سارا نیازی دو مسیر ترانزیتی اصلی، ایران را به مناطق دیگر متصل می‌کند یکی مسیر غربی- شرقی است که به تازگی با تکمیل خط آهن ایران – افغانستان اهمیت دو چندانی برای دو کشور و حوزه شرق آسیا یافته و از موضوع بحث ما خارج است اما محور حمل و نقل دوم، مسیر ترانزیتی […]
سارا نیازی
دو مسیر ترانزیتی اصلی، ایران را به مناطق دیگر متصل می‌کند یکی مسیر غربی- شرقی است که به تازگی با تکمیل خط آهن ایران – افغانستان اهمیت دو چندانی برای دو کشور و حوزه شرق آسیا یافته و از موضوع بحث ما خارج است اما محور حمل و نقل دوم، مسیر ترانزیتی شمال-جنوب است؛ خط ریلی که از بنادر جنوبی (بندرعباس و چابهار) به بنادر شمالی (آستارا) و از آنجا به جمهوری آذربایجان و روسیه و کشورهای اروپایی می‌رسد و هم اینک قطعه بندرعباس تا رشت در حال بهره‌برداری و خط رشت-کاسپین-آستارا نیز در دست اجراست.
تحولات ریلی در کشور چشمگیر است و طبق آمار رسمی مجموع خطوط ریلی در طول بیش از ۹۰ سال گذشته تا ابتدای دولت یازدهم، ۹ هزار و ۶۰۰ کیلومتر بوده اما طبق گفته رییس جمهوری در سال ۱۳۹۷ در حاشیه افتتاح راه‌آهن قزوین – رشت، ۲۰ درصد مسیر ریلی کشور یا به عبارت دیگر یک پنجم مسیرهای ریلی در پنج سال اول دولت تدبیر و امید ساخته و بهره‌برداری شده است.
از سویی بر اساس اعلام شرکت راه آهن جمهوری اسلامی ایران در هفته دولت امسال ۶۳ پروژه ریلی با پنج هزار و ۵۵۰ میلیارد ریال سرمایه‌گذاری در کشور به بهره برداری رسید که نویدبخش آینده ای روشن تر برای ارزآوری و رونق اقتصاد منطقه ای و فرامنطقه ای است.
در این ارتباط حالا اخیرا معاون وزير راه و شهرسازي در بازديد از راه آهن رشت- انزلي گفت: در حال حاضر پيشرفت فيزيكي زيرسازي اين محور ريلي مهم در كريدور شمال- جنوب كشور به ۶۳ درصد رسيده است و تمام تلاش ما اين است كه در سالجاري آماده بهره برداري شود.
اخیرا در بازدید از محور ریلی رشت- انزلی گفت: راه آهن رشت- انزلی ۴۱ کیلومتر است که در ادامه مسیر راه آهن قزوین- رشت، مرکز استان گیلان را به بندر انزلی متصل می کند.
وی اظهار داشت: راه آهن رشت- انزلی به طول ۴۱ کیلومتر در دو قطعه در حال اجرا است که در حال حاضر با توجه به مصوبه هیات وزیران و ضرورت حفظ محیط زیست تالاب انزلی اولویت اجرایی پروژه رشت- پیربازار- کاسپین به طول ۳۵ کیلومتر در قالب پروژه های جهش تولید در نظر گرفته شده است.
وی ادامه داد: زیرسازی قطعات ۶ و ۷ این محور در حال اجرا است و عملیات اتصال پیربازار به بندر کاسپین نیز آغاز شده است که مقرر است ۴۰ میلیارد تومان از هزینه های احداث آن از سوی سازمان منطقه آزاد انزلی تامین شود.
خادمی پیشرفت زیرسازی این محور را ۶۳ درصد اعلام کرد و گفت: هم اکنون قطعه ۶ با پیشرفت فیزیکی ۸۳ درصد در بخش زیرسازی و قطعه ۷ با پیشرفت فیزیکی ۵۰ درصد در بخش زیرسازی در حال اجرا است.
