ثابت بودن نرخ ارز باعث کاهش تورم نمی‌شود
ثابت بودن نرخ ارز باعث کاهش تورم نمی‌شود
با توجه به نوسانات شدید نرخ ارز طی روز‌های گذشته، نشست کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی با حضور «عبدالناصر همتی»، وزیر امور اقتصادی و دارایی و «محمدرضا فرزین»، رئیس کل بانک مرکزی برگزار شد. در این نشست دلایل افزایش نرخ ارز، چالش‌ها و راه‌کار‌های جلوگیری از آن بررسی شد.

به گزارش روزنامه جمله، وزیر امور اقتصادی و دارایی در این نشست گفت: نرخ ارز باید تک‌نرخی و شناور مدیریت‌شده باشد. نمی‌شود که ۴ تا نرخ ارز داشته باشیم و یک مقدار نوسان ارز باید در اختیار بانک مرکزی باشد که بتواند آن را کنترل کند. بنابراین اینکه انتظار داشته باشیم با تورم سالیانه ۴۰ درصد، نرخ ارز ثابت بماند یا حتی کاهش پیدا کند، نتیجه وضعیتی است که همین امروز صادرات پیدا کرده‌است. سال گذشته کسری تجاری غیر نفتی ما ۱۷ میلیارد دلار شد که رقمی بی‌سابقه است.
وی افزود: این تصور که ثابت بودن نرخ ارز باعث کاهش تورم می‌شود اشتباه است. سال گذشته ارز نیما کاملاً ثابت بوده اما تورم طبق آمار بانک مرکزی ۵۲ و طبق آمار مرکز پژوهش‌ها حدود ۴۰ درصد ثبت شده‌است. پس بحث فشار‌های تورمی جداست.
همتی گفت: از فشار و محدودیت بانک مرکزی گلایه‌مند هستید. اینکه چرا بانک‌ها وام نمی‌دهند یا ترازنامه‌شان بسته است، برای کنترل تورم و نقدینگی است. با تمام این فشار‌ها نقدینگی هنوز حدود ۳۰ درصد است. با این شرایط نمی‌توان نرخ ارز را همیشه ثابت نگهداشت و اگر هم بشود، باعث فساد و کاهش صادرات و کاهش واردات است. بین نیما و بازار آزاد پول‌های زیادی جابه‌جا می‌شود چون ۴۰ درصد رانت دارد. هروقت نرخ بازار با نرخ تعیین شده توسط دولت اختلاف پیدا کند، سفته‌بازی افزایش خواهد یافت، فشار برای تقاضا زیاد شده و بانک مرکزی قابلیت کنترل نخواهد داشت.
وزیر اقتصاد پس از این نشست گفت: در جلسه‌ای که با اعضای کمیسیون اقتصادی مجلس برگزار شد، مباحث خوبی صورت گرفت. در این جلسه شرایط اقتصادی کشور برای نمایندگان تشریح شد. همچنین در این جلسه، دلایل شکل‌گیری بازار ارز تجاری از سوی رئیس کل بانک مرکزی و اقدامات صورت گرفته در این بازار، توضیح داده شد.
همتی تأکید کرد: همچنین بنده در این جلسه دلایل اقتصادی شکل‌گیری بازار ارز تجاری در کشور و سیاست‌های دولت در این زمینه را برای نمایندگان تشریح کردم.
وزیر اقتصاد و امور دارایی با بیان اینکه‌امیدواریم با اقداماتی که صورت می‌گیرد شاهد کنترل نرخ ارز در بازار باشیم، بیان کرد: به هر حال ما باید به امر تولید و صادرات نیز در کشور توجه داشته باشیم. همچنین ما باید از اختلاف نرخ‌های ارزی که باعث رانت می‌شود، جلوگیری کنیم. به اعتقاد بنده مجموعه تیم اقتصادی دولت تصمیمات خوبی را در زمینه مدیریت بازار ارز اتخاذ کرده‌است تا ثبات لازم در بازار ارز شکل گیرد.
وی در پاسخ به سؤالی مبنی بر اینکه آیا ایجاد بازار ارز توافقی- تجاری موجب افزایش قیمت ارز در کشور شده است؟ گفت: خیر. شرایط بدین نحو نبوده‌است و این بازار حتماً وضعیت ارز را کنترل خواهد کرد.
همتی با بیان اینکه نرخ دلار در اوایل آذر ماه سال ۱۴۰۳ به ۷۲ هزار تومان نیز رسید، بیان کرد: حتی در اوایل فروردین ۱۴۰۳ هم قیمت دلار به ۶۸ الی ۶۹ هزار تومان رسید، این در حالیست که نرخ ارز نیمایی در آن مقطع نرخ ثابتی داشت و ۴۰ هزار تومان بود. بنابراین این عوامل نقشی در افزایش نرخ ارز ندارد و عمدتاً نشئت گرفته از مسائل تورمی و همچنین آثار ناشی از تنش‌های منطقه‌ای است.
همتی با اشاره به اعمال برخی از تهدیدات علیه کشور اظهار کرد: این تهدیدات از منظر فضاسازی که صورت می‌گیرد، بر نرخ ارز اثرگذار است. ایجاد بازار ارز تجاری و توافقی به ثبات بازار ارز میانجامد، حتماً فاصله بین ارز تجاری و نرخ ارز بازار غیررسمی بیش از پیش باعث سفته بازی و شتاب گرفتن نرخ ارز خواهد شد.
وی با اشاره به تجارب اتفاقات سال‌های ۹۷ و ۹۸ در موضوعات ارزی بیان کرد: وقتی ما نرخ ارز را به واقعیت‌های موجود نزدیک می‌کنیم این مسأله باعث می‌شودتا جلوی هرگونه سفته بازی و تنش‌های بعدی در این بازار گرفته شود.
همتی با بیان اینکه مجلس بانک مرکزی را مکلف به تک نرخی کردن قیمت ارز و ایجاد بازار مدیریت شناور شده کرده است، تأکید کرد: ‌امیدواریم با سیاست‌هایی که بانک مرکزی در زمینه مدیریت بازار ارز اتخاذ کرده که البته این سیاست‌ها مبتنی بر قوانین است، شرایط بازار ارز بهبود یابد چرا که بانک مرکزی به موجب تکالیف قانونی در این بخش عمل می‌کند.
گفتنی‌است؛ این نشست کمیسیون اقتصادی باتوجه به ماموریت دکتر قالیباف رئیس مجلس شورای اسلامی به این کمیسیون به منظور بررسی دلایل افزایش نرخ ارز و ارائه گزارش به صحن علنی مجلس تشکیل شد.