شناخت و بهره برداری از فرصتهای اقتصادی ایران برای حضور موثر در جهان
شناخت و بهره برداری از فرصتهای اقتصادی ایران برای حضور موثر در جهان
نمایشگاه ایران اکسپو 2025 از تاریخ 8 تا 12 اردیبهشت ماه در محل دائمی نمایشگاه های بین المللی تهران پذیرای تجار، فعالان اقتصادی، بازرگانان و مسئولان و متولیان اقتصاد از سراسر جهان بود و پس از نمایش دستاوردها و انتقال تجربیات، به کار خود پایان داد.

حسین گروسی مدیرعامل منطقه آزاد ماکو در خصوص اینکه تمهیدات این منطقه برای رفع نیازهای لجستیکی چیست، در گفت‌وگو با خبرنگار روزنامه جمله گفت: نام این منطقه در گذشته جاده ابریشم بود و امروز باید آن را بزرگراه ابریشم بنامیم. تلاش‌های فراوانی شد تا ایران از مسیر کریدورها کنار گذاشته شود اما امروز مسیر سرخس به چشمه ثریا و چین به اروپا، تنها مسیرهای تمام ریلی هستند که بدون توقف مسیر تکمیل خود را طی می‌کنند و در توسعه تجارت نیز بسیار موثر خواهند بود.
وی افزود: چینی‌ها هزار میلیارد دلار با اروپا تجارت و مراوده دارند که اگر ۱۰ درصد از آن کریدور از ایران عبور کند، ۲ تا ۳ برابر درآمد نفتی ما از آن حاصل خواهد شد.
گروسی با تاکید بر اینکه این کریدور برگ برنده ایران در جنگ کریدورها خواهد شد، ادامه داد: مسیر ریلی هم ارزان و هم ایمن است و هم با محیط‌زیست سازگاری دارد. بر اساس این مسیر دارای مزیت‌های فراوان است.
مدیرعامل منطقه آزاد ماکو تشریح کرد: آزادراه تبریز به بازرگان در حال تکمیل است. توسعه راه‌ها و تکمیل زیرساخت‌های لجستیک بر تولید و اقتصاد و تجارت تاثیرات مثبت خواهد گذاشت. دهکده لجستیک ما ۱۸۲۰ هکتار مساحت دارد و شامل بندر خشک، انبارها، سردخانه‌ها، فرودگاه‌ها، ریل‌ها و جاده‌هاست و ظرفیت فراوانی دارد.
وی در خصوص دستاوردهای سفر رئیس جمهور به باکو گفت: این سفر فقط مربوط به مسائل اقتصادی نبود و بحث ریل، راه، لجستیک و ترانزیت قسمتی از آن محسوب می‌شد.
ما در این سفر شاهد پیوند دل‌ها بودیم. استقبالی که شد نشان‌دهنده این است که ایران می‌تواند با همسایگان خود ارتباط خوبی را برقرار کند.
گروسی با تاکید بر اهمیت احیای روابط سه‌جانبه ایران و ترکیه و آذربایجان ادامه داد: ما می‌توانیم با همسایگانمان در بحث توریسم سلامت، کریدورها، دهکده‌های لجستیک و مناطق آزاد مشترک کار کنیم و به اهداف اقتصادی و سرمایه‌گذاری‌هایمان نزدیک‌تر شویم.
مدیرعامل منطقه آزاد ماکو در‌خصوص امتیازات رئیس‌جمهور به استانداران برای ارزآوری گفت: اعتقاد ما این است که امتیازات، الان موجود هستند و قانون هم پیش‌بینی‌هایی را برای آنها انجام داده است. در ماده ۶۵ ارکان دائم برنامه توسعه کشور، دقیق عنوان شده که مدیران عامل به نمایندگی از دولت، بالاترین مقام اجرایی منطقه محسوب می‌شوند و کلیه وظایف، اختیارات و مسئولیت‌های دستگاه‌های اجرایی مستقر در این مناطق، به عهده آنهاست؛ البته این اختیار به استثنای دستگاه‌های امنیتی و نظامی خواهد بود.

شرایط و امکانات ویژه‌ای برای جذب سرمایه‌گذاران پیش‌بینی شده است
ابراهیم جلیلی، عضو هیئت‌مدیره موظف و معاون اقتصادی و توسعه سرمایه‌گذاری سازمان منطقه آزاد ارس، در جریان حضور در نمایشگاه ایران اکسپو ۲۰۲۵ اظهار داشت: منطقه آزاد ارس که در شمال‌غرب کشور، در نزدیکی تبریز و هم‌مرز با ارمنستان، جمهوری آذربایجان و نخجوان واقع شده، منطقه‌ای منحصر به‌فرد با ظرفیت‌های کم‌نظیر برای سرمایه‌گذاری است.
وی با اشاره به جایگاه صنعتی این منطقه افزود: منطقه آزاد ارس صنعتی‌ترین منطقه آزاد ایران به شمار می‌رود و در حال حاضر بیش از ۲۵۰ واحد تولیدی فعال در آن مستقر هستند. این منطقه از نظر تولیدات صنعتی و کشاورزی دارای مزیت‌های رقابتی قابل توجهی است و بزرگ‌ترین گلخانه هیدروپونیک کشور نیز در این منطقه قرار دارد.
جلیلی در ادامه به ظرفیت‌های گردشگری ارس اشاره کرد و گفت: ژئوپارک ثبت‌شده جهانی ارس، دومین ژئوپارک جهانی ایران است و در کنار آن، اماکن تاریخی چون کلیسای سنت استپانوس نیز بر غنای گردشگری منطقه افزوده‌اند.
وی تصریح کرد: مجموعه‌ای از فرآیندها و سازوکارهای تعریف‌شده در ارس، فضای کسب‌وکار را برای سرمایه‌گذاران تسهیل کرده‌اند؛ از جمله، صدور سریع مجوزها و مدیریت مناسب محیط اقتصادی.
معاون اقتصادی سازمان منطقه آزاد ارس همچنین به مزایای قانونی این منطقه اشاره کرد و گفت: معافیت‌های مالیاتی ۲۰ ساله، عدم پرداخت عوارض گمرکی و معافیت ورود ماشین‌آلات و مواد اولیه از جمله این مزایا هستند.
او افزود: وجود شهرک‌های صنعتی، اراضی مستعد کشاورزی و سه مرز فعال برای حمل‌ونقل و خدمات لجستیکی، از دیگر امتیازات ویژه منطقه آزاد ارس به‌شمار می‌آیند.
جلیلی با تأکید بر جایگاه راهبردی منطقه اظهار داشت: ارس به‌عنوان یکی از هاب‌های مهم ارتباطی در محورهای شرقی-غربی و شمالی-جنوبی کشور، نقش کلیدی در پیوند ملت‌ها ایفا می‌کند و امکانات متنوعی برای تسهیل فعالیت‌های اقتصادی و تجاری در نظر گرفته شده است.
در پایان، وی تأکید کرد: منطقه آزاد ارس از نظر زیرساخت‌های اقتصادی با هیچ مانع خاصی مواجه نیست و ما با رویکردی باز و حمایتی، آماده استقبال از سرمایه‌گذاران و فعالان اقتصادی در این بخش از کشور هستیم.

لزوم بهره‌مندی از ظرفیت‌های عظیم ۲ بندر کاسپین و انزلی
مجید فاتحی، عضو هیئت مدیره و معاون اقتصادی و سرمایه‌گذاری سازمان منطقه آزاد انزلی در گفت‌وگو با خبرنگار روزنامه جمله گفت: منطقه آزاد انزلی، نخستین منطقه آزاد شمال کشور است که در یک موقعیت جغرافیای خاصی قرار گرفته و تحت تاثیر کریدور عبوری شمال جنوب قرار دارد.
وی با تاکید بر حضور موثر دو بندر فعال انزلی و کاسپین در منطقه ادامه داد: این منطقه از ظرفیت ۵ شهرک صنعتی و مجموعه فرودگاه بین‌المللی رشت برخوردار است با وجود این ظرفیت‌ها، فضای کسب‌وکار و صادرات در منطقه فراهم است و شاهد بهبود هر روزه آن‌ها نیز هستیم.
فاتحی افزود: در بندر کاسپین و بندر انزلی، اسکله‌های فعال آماده ارائه خدمت به تجار و بازرگانان هستند و به بهبود صادرات کمک می‌کنند. کارگوی هوایی که دو هفته قبل در فرودگاه بین‌المللی رشت با همکاری مجموعه اطلس‌ایر راه اندازی شد، فضایی را برای تولیدکنندگان محصولات کشاورزی و دیگر صنایع فراهم کرد تا بتوانند در کوتاه‌ترین زمان ممکن فاصله بین رشت و کشورهای اوراسیا را طی کنند. بر همین اساس از تجار و بازرگانان دعوت می‌کنیم که از ظرفیت‌های لجستیک منطقه آزاد انزلی استفاده کنند.
