«توقّف» در وین؛ «تحرّک» در تهران
«توقّف» در وین؛ «تحرّک» در تهران

  گروه سیاسی/   طی سه روز گذشته از «وین» اخبار ضد و نقیضی مخابره می‌شد و در حالی‌که نماینده فرانسه در این مذاکرات، خبر از توقف و حتی به‌نوعی بن‌بست مذاکرات نوشت، برخی دیگر از اعضا امیدوار بودند و افزون بر آن اخباری از موافقت آمریکا با رفع کردن طیفی از تحریم‌هایی که برای […]

 

گروه سیاسی/

 

طی سه روز گذشته از «وین» اخبار ضد و نقیضی مخابره می‌شد و در حالی‌که نماینده فرانسه در این مذاکرات، خبر از توقف و حتی به‌نوعی بن‌بست مذاکرات نوشت، برخی دیگر از اعضا امیدوار بودند و افزون بر آن اخباری از موافقت آمریکا با رفع کردن طیفی از تحریم‌هایی که برای جمهوری اسلامی ایران اولویت داشت، مخابره شد اما خبر مهم‌تر در یک روز گذشته این بود «رافائل گروسی» دبیرکل آژانس برای یک سفر مهم به ایران آمد، سفری که مصادف با بحران اوکراین بود و شورای امنیت سازمان ملل به دلیل حمله ارتش روسیه به نیروگاه بزرگ هسته‌ای «زاپروژیا» جلسه فوق‌العاده داشت و گروسی باید در این جلسه مهم حضور می‌داشت اما برای ارائه گزارش به این شورا، به‌صورت ویدئوکنفرانسی حاضر شد در حالی‌که مسافر هواپیمایی بود که به مقصد ایران پرواز می‌کرد.

آژانس در سفر مهم خود به ایران درخصوص مسائل پادمانی با «محمد اسلامی» رییس سازمان انرژی اتمی ایران دیدار و مذاکره کرد.
«رافائل گروسی»، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در نشست خبری مشترک با «محمد اسلامی» گفت: بر کسی پوشیده نیست در حالی که ما اینجا در تهران در حال مذاکره هستیم، پرونده مذاکرات در وین نیز باز است اما این دو‌ روند بسیار به هم وابسته و متصل هستند تا جایی‌که می‌توان گفت: در صورتی ایران و آژانس درباره مسائل پادمانی به نتیجه نرسند حصول توافق درباره برجام دشوار است.
«محمد اسلامی» نیز در این نشست از «رافائل گروسی» خواست که که آژانس روند حرفه‌ای و غیرسیاسی با ایران اتخاذ کند.
رییس سازمان انرژی اتمی با بیان این‌که ایران برای توسعه برنامه صلح‌آمیز هسته‌ای خود برنامه بلند‌مدتی دارد گفت: آژانس از ظرفیت قانونی خود برای حمایت و مساعدت توسعه برنامه صلح‌آمیز هسته‌ای ایران استفاده حداکثری را خواهد کرد.
اسلامی گفت: مسائل باقی‌مانده که در سفرهای گذشته ایشان و در «وین» گفت‌وگو شده بود را مرور و جمع‌بندی کردیم تا مبادله مدارکی که باید بین آژانس و ایران شود تا خرداد ماه انجام شود.
رییس سازمان انرژی اتمی گفت: موارد ادعایی باید برای همیشه بسته شود و بیش از این مزاحمت برای مردم ایران ایجاد نکند و ازجمله براساس توافقی که بین ما و آژانس حاصل شده و امروز بیانیه‌ای صادر می‌شود، تا خرداد این را انجام می‌دهیم و اگر کسی مزاحمتی سر راه ما ایجاد کند اختیار داریم از ابزار خود استفاده کنیم.
بنابراین می‌توان گفت اگر این دو روزه در «وین» همه چیز به سکوت و توقّف رفت برعکس در تهران، تحرّک خوبی در جریان است و احتمالاً «علی باقری کنی» مرد شماره یک تیم مذاکره‌کننده جمهوری اسلامی ایران، به همین دلیل در محل اقامت خود در «وین» ماند و به تهران نیامد که از نتیجه‌بخش بودن مذاکرات «رافائل گروسی» با مقامات کشور خود اطمینان داشت و امروز که دبیرکل آژانس بین‌المللی به «وین» برگردد و گزارش نهایی خود را اعلام کند، توافق بین جمهوری اسلامی ایران و کشورهای چهار به‌علاوه یک نیز امضا خواهد شد.
تحلیل و ارزیابی ما این است که با توجه به فرورفتن روسیه در باتلاق اوکراین، محتمل است نقش و توجه این کشور که متحد جمهوری اسلامی ایران است در مذاکرات «برجامی» کم شود و جمهوری اسلامی ایران نیز در شرایط جدید سیاسی منطقه باید برنامه جدیدی برای خود داشته باشد و لازمه اجرایی کردن چنین برنامه‌ای همین است که ارتباط خود را با غرب بیشتر کند و بازی‌گردانی را در دست خود بگیرد.
نکته بعدی این‌که ما همواره تأکید داریم دیپلمات‌های جمهوری اسلامی ایران ارتباط با همه جهان را در دستور کار خود قرار دهند و هیچ کشور و منطقه‌ای را از داشتن ارتباطات سیاسی، اقتصادی و تجاری مستثنا نکنند به ویژه آمریکا و اروپای غربی که نقشی تعیین کننده در معادلات جهانی دارند و بدیهی است معنای چنین توصیه‌ای نباید به دور شدن ایران از چین، روسیه و دول عربی اسلامی منطقه یا همسایگان شرق، غرب و شمال کشور منجر شود.
آخرین نکته این‌که شرط موفقیت در سیاست خارجه که می‌تواند موفقیت در اقتصاد و تجارت را به دنبال داشته باشد این است که گزینه‌های بسیاری داشته باشیم با یک میدان وسیع برای بازی و کارت‌های متفاوت و تنها در این صورت است که می‌توانیم هم در سطح منطقه‌ای و هم در سطح جهانی به بازیگری توانمند و برنده، تبدیل شویم. تنها ماندن در عرصه دیپلماسی نه فضیلت است و نه نتایج ارزشمندی را به همراه خواهد داشت و چه بسا مانند کره شمالی وجهه عمومی کشور را در سطح جهانی، مخدوش ‌کند و یقین داریم همه دیپلمات‌های دولت سیزدهم نیز از این حقایق آگاهی دارند.