تردد آزاد بین استانها، سفر را به شکلی محدود به جریان انداخته، با این حال هنوز پاسخ دادن به این سوال که برنامه‌های سفر را به موازات ویروس همه‌گیر Covid-19 چگونه می‌توان پیش برد، دشوار است. به گزارش ایسنا، «مدت زیادی است که گردشگری حال خوبی ندارد و این بار با شیوع ویروسی […]
تردد آزاد بین استانها، سفر را به شکلی محدود به جریان انداخته، با این حال هنوز پاسخ دادن به این سوال که برنامه‌های سفر را به موازات ویروس همه‌گیر Covid-19 چگونه می‌توان پیش برد، دشوار است. به گزارش ایسنا، «مدت زیادی است که گردشگری حال خوبی ندارد و این بار با شیوع ویروسی به نام Covid-19 آسیب‌های جدی به آن وارد شد و خسارت‌های زیادی را به بار نشاند. خسارت‌های ناشی از شیوع این بیماری فقط به سفرهای تعطیلات بهمن و نوروز ۹۹ محدود نیست، بلکه تمام هزینه‌های مربوط به بازاریابی‌ها و مارکتینگ به روش‌های مختلف و یا هزینه‌های مربوط به حضور در نمایشگاه‌های بین‌المللی در سال ۲۰۱۹ جزئی از این خسارات است و اینکه پس از کنترل شیوع بیماری چه در داخل کشور و چه در مجامع بین‌المللی لازم است هزینه‌های زیادی برای احیای گردشگری صرف شود.
با توجه به آسیب‌های اقتصادی ناشی از شیوع این بیماری به مردم و در نتیجه کاهش شدید درآمد خانوار، مطمئنا تصمیم‌گیری برای رفتن به سفر در اولویت نخواهد بود و باید بررسی کرد که سفر به معنی واقعی گردشگری چگونه می‌تواند احیا شود و اولویت سفر بعد از کنترل بیماری در چه سطحی از نیازهای مخاطبان قرار می‌گیرد و تمایل مخاطبان به انجام سفر تا چه میزان خواهد بود.»
مدرس گردشگری در نوشتاری با این مقدمه، به ضرورت های سفر به موازات پاندمی کووید ۱۹ پرداخته و جزئیاتی را مثال آورده که پیش از راه افتادن دوباره سفرها باید مورد بازنگری کسب و کارها و متولیان گردشگری قرار گیرد تا آسیب‌های این ویروس همه‌گیر را به حداقل برساند.
در ادامه یادداشت محمدمنظرنژاد که برای ایسنا نوشته، آمده است: باید توجه داشته باشیم که از زمان شیوع بیماری در کشور و نیز در جوامع بین‌الملل با توجه به اخبار در رسانه‌ها و شبکه‌های مجازی و توصیه‌های ایمنی و بهداشتی، تا حدود زیادی الگوهای رفتاری تغییر پیدا خواهد کرد، برای مثال شستن دست‌ها، دست ندادن و روبوسی نکردن از اولین نکات در ایمنی فردی بود که به همگان توصیه شد و سپس وجود فاصله ایمنی فردی تا یک و نیم متر و عدم خروج غیر ضروری از منزل و استفاده از شوینده‌ها و مواد ضدغفونی‌کننده و نیز استفاده از ماسک‌ها و انواع دستکش‌های بهداشتی برای ایمنی بیشتر از نکاتی بود که به همه توصیه شد. در این مدت بسیاری از خانواده‌ها ناخودآگاه پروتکل‌هایی را برای سلامت خانه و خانواده، قرارداد کرده و همه افراد خانواده به اجرای آن موظف شدند و این موضوع در بسیاری از خانواده‌ها قابل مشاهده است.
