماندهی اربعین حسینی ، تهیه بانک اطلاعاتی از مشاغل موجود در صنعت گردشگری استان، بررسی، ساماندهی ورتبه‌بندی آژانس‌ها، تورگردانان وراهنمایان تورهای گردشگری. استان، بررسی راهکارهای جذب گردشگران داخلی به استان، بررسی توسعه گردشگری محلی- منطقه‌ای با رویکرد ایجاد اشتغال، نیاز سنجی در حوزه زیرساخت‌ها، تسهیلات وخدمات گردشگری و استانداردساز طرحهای گردشگری عنوان کرد.
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان ایلام گفت: مشكلات زيرساختي و كمبود امكانات اقامتي و تسهيلات گردشگري، وجود گرد و غبارهاي وسيع در سطح استان به ويژه در فصل تابستان، كوهستاني و صعب العبور بودن دسترسي به برخي از جادبه‌هاي طبيعي، شرايط اقليمي و آب و هوايي بويژه گرماي هوا در فصل تابستان، عدم توجه به ظرفيت تحمل گردشگري جاذبههاي طبيعي و مشكلات زيست محيطي، تخريب و بهره‌برداري غير اصولي از منابع طبيعي، موانع ساختاري فرهنگي، نبود مراكز عمده فرودگاهي، عدم اتصال استان به شبكه راه آهن سراسري و تداوم شرايط وآثار نامطلوب ناشي از جنگ از مهمترین مسائل و تنگناهای استان هستند.
شنبه‌زاده به تاثیرات بیماری کرونا بر مراکز گردشگری استان اشاره کردو افزود: تعطیلی تمامی تاسیسات گردشگری، تعطیلی کلیه بازارچه‌ها، کارگاه‌های تولیدی، فروشگاه‌ها و مشاغل خانگی حوزه صنایع دستی، رکود کامل بازار تولید و فروش محصولات صنایع دستی و بیکاری چندماهه کارکنان تاسیسات گردشگری و صنعتگران و تولیدکنندگان صنایع دستی و به تبع آن ایجاد مشکلات معیشتی برای این قشر آسیب پذیر بوده است
وی با اشاره به اینکه این استان سرزمینی است که نام‌های همچون عروس زاگرس، سرزمین رنگ‌ها، استان چهار فصل و سرزمین خورشید را به خود گرفته است، خاطرنشان کرد: دره‌های شگفت انگیز، رودها و آبشارهای زیبا، غارهای بی‌نظیر، کوه‌های سربه فلک کشیده، اقلیم متنوع آب و هوایی، همجواری دیدنی کوه و دشت، سادگی هزاررنگ طبیعت، صداقت فرهنگ و هنر و چشم اندازهای متنوع، این سرزمین را به شاهکار خلقت ایران زمین تبدیل کرده است.
مدیرکل میراث فرهنگی،صنایع دستی و گردشگری استان ایلام با اشاره به اینکه فصول سال در ایلام آنچنان به هم آمیخته‌اند که نقاط گرمسیری و سردسیری و معتدلش در آغوش همدیگرند، گفت: استان ایلام دارای ۱۰ شهرستان است که هر کدام از آنها دارای طبیعت زیبا و آثارهای متعدد و کوه‌های سربه فلک کشیده و طبیعت بکر و جذاب هستند.
شنبه‌زاده افزود: علاوه بر مکان‌های گردشگری، این استان از لحاظ صنایع دستی زبانزد عام و خاص است که مهمترین آنها گلیم نقش برجسته است که از نظر اصالت و تولید مهمترین و شاخص‌ترین صنعت دستی و بومی استان است و نقش و نگارهای آن از طبیعت، تاریخ و فرهنگ این منطقه الهام گرفته است
وی اظهار کرد: جاجیم، نمد، گیوه بافی، عبابافی، صنایع چوبی همچون معرق و منبت، احرامی بافی، بافت سیاه چادر، حصیر بافی، گلیم ساده و غیره از دیگر صنایع دستی استان است که علاوه بر رشته‌های بومی صنایع دیگری همچون قلم‌زنی، نقاشی روی سفال، طراحی سنتی و غیره به هنر جویان آموزش داده می شود.
