آخرین گزارش تورمی مرکز آمار ایران حاوی اطلاعات تلخی از جمله شکست رکورد ده ساله تورم اجاره بها در کشور است که روایتگر روزگار دشوار مستأجران در ایران است.
مرکز آمار شاخص قیمت مصرف کننده برای دیماه را چند روز پیش اعلام کرد که بر اساس آن، اجاره‌بهای دیماه در کشور نسبت به دیماه سال گذشته بیش از ۴۰ درصد رشد کرد.
این تورم نقطه‌ای بالاترین رشد شاخص بهای اجاره از فروردین ۹۱ بوده است.
از سوی دیگر آمارهای رسمی نشان می دهد اگرچه سرعت تورم ماهانه بازار مسکن در بخش خرید و فروش در چندماه اخیر کاهش پیدا کرده است اما بازار اجاره حال و هوای متفاوتی دارد و همچنان درحال افزایش است.
بر اساس آمارهای رسمی، شاخص تغییرات اجاره بها در پنج ماه ابتدای سال، ۱۱ درصد بوده است. این در حالیست که تغییرات قیمت مسکن نشان می دهد که در همین بازه ی زمانی، مسکن دچار کاهش قیمت ۵ درصدی شده است. این نشان می دهد که تورم اجاره بها که همیشه از قیمت مسکن تبعیت می کرد، این بار خرق عادت کرده و همان مسیر را در پیش نگرفته است. وگرنه امروز باید شاهد کاهش اجاره بهای مسکن می شدیم
به گفته کارشناسان دلیل بالا بودن تورم بازار اجاره در فصلی غیراز فصل تابستان، تلاش این بخش از بازار مسکن برای جبران عقب ماندگی خود از متوسط قیمت مسکن است. همچنین ادامه تورم در بخش‌های دیگر از جمله مواد خوراکی، درمان و آموزش موجب شده که صاحبخانه‌ها همیشه از متوسط تورم عقب باشند و این عقب ماندگی را از طریق جیب مستأجران جبران کنند.
تا پیش از این که قیمت مسکن دچار جهش شود، نسبت تورم عمومی به اجاره مسکن معمولا ۱.۵ بود. به این معنی که تورم عمومی همیشه ۱.۵ برابر تورم اجاره مسکن در کل کشور بود. البته طبیعتا این عدد برای واحدهای مسکونی مختلف و شهرهای کشور، متفاوت بود.
اما زمانی که قیمت مسکن به شکل سرسام آوری بالا رفت، این روند نیز به تدریج روند عکس را در پیش گرفت. به نحوی که بر اساس آمارهای منتشر شده تورم اجاره از تورم فروش پیشی گرفته است.
آنچه واضح و مبرهن است اینکه هیچگونه نظارتی بر بازار اجاره نیست و مالکان بسته به نیاز و سلیقه ی خود، قیمت گذاری انجام می دهند. اقداماتی مثل تعیین سقف افزایش اجاره بها، صرفاً برای دلخوشی خود مسئولین است و هیچگونه اثری روی بازار ندارد. اجاره بها باید ۴ برابر شود؟!
بسیاری از مستاجران از وضعیت کنونی نظارت ها شاکی هستند. به نظر می آید که هیچگونه نظارتی روی تمدید قراردادها وجود ندارد و مالکان می توانند قیمت های مورد پسند خود را اعلام کنند.
این در حالیست که فشار اقتصادی زیادی روی مستاجران وجود دارد و برخی از آنها، دیگر توان پرداخت اجاره های سنگین را ندارند.
مشکلات اجاره نشینی برای تهرانی ها، بیش از دیگر شهرهای کشور است. چرا که افزایش اجاره بها به شکل سرسام آوری ادامه دارد و کار خیلی از مستاجران را به حاشیه نشینی کشانده است.
مالکان می توانند هر قیمتی که دلشان بخواهد یا مشاور املاک به آنها پیشنهاد می کند را تعیین کنند و هیچگونه ناظری هم برای جلوگیری از این رویه، وجود ندارد.
مسئولین مربوطه می گویند که قوانین تعیین سقف افزایش اجاره بها وجود دارد. اما مسئله اینجاست که این قوانین ضمانت اجرایی ندارند و اساساً توسط هیچ یک از موجران، رعایت نمی شود. دولتی که با شعار حمایت از محرومان رای آورد هر روز مشغول افزودن بر تعداد محرومان کشور است. تورم اجاره بها کار را به آوارگی در وطن کشانده است. در کشوری زندگی می‌کنیم که بسیاری برای فرار از آن آوارگی در تبعید را انