محمدرسول ابراهیمی این روزها با آغاز فصل برداشت زرشک و گرمی بازار خرید و فروش آن به صورت خشک و تر، دلالان طوری قیمت را به نفعشان بلوکه می کنند که کشاورز چاره ای جز فروش محصول به قیمت اندک ندارد. محصول استراتژیک و با ارزش زرشک هر سال با آغاز فصل پاییز در جغرافیای […]
محمدرسول ابراهیمی
این روزها با آغاز فصل برداشت زرشک و گرمی بازار خرید و فروش آن به صورت خشک و تر، دلالان طوری قیمت را به نفعشان بلوکه می کنند که کشاورز چاره ای جز فروش محصول به قیمت اندک ندارد. محصول استراتژیک و با ارزش زرشک هر سال با آغاز فصل پاییز در جغرافیای خراسان جنوبی با دست اندازی دلالان بیارزش میشود به طوری که کمتر از یک پنجم قیمت واقعی به فروش میرسد.
دلالان بومی و غیربومی که پشت پرده حسابهای بانکی آنها، سودجویانی هستند که جز بستن بار و تصاحب یک سال زحمت کشاورز به چیزی نمیاندیشند.
زرشک میوهای ضد سرطان و با آنتی اکسیدان بالا، متقاضیان زیادی را از سراسر جهان به خود جلب کرده است و با اینکه خراسان جنوبی ۹۸ درصد زرشک بی دانه دنیا را تولید و ۹۸ درصد سطح زیر کشت در ایران را دارد اما هنوز صنایع فرآوری این محصول در استان به طور کامل فعال نیست. زرشک تر به روشهای خاصی خشک میشود که بهترین آنها روش تالاری است اما با توجه به اینکه کشاورزان خراسان جنوبی از درآمد کمی برخوردارند جز مواردی معدود بقیه به خاطر نداشتن توانایی ساخت تالار، زرشک را به روش خرمنی خشک میکنند.
روش خرمنی از خطر پذیری بالایی به خاطر بارشهای پاییزی برخوردار است به طوری که زحمت یکساله کشاورز با بارانهای سیلاب گونه به هدر میرود و به این خاطر است که کشاورز راهی جز تن دادن به چکهای ۶ تا یکساله دلال، آن هم با قیمت بسیار پایین ندارد.
در حالی که زرشک خشک در بازارهای داخلی خراسان جنوبی با قیمت ۳۵ هزار تومان به فروش میرسد اما به وضوح میتوان دید که زرشک تر با قیمت چهار هزار تومان و شاید هم کمتر از کشاورز با چکهای مدت دار خریداری میشود که بسیاری از آنها هم قابل وصول نیست.
یکی از زرشک کاران خراسان جنوبی در گفت و گو با خبرنگار ایرنا گفت: با توجه به نداشتن قدرت ساخت یا اجاره تالار زرشک برای فرآوری و خشک کردن آن، راهی جز فروش محصولاتم نداشتم چون مطمئن بودم با دست دست کردن، زحمت یکسالهام را سرما یا بارشهای پاییزی از بین میبرد.
محتشم اقتدایی با بیان اینکه محصول نقدم را مجبور شدم هفت ماهه بفروشم، اظهار داشت: با آغاز فصل برداشت دلالان زیادی برای خرید زرشک میآیند اما پولی برای زرشکی که تحویل میگیرند نمیدهند و می گویند هر که نقد می خرد به آن بفروش. ریحانی یکی دیگر از کشاورزان هم گفت: اگر کسی پیدا کردی که زرشک را نقدی بخرد سلام ما را هم به آن برسان.
وی ادامه داد: اوایل فصل برداشت کشاورزانی که زرشک پیش رس دارند تا حدودی میتوانند محصولشان را نقد بفروشند اما مدتی که میگذرد بهانههای شاه عباسی دلالان را خودمان هم میپذیریم، شایدم مجبور به پذیرش هستیم.
یکی دیگر از کشاورزان هم به فروش باغ زرشک خود اشاره کرد و گفت: سالها با آغاز فصل برداشت، دغدغههای فروش محصول خواب را از چشمم میبرد اما مرگ یکبار شیون هم یکبار، عطای زرشک را به لقایش بخشیدم. رضا عباس نژاد اظهار داشت: کشاورزی با وضعیت کنونی نوعی دیوانگی است زیرا سالی را برای دلال زحمت میکشی و چیزی نمیماند.
اخذ مجوز و تسهیلات درگاه بهداشتی زرشک تسهیل میشود
مدیر امور باغبانی سازمان جهاد کشاورزی خراسان جنوبی گفت: هیچگونه مشکلی برای اخذ مجوز و دریافت تسهیلات کشاورزان برای ساخت درگاه بهداشتی زرشک (تالار) وجود ندارد و پیگیریهای لازم برای تسهیل استعلامات اخذ مجوز صورت میگیرد.
عبدالرضا رضایی افزود: کشاورزان برای اخذ مجوز باید به جهاد کشاورزی شهرستانها مراجعه کنند تا روند استعلامات در کمترین زمان صورت گیرد و با ساخت درگاههای بهداشتی، دست دلالان از محصول زرشک کوتاه شود.
وی ادامه داد: کشاورزان باید تعاونیهای روستایی را فعال کنند و در این زمینه سازمان جهاد کشاورزی، برای پرداخت تسهیلات در گردش تعاونیها هم مشکلی ندارد.
رضایی در پاسخ به این سئوال که چرا زرشک جزو خرید تضمینی قرار نمیگیرد، افزود: در سالهای گذشته محصولات استراتژیک و مورد نیاز سبد خانوار همچون گندم جزو طرح خرید تضمینی قرار گرفته است اما در مورد زرشک هنوز خرید توافقی انجام میشود اما پیگیریهای استانی چندین بار صورت گرفته است.
وی اظهار داشت: کشاورزان در قالب تعاونیها بیمه محصولات باغی را فرهنگ سازی کنند تا در صورت بروز سرما و بارشهای فصلی به طور وسیع متضرر نشوند. مدیر امور باغبانی سازمان جهاد کشاورزی خراسان جنوبی با بیان اینکه سال گذشته ۱۰۰ میلیارد تومان تسهیلات کم بهره به کشاورزان خسارت دیده استان پرداخت شده است افزود: کشاورزان با برنامه ریزی به موقع باید جلوی خسارتهای غیر قابل پیش بینی را بگیرند. وی تنها راه جلوگیری از سوء استفاده سودجویان را قوت بخشیدن به تعاونیها ذکر کرد و گفت: تحقق این مهم جز با خواست کشاورزان محقق نمیشود.
سال گذشته ۱۹ هزار تن محصول زرشک از خراسان جنوبی روانه بازار شد اما با توجه به شرایط اقلیمی، تگرگ و سرما پیش بینیها خبر از جمع آوری ۱۵ هزار تن زرشک در استان میدهد.