سفر به کشوری که با موطن مسافران، روابط دیپلماتیک و صلح‌آمیز ندارد، همیشه دارای ریسک بالایی است. پیگیری شرایط افرادی که به هر دلیلی در این کشور دارای مشکل می‌شدند، همواره جزو دغدغه‌های ایران و عربستان بود که با برقراری روابط دیپلماتیک، آرامش خاطر به مسافران بازگشت. دی ماه سال گذشته هم قرار بود که برای نخستین بار پس از ۹ سال عدم ارتباط و مناقشه، پرواز مستقیم از ایران به عربستان برای برگزاری حج عمره برقرار شود؛ رخدادی که در روز موعود، کنسل شد و با وجود اینکه مقامات ایرانی اذعان داشتند تمهیدات مربوط به این اقدامات را اندیشیده‌اند، عربستان سعودی علت لغو پروازها را مشکل فنی اعلام کرد.
به گزارش خبرآنلاین، پس از لغو اولین پرواز سخنگوی شرکت هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران که یکی از شرکت‌های هواپیمایی اعزام کننده زائران به سرزمین وحی است گفت: «همه برنامه‌ریزی‌های پروازی و زیرساخت‌های لازم برای اعزام به عربستان آماده شده اما درنهایت به دلیل عدم دریافت مجوز نهایی لازم برای ورود هواپیمای جمهوری اسلامی ایران به کشور عربستان و فرودگاه جده، با مشکل مواجه شدیم.»
پس از این صحبت به دلیل مشخص نبودن زمان صدور مجوز از سوی عربستان تاریخ دیگری برای اعزام زائران عمره اعلام نشد. یک ماه از این اتفاق گذشت و هیچ خبر امیدوارکننده‌ای به گوش نمی‌رسید و طی یک آمار قابل تامل، تا اواسط بهمن‌ماه سال گذشته نزدیک به یازده هزار نفر از سفر به حج انصراف دادند.
بنابر آخرین آمار سازمان حج و زیارت، برای این سفر حدود ۴۱ هزار و ۲۰۰ نفر، ثبت‌نام و هزینه را واریز کرده بودند، که با تأخیر در صدور مجوز و بلاتکلیفی در انجام این سفر، حدود ۱۱ هزار نفر از آنها انصراف دادند. در ۲۷ بهمن‌ماه با نزدیک شدن به پایان موعدی که برای سفر عمره (۱۰ اسفند ۱۴۰۲) تعیین شده بود و با توجه به تکلیف نامشخص این سفر، سازمان حج و زیارت اعلام کرد که پول تمام زائران (حدود ۳۰ هزار نفر) را که برای عمره ثبت‌نام کرده‌اند، با حفظ اولویت اعزام، بازمی‌گرداند.
حال امروز دوباره روز موعود است. اکنون که مخاطبان «جمله» در حال خواندن این سطور هستند، قرار است پروازهای حج عمره بدون هیچ مشکلی برقرار شده باشد.
«شمس‌الدین فرزادی‌پور» در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی ایلنا با بیان اینکه از ۲۸ شهریورماه پروازهای حج عمره برقرار می‌شود، اظهار داشت: «از فردا پروازهای عمره آغاز می‌شود و تا یک ماه قبل از انجام عملیات حج تمتع ادامه دارد و فعلا تنها شرکت هواپیمایی که پروازهای حج عمره را انجام می‌دهد، ایران ایر است.»
وی در پاسخ به این سوال که چرا عربستان به ایرلاین دیگری جز ایران‌ایر مجوز انجام پروازهای حج عمره و تمتع را نمی‌دهد، گفت: «انجام پروازهای حج یک عملیات پروازی خاص است و عربستان هم تمایل دارد با یک شرکت خاص مانند اینکه حامل پرچم کشور باشد، طرف حساب باشد و می‌توان گفت که بسیاری از کشورها هم تنها با ایرلاین ملی امکان انجام پروازهای حج را دارند و محدودیت‌هایی برای برخی از شرکت‌ها اعمال می‌شود.»
مدیرعامل شرکت هواپیمایی ایران‌ایر ادامه داد: «اعمال این محدودیت‌ها تنها درباره عربستان نیست و برخی از کشورهای دیگر هم تمایل به این دارند که پذیرای شرکت‌های هواپیمایی ملی باشند و محدودیتی که کشور عربستان اعمال کرده غیرطبیعی و خاص نیست.»
فرزادی‌پور افزود: «توجه داشته باشیم که از گذشته هم فقط ایران ایر پروازهای حج را برگزار کرده و تنها در مدت کوتاهی شرکت ماهان و صعودی در انجام این پروازها حضور داشتند.»
وی همچنین درباره برقراری پروازهای تجاری و غیر حج به عربستان گفت: «امور مربوط به اخذ مجوزهای لازم از سوی هر دو کشور در حال پیگیری است و اگر تفاهمات انجام شوند، پروازهای تجاری و غیرحج بین ایران و عربستان راه می‌افتد.»
مبرهن است که امروز تمام نگاه‌ها به این پروازهاست و فعلا پروازهای غیر تجاری در اولویت نیست. چنانچه اکنون این اتفاق بدون هیچ مشکلی افتاده باشد، گام مهمی در روابط مجدد ایران و عربستان سعودی برداشته خواهد شد که امیدواریم واقعا این چنین باشد.