چند نمونه به مثال‌هایی در این‌باره می‌پردازیم:
حمل و نقل
موارد زیادی را می‌توان اشاره کرد که مدیران هر بخش می‌توانند در کنترل شیوع بیماری اقدام به وضع پروتکل‌های مشخص کنند. برای نمونه در حمل و نقل هوایی در محل فرودگاه، می‌توان قبل از ورودی‌ها فضایی برای ضدعفونی کردن کفش‌ها و چرخ‌های چمدان قرار داد و یا قبل از ورود چمدان‌ها به داخل دستگاه Xray می‌توان چمدان‌ها را ضدعفونی کرد.
یا قبل از ورود افراد به سالن فرودگاه و در بدو ورود، تونل‌های ضدعفونی ایجاد کرد تا افراد از آن بگذرند و بدن آنها و البسه ایشان ضدعفونی شود. در زمان بازرسی بدنی مسافر و چک پاسپورت می‌توان پروتکل‌های بهداشتی منظور کرد. همچنین ضدعفونی سرویس‌های بهداشتی عمومی در فرودگاه و ضدعفونی چرخ‌های مخصوص حمل بار می‌تواند از موارد مهم در پروتکل‌های بهداشتی باشد.
اقامتگاه‌ها
یکی از مهمترین تامین‌کنندگان خدمات گردشگری، اقامتگاه‌ها هستند که لازم است تا مدیران این بخش‌ها با دقت عمل بیشتری پروتکل‌های داخلی را ایجاد و اجرا کنند. مطمئنا مهمانان بعد از کنترل این بیماری با حساسیت بیشتری به خدمات توجه می‌کنند و مدیران لازم است با جزئیات برای تمام بخش‌ها یک پروتکل بهداشتی تهیه کنند. برای نمونه از زمان ورود مهمان به هتل و برای جابجایی چمدان‌ها باید برنامه‌ریزی کنند و برای خانه‌داری و سرویس اتاق‌ها در هر بار استفاده مهمان، قوانینی را وضع کنند.
در کنار هتل‌ها باید به اقامتگاه‌های بومگردی نیز اشاره شود، از آنجا که اقامتگاه‌های بومگردی به واسطه ساختار بومی دارای امکانات محدودی به نسبت هتل‌ها هستند، لذا حساسیت مدیران این اقامتگاه‌ها در مدیریت بهداشت و ایجاد یک پروتکل بهداشتی باید بسیار دقیق‌تر و با حساسیت بیشتری انجام شود.
خدمات پذیرایی و بین‌راهی‌ها
یکی از بخش‌های مهم گردشگری مجتمع‌های پذیرایی و خدماتی بین‌راهی است که بعضا در بسیاری از مواقع با توجه به یک رویداد گردشگری شاهد حجم زیادی از مهمانان در این مجتمع‌ها هستیم. از آنجا که بسیاری از گردشگران به منظور به جا آوردن فریضه نماز و خرید سوغات و یا استفاده از سرویس بهداشتی در مجتمع‌های خدمات پذیرایی و بین شهری توقف می‌کنند، لازم است مدیران این مجتمع‌ها یک پروتکل بهداشتی برای ورود و خروج مهمانان و خدمه داشته باشند.
جاذبه‌ها و اماکن بازدیدی طبیعی، تاریخی، روستایی و …
مطمئنا یکی از اساسی‌ترین دلایل سفر مشاهده جاذبه‌هایی است که در مقصد وجود دارد، با توجه به تمام توصیه‌های پزشکی برای نقل و انتقال و شیوع این ویروس باید پروتکل‌های بهداشتی برای ورود مهمانان به یک سایت را برنامه‌ریزی کنیم. شاید بهتر باشد از واژه ضریب بُرد استفاده شود. همیشه برای بازدید از مناطق طبیعی و مناطق چهارگانه تحت مدیریت سازمان محیط زیست از این واژه استفاده می‌شود که به حداکثر تعداد نفراتی که در یک روز می‌توانند وارد یک منطقه طبیعی شوند و حداقل اثرات تخریبی را داشته باشند ضریب بُرد می‌گویند.
