در سالهای ۲۰۱۳ تا ۲۰۱۵ که داعش در این کشور قدرت گرفته بود نیز درعمل کاری از دست ارتش سوریه برنمیآمد و اگر بشار اسد از آن هجوم جان سالم به در بود، بهخاطر حضور قدرتمند حزبالله و جمهوری اسلامی ایران بود.
این موضوع را بارها فرماندهان ارشد سپاه ازجمله سردار شهید حاج قاسم سلیمانی اعلام کرده بودند و بسیاری از تحلیلگران نیز بر عاملیت این دو جریان یعنی حزبالله و سپاه در شکست داعش تأکید دارند اما باید بپذیریم که حزبالله امروز، حزبالله قبل از عملیات طوفانالاقصی نیست و حضور جمهوری اسلامی در سوریه نیز به شدت کمرنگ شده و نیروهای کلیدی که ارتباطات محلی بالایی داشتند و منطقه را میشناختند نیز یا به شهادت رسیدند یا بنا به مصالحی فعلاً در تهران حضور دارند.
میدان جنگ در سوریه و پیشروی روزهای گذشته تروریستها نشان میدهد سفرهای دیپلماتیک سید عباس عراقچی تا این لحظه، دستاوردی برای میدان نداشته است و اگر این وضعیت استمرار داشته باشد، باید منتظر بود تروریستها از حمص عبور کنند، شهری مهم که تنها دو ساعت با دمشق فاصله دارد.
برخی اظهارنظرهای پیرامونی هم تأیید میکند بشار اسد وضعیت خوبی ندارد ازجمله سخنان سرگئی لاوروف وزیر امور خارجه روسیه که ساعاتی قبل و در یک نشست خبری گفت: ما مایلیم درباره لزوم بازگشت به اجرای دقیق توافقات مربوط به منطقه ادلب گفتگو کنیم.
وزیر امور خارجه روسیه گفت: اطلاعاتی در مورد حامیان گروههای مسلحی که بر مناطقی در سوریه تسلط یافتهاند، داریم و مایلیم این موضوع را با ترکیه و ایران بررسی کنیم.
وی همچنین تأکید کرد: ثبات اوضاع در سوریه کار آسانی نیست، چرا که یک بازی پیچیده با حضور بازیگران متعدد در جریان است.
از فحوای سخن وزیر امور خارجه میتوان این گزاره را استنباط کرد که روسیه به پیروزی اسد در این مواجهه خوشبین نیست یا قصدی برای دفاع جدی از بشار اسد در برابر مخالفان ندارد و این باید زنگ خطری جدی برای تهران باشد.
در همین حال برخی رسانهها نوشتند: رییسجمهور ترکیه به دبیرکل سازمان ملل اطلاع داد که مرحله جدید و آرامی در سوریه آغاز شده است. برابر این منابع اردوغان به گوترش گفت که ترکیه امیدوار است سوریه شاهد بیثباتی بیشتر نباشد.
این گزارش افزود: اردوغان به گوترش اطلاع داد که دمشق برای راه حل سیاسی نیاز به ارتباط سریع با مردم سوریه دارد و ترکیه در تلاش است تا تنشها را کاهش داده و راه را برای روند سیاسی هموار کند.
منابع مختلف خبری و اطلاعاتی گفتند ترکیه از حامیان حملات اخیر در سوریه است و آنکارا نیز آن را رد نکرد و به نظر میرسد اردوغان به دنبال سهم خود از کیک سوریه است و قصد جدی دارد در استقرار یک نظم جدید این سهم را افزایش دهد.
این موضوع نیز تأیید میکند بشار اسد در خطر جدی قرار دارد و غیبت پشتیبان اصلی وی یعنی حزبالله به شدت احساس میشود و نیروی بدیلی برای جایگزینی آن وجود ندارد.
در برشی دیگر و در شرایطی که برخی منابع خبری از ورود نیروهای حشد الشعبی عراق برای کمک به ارتش سوریه گفتند، پیام مقتدا صدر روحانی پرنفوذ عراقی در میان این گروهها، تردیدهایی برانگیخت.
مقتدی صدر در پیام خود تأکید کرد: اوضاع کشور عزیز همسایه سوریه را با دقت زیر نظر داریم و به غیر از دعا چیزی برای تمام اقشار و طوایف ملت آزاده و سرافراز آن نداریم. دعا میکنیم خداوند بلا، تروریسم، افراطگرایی، ظلم، تاریکی، فرقهگرایی و دخالتهای خارجی را از آنها دور بدارد.
و در آخرین برش از کیک سوریه مصاحبه الجولانی با شبکه آمریکایی «سیانان» است که نه با لباس رزم و سلاح که با عکسی در کت و شلوار مانند سیاسیون منتشر شد.
رهبر تحریر الشام تأکید کرد: من با آدم ده سال و بیست سال قبل، یکی نیستم و تلاش ما برای آزادی مردم سوریه است و این گروه نیز پس از انتقال قدرت در سوریه، منحل خواهد شد و همچنین گفت با روسیه دشمنی ندارد.
مجموعه این چند برش از کیک سوریه نشان میدهد زمان تغییر قبله سیاسی در دمشق فرارسیده است و ابزارهای بشار اسد برای ممانعت از آن بسیار اندک است و همچنین لازم است تهران تلاش کند در شرایط احتمالی جدید، سهم خود را در جزییات طلب کند چون به نظر میآید نمیتواند با تقدیر بجنگد و جلوی تغییرات کلی بایستد.