معاون اقتصادی و سرمایه‌گذاری سازمان منطقه آزاد انزلی تشریح کرد: اتصال خط‌آهن رشت به کاسپین در ۸ ماه گذشته، ظرفیت ریلی منطقه را افزایش داده و فرصت بی‌نظیری برای صادرات به حوزه اوراسیا فراهم کرده است.
وی در خصوص سفر رئیس‌جمهور به باکو ادامه داد: ماموریتی که برای سازمان منطقه آزاد انزلی تعریف شده، کار با حوزه کشورهای دریای خزر و اوراسیاست. سفر رئیس‌جمهور به باکو و رفت‌وآمد هیئت‌های تجاری و اقتصادی میان دو کشور، فضای تعامل اقتصادی فراهم کرده و هم‌اکنون شاهد حضور سرمایه‌گذاران روسی، آذربایجانی و کشورهای اوراسیا برای سرمایه‌گذاری، تولید، تجارت و ترانزیت در کشورمان هستیم.
فاتحی با تاکید بر اینکه سال‌جاری سال رونق ترانزیت و صادرات به حوزه اوراسیا خواهد شد، تشریح کرد: سازمان‌هایی مثل منطقه آزاد انزلی، بستر و فضای تعاملات تجاری میان فعالان اقتصادی را فراهم خواهند کرد و ما نقش تسهیل‌گری خودمان را در اوراسیا به کشورهای حاشیه دریای خزر ادامه خواهیم داد.
وی افزود: بنادر کاسپین و انزلی دو فرصت هستند و از مزیت‌هایی چون معافیت‌های مالیاتی برای تجار و بازرگانان برخوردارند.
معاون اقتصادی و سرمایه‌گذاری سازمان منطقه آزاد انزلی گفت: دریای خزر و بنادر حاشیه آن دارای استانداردهای ویژه‌ای هستند که بر اساس آن کشتی‌های با وزن بالا و پهن‌پیکر را پذیرش نمی‌کنند. ما در بندر انزلی و کاسپین، کشتی‌های تا ۷هزار تن را هم پذیرش داشته‌ایم. شرکت کشتیرانی دریای خزر به عنوان شرکتی که هم‌اکنون کشتی‌های بین کشورها را هم هدایت می‌کند، در این زمینه از ظرفیت‌های خوبی برخوردار است و برنامه‌های مفصلی برای افزایش ناوگان حمل‌ونقل دریایی به شکل کوتاه‌مدت و بلندمدت تدوین کرده است.
وی در پایان خاطرنشان کرد: لازم است که ما ظرفیت ناوگان دریایی در دریای خزر را افزایش دهیم تا پذیرای بازرگانانی باشیم که قرار است میان کشورهای حاشیه دریای خزر و اوراسیا کار تجاری انجام دهند.

شهرک صنعتی بعثت؛ آماده به منطقه ویژه اقتصادی در حوزه فناوری‌های نوین
بهرام سرمست، استاندار آذربایجان شرقی، در جریان نمایشگاه ایران اکسپو ۲۰۲۵ اعلام کرد: در این استان برای تسهیل جذب سرمایه‌گذاری، زنجیره‌های ارزش در نظر گرفته شده‌اند که در صورت اجرا می‌توانند بستر گشایش‌های بین‌المللی را فراهم سازند.
وی توضیح داد: بهره‌گیری از این زنجیره‌ها، امکان جذب سرمایه‌های سرگردان بین‌المللی را برای استان فراهم می‌کند.
سرمست اظهار داشت: برای تحقق این هدف، لازم است بسترها و زیرساخت‌های مورد نیاز فراهم گردد. در همین راستا، پیشنهاد تبدیل شهرک صنعتی بعثت به منطقه ویژه اقتصادی فناوری‌های نوین به رئیس‌جمهور ارائه شده است. او با اشاره به کمبود زمین‌های مناسب در برخی استان‌ها افزود: ما در نزدیکی تبریز، زمینی به وسعت ۱۰۸۰۰ هکتار در اختیار داریم که مجاورت آن با شهرک سرمایه‌گذاری خارجی، گمرک، و مسیرهای ریلی، جاده‌ای و هوایی، این مکان را به گزینه‌ای ممتاز برای سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی تبدیل کرده است.

