دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا این هفته دوباره ایده ای را مطرح کرد که در ماه های قبل به طور کامل فراموش شده بود: مذاکره با ایران. در تابستان امسال احتمال گفت و گوی مستقیم بین ایران و آمریکا توجه رسانه های دنیا را به خود جلب کرده بود. اما در ماه های اخیر […]
دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا این هفته دوباره ایده ای را مطرح کرد که در ماه های قبل به طور کامل فراموش شده بود: مذاکره با ایران. در تابستان امسال احتمال گفت و گوی مستقیم بین ایران و آمریکا توجه رسانه های دنیا را به خود جلب کرده بود. اما در ماه های اخیر آمریکا، اسرائیل و ایران بیشتر درگیر مسائل و چالش های داخلی شدند.
اما اواخر هفته گذشته اوضاع دوباره تغییر کرد. ایران یک دانشمند آمریکایی که از سال ۲۰۱۶ در این کشور بازداشت بود را آزاد کرد. آمریکا نیز در مقابل یک شهروند ایرانی که به اتهام نقض تحریم های آمریکا زندانی شده بود را آزاد کرده است.
ترامپ بعد از مبادله زندانیان بین دو طرف در صفحه توییتر خود نوشت : «از ایران به خاطر این مذاکره منصفانه تشکر می کنیم. حالا دیدید که می توانیم با هم توافق کنیم !» این اولین بار از ماه اکتبر است که رئیس جمهور آمریکا بیانیه مثبتی را در مورد احتمال دست یابی به یک توافق جامع با ایران منتشر می کند.
چهار روز بعد از این توییت روزنامه وال استریت ژورنال بر اساس منابع نزدیک به دولت گزارش کرد که ترامپ برای مقابله با تهدیدات ایران اعزام ۱۴ هزار سرباز آمریکایی به خاورمیانه را در نظر گرفته است. البته پنتاگون این گزارش را انکار کرد. اما منابع نزدیک به کنگره آمریکا تایید کردند که اعزام نیروهای جدید به منطقه مورد بررسی قرار گرفته است.
سیاست دولت ترامپ در قبال خاورمیانه همچنان برای بسیاری از تحلیلگران سردرگم کننده است. پیش بینی کردن گام های بعدی ترامپ کار ساده ای نیست. تغییر سریع مواضع رئیس جمهور آمریکا چالش بزرگی برای دولت های خاورمیانه از جمله اسرائیل ایجاد کرده است.
بعد از برگزاری انتخابات سراسری اسرائیل در ماه سپتامبر، دونالد ترامپ و بنیامین نتانیاهو برای مدت بیش از یک ماه به طور مستقیم تماسی با یکدیگر نداشتند. تحلیلگران اسرائیلی معتقدند بود که ترامپ از ناتوانی نتانیاهو در تشکیل دولت وحدت ملی ناامید شده است. به عبارت دیگر، رئیس جمهور آمریکا نتانیاهو را به عنوان بازنده ای تصور می کرد که باید از او دوری کند.
اما رهبران دو کشور دوباره در ماه نوامبر ارتباطات خود را از سر گرفتند. آن ها در هفته های اخیر دو بار به صورت تلفنی با یکدیگر صحبت کردند. نتانیاهو همچنین در اوایل ماه دسامبر برای ملاقات با مایک پمپئو، وزیر خارجه آمریکا به پرتغال سفر کرد. یکی از منابع نزدیک به دو رهبر در مصاحبه با ما گفت که در واقع تغییری در روابط بین ترامپ و نتانیاهو در ماه های اخیر رخ نداده است.
دو طرف ده روز قبل در مورد تهدیدات ایران گفت و گو کرده بودند. نتانیاهو از ترامپ درخواست کرد که فشارها علیه جمهوری اسلامی را افزایش دهد. به طور کلی اسرائیل از کمپین فشار حداکثری ترامپ علیه تهران در طول دو سال گذشته راضی بوده است. اما این نگرانی هنوز وجود دارد که ترامپ تلاش های خود برای مذاکره با تهران را از سر بگیرد.
در حال حاضر تشکیلات سیاسی و امنیتی اسرائیل نگران یک توافق جدید بین آمریکا و ایران نیستند. ایران هیچ وقت با تمام درخواست های دولت ترامپ موافقت نخواهد کرد. ترامپ نیز در آستانه انتخابات سال آینده نمی تواند رویکرد خود در قبال تهران را تغییر دهد.
در هر صورت مقامات اسرائیلی هشدار داده اند که حتی یک ملاقات تبلیغاتی بین ترامپ و حسن روحانی، رئیس جمهور ایران می تواند باعث کاهش فشار علیه تهران شود. رهبران اسرائیل تصور می کنند که موفقیت کمپین فشار ترامپ علیه تهران تنها وابسته به تحریم های اقتصادی نخواهد بود. اسرائیل به دنبال منزوی کردن تهران در سطح بین المللی است.