معاون وزیر راه و شهرسازی در خصوص روسازی محور توضیح داد و افزود: در حال حاضر پیشرفت فیزیکی روسازی محور ۱۳ درصد است و ۷ کیلومتر از مسیر با استفاده از ریل های تهیه شده از کارخانه ذوب آهن اصفهان ریل گذاری شده است.
مدیرعامل شرکت ساخت وتوسعه تامین مصالح مورد نیاز این پروژه را یکی از عمده مشکلات اجرایی طرح دانست و گفت: احداث این خط آهن بیش از ۲ میلیون و ۱۰۰ هزار متر مکعب خاک نیاز دارد که خوشبختانه با تصمیمات اخیر در سطح استان و قول مساعد سازمان برنامه و بودجه تا حدود زیادی مشکل تامین مصالح حل شده است.
خادمی اعتبار هزینه شده برای این مسیر ریلی را ۸۰۰ میلیارد تومان اعلام کرد و گفت: به منظور تکمیل این محور بیش از ۳۰۰ میلیارد تومان اعتبار نیاز است كه ۱۰۰ ميليارد تومان آن پرداخت شده است.
گفتنی است که راه آهن رشت-انزلی با هدف احداث کریدور ریلی جدید به منظور صادرات و واردات کشور و ترانزیت کالا از مناطق شمالی کشور به خلیج فارس و آب های آزاد بین المللی احداث می شود و نقش مهمی در تکمیل کریدور شمال- جنوب کشور دارد.
امروزه شاهراه های ارتباطی سریع، کم هزینه و ایمن از شاخص های توسعه هر کشور به حساب می آید و با توجه به گستره اشتغالزایی و ارزآوری صنعت حمل نقل، اتصال راه آهن به ریل های کشورهای همسایه از نظر توسعه میدان ترانزیت و تجارت خارجی اهمیت شایانی دارد و کریدور ریلی شمال – جنوب بستر حمل و نقل آسان از بنادر جنوب به شمال و اتصال ریلی کشورمان با اوراسیا و حوزه قفقاز را فراهم می کند و با تکمیل آن بار سنگین حمل و نقل از دوش کامیون ها و جاده ها برداشته شده و با سرعت و ایمنی بیشتر از کریدور ریلی ، ترانزیت خواهد شد و درکاهش ترافیک و حوادث جاده ای و جلوگیری از آلودگی محیط زیست نیز موثر خواهد بود.
طبق نظر کارشناسان، حرکت کشتی های تجاری از هندوستان به آسیای میانه از مسیر مومبای – کانال سوئز – مسکو به طول ۱۶ هزار و ۱۲۹ کیلومتر، ۴۰ روز طول می کشد اما بعد از تکمیل کریدور ریلی شمال – جنوب، فقط ۱۴ روز زمان نیاز خواهد داشت و هزینه های حمل و نقل نیز به اندازه قابل توجهی کاهش خوهد یافت.
کریدور حمل و نقل بن المللی شمال – جنوب ایران ارتباط کشورهای اروپایی، آسیای میانه، روسیه و منطقه قفقاز را با خلیج فارس و هندوستان فراهم می کند و گفته می شود با تحقق آن سالانه امکان نقل و انتقال ۱۰ میلیون تن بار و سه میلیون مسافر فراهم می شود و با تحکیم روابط تجاری ایران با کشورهای بهره مند از این مسیر ریلی، میزان اثرگذاری ایران در ثبات اقتصادی و سیاسی منطقه نیز ارتقا خواهد یافت.
کارشناسان امر اعلام کرده اند که اکنون حرکت کشتی های تجاری از هندوستان به آسیای میانه از مسیر مومبای – کانال سوئز – مسکو به طول ۱۶ هزار و ۱۲۹ کیلومتر ۴۰ روز طول می کشد اما بعد از تکمیل کریدور ریلی شمال – جنوب فقط ۱۴ روز زمان می برد و هزینه های حمل و نقل نیز به اندازه قابل توجهی کاهش می یابد.