ایران‌اکسپو ۲۰۲۵؛ ویترین فرصت‌های طلایی سرمایه‌گذاری در ایران
معاون وزیر اقتصاد گفت: ایران اکسپو ۲۰۲۵ به سکوی ملی معرفی فرصت‌های راهبردی سرمایه‌گذاری تبدیل شده است؛ رویدادی که به گفته او، با ارائه ده‌ها پروژه استاندارد در حوزه‌های کلیدی اقتصاد ایران، می‌تواند دروازه‌ای مطمئن برای ورود سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی به زنجیره ارزش اقتصادی کشور باشد.
ابوالفضل کوده‌ئی، معاون وزیر اقتصاد و رئیس سازمان سرمایه‌گذاری و کمک‌های اقتصادی و فنی ایران ، با اشاره به حضور فعال ایران در نمایشگاه بین‌المللی ایران اکسپو ۲۰۲۵، از معرفی ده‌ها طرح سرمایه‌گذاری آماده در این رویداد خبر داد، و اظهار کرد: این طرح‌ها مطابق با استانداردهای بین‌المللی تدوین شده‌اند و فرصتی بی‌نظیر برای جذب سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی است، فلذا این نمایشگاه به‌عنوان سکویی استراتژیک برای معرفی ظرفیت‌های اقتصادی ایران، گامی مهم در تسهیل ورود سرمایه به کشور به شمار می‌آید. وی با اشاره به تقسیم‌بندی فرصت‌های سرمایه‌گذاری بر اساس زنجیره ارزش ملی، منطقه‌ای و بین‌المللی، گفت: استان‌های کشور با توجه به ظرفیت‌های بومی‌شان؛ از جمله کشاورزی، صنعت، گردشگری و حوزه‌های دانش‌بنیان؛ طبقه‌بندی شده‌اند و برای هر یک، فرصت‌های خاص سرمایه‌گذاری شناسایی شده است.
معاون وزیر اقتصاد در ادامه تأکید کرد: ده‌ها پروژه سرمایه‌گذاری با رعایت استانداردهای فنی، مالی، اقتصادی و حقوقی تدوین شده و آماده عرضه به سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی هستند. نمایشگاه اکسپو تنها یک ویترین نیست، بلکه بستری عملیاتی برای معرفی این طرح‌ها با حضور متخصصان مسلط به روش‌های نوین تأمین مالی و بازاریابی است.
وی با بیان این‌که طرح‌های ارائه‌شده در اکسپو با استانداردهای بین‌المللی تدوین شده‌اند، خاطرنشان کرد: موفقیت در جذب سرمایه‌گذاران خارجی منوط به ارائه پروژه‌های دقیق، سودآور و با پشتوانه کارشناسی است، فلذا حضور سرمایه‌گذاران بالقوه، چه داخلی و چه خارجی، نیازمند برنامه‌ریزی هدفمند، معرفی منظم و پاسخ‌گویی شفاف به قوانین، مشوق‌ها و مزایای سرمایه‌گذاری در ایران است.
کوده‌ئی با اشاره به برگزاری جلسات تخصصی با هیئت‌های اقتصادی کشورهای مختلف در حاشیه نمایشگاه، اظهار کرد: تفاهم‌نامه‌های متعددی برای همکاری مشترک و انتقال سرمایه منعقد شده که از نقش حمایتی دولت و جذابیت فرصت‌های اقتصادی ایران حکایت دارد.
وی همچنین از تدوین آیین‌نامه‌های مرتبط با قانون تأمین مالی تولید و زیرساخت، تسریع در پاسخ‌گویی به درخواست‌های سرمایه‌گذاری و راه‌اندازی سامانه جامع اطلاعات سرمایه‌گذاری به‌عنوان بخشی از اقدامات ساختاری سازمان یاد کرد.معاون وزیر اقتصاد با بیان این‌که در راستای تحقق شعار سال، به دستور معاون اول رئیس‌جمهور، کارگروهی ویژه برای جذب سرمایه‌گذاری داخلی و خارجی شکل گرفته است، این کارگروه تاکنون ۲۸ اقدام عملیاتی را برای اصلاح سیاست‌گذاری‌ها و ارتقاء سطح همکاری‌ها با نهادهای دیپلماتیک و بخش خصوصی در دستور کار قرار داده است. کوده‌ئی در پایان با اشاره به صدور ۸۰ مجوز سرمایه‌گذاری به ارزش بیش از ۷ میلیارد دلار در فروردین ۱۴۰۴ گفت: این رقم، نشانه‌ای روشن از عزم دولت برای تسهیل ورود سرمایه به کشور است. اکسپو و رویدادهای مشابه، زمانی می‌توانند اثرگذار باشند که با حضور متخصصان، پروژه‌های واقعی و پشتیبانی نهادهای اقتصادی همراه شوند.