شرکت‌های خدمات مسافرتی و هواپیمایی و زیارتی
همچنین شرکت‌های خدمات مسافرتی و هواپیمایی و زیارتی با ایجاد بسترهای الکترونیکی می‌توانند تا حد زیادی از ترافیک حضوری مهمانان در شرکت‌ها جلوگیری کنند و با توجه به توصیه‌های وزارت بهداشت به چاپ برگه‌های پروتکل‌های بهداشتی اقدام کنند تا توجه مهمانان جلب شود. به نظر می‌رسد برای سفرهای گروهی توسط شرکت‌های خدمات مسافرتی باید به تهیه پروتکل‌های بهداشتی با توجه به تغییر الگوهای رفتاری جامعه اقدام کرد. لازم به ذکر است تشخیص فرد ناقل با توجه به پنهان بودن علائم، کاری غیرممکن است، بنابراین باید ضمن بررسی علائم تب در زمان حضور مهمانان، پروتکل‌های بهداشتی را اجرا کرد. برای مثال ضمن ضدعفونی صندلی‌های اتوبوس و فضای قرارگیری کیف‌های دستی اقدام به قرار دادن دستکش‌های بهداشتی کرد و محفظه بار اتوبوس را ضدعفونی کرده و سپس هرکدام از چمدان‌های مسافران را قبل از قرار گیری در محفظه اتوبوس ضد عفونی کرد.
راهنمایان گردشگری
راهنمایان گردشگری به عنوان رهبران اجرای سفرهای گروهی دارای نقش بسیار مهمی در کنترل و شیوع این بیماری هستند. کمی با جزئیات به نقش راهنمای گردشگری نگاه کنیم؛ مثلا یکی از الگوهای راهنمایان گردشگری انجام معارفه در سفر است که حین آن میکروفن بین مسافران دست به دست می‌شود یا در جریان سفر بین مسافران، آب معدنی، میوه، شیرینی و چای و قهوه توزیع می‌کنند، بعضا بطری‌های آب معدنی را در یخچال اتوبوس و بسته‌های پذیرایی را در محفظه بار اتوبوس قرار می‌دهند که باید در نگهداری وسایل پذیرایی بسیار دقت داشته باشند و حتی در معارفه مهمانان از روش‌های ایمن در سلامتی افراد استفاده کنند.
مؤسسه‌ها و آموزشگاه‌های گردشگری
موسسات آموزشی نیز باید برای شروع دوباره فعالیت‌های گردشگری به تهیه پروتکل بهداشتی و اخلاقی برای هنرجویان اقدام کنند و فاصله‌گذاری اجتماعی را در برنامه‌های آموزشی خود و در کلاس‌های درسی رعایت کنند. باید به جزئیات بیشتر توجه نشان داد مثلا دست به دست شدن یک ماژیک تا چه میزان می‌تواند در انتقال این بیماری موثر باشد و یا سرویس بهداشتی عمومی در آموزشگاه‌ها و خدمات پذیرایی باید از چه امکانات بهداشتی برخوردار باشد که ریسک انتقال بیماری را به حداقل برساند و یا حتی در کنترل این بیماری بهتر است در آموزشگاهی که تردد افراد زیاد است غربالگری انجام شود و یا با ارایه یک پروتکل به هنرجویان از ایشان خواست تا در صورت بروز علائمی مانند سرفه، عطسه و تب از حضور در کلاس ممانعت کنند. اینک با توجه به توصیه‌های وزارت بهداشت باید بپذیریم که رفتار ما در کنترل شیوع بیماری و ممانعت در انتقال آن بسیار تاثیرگذار است، در نتیجه خود را مسؤول رفتارهای شخصی بدانیم و برای حفظ سلامت جامعه با وزارت بهداشت همکاری کنیم و حداقل به توصیه‌ها عمل کنیم.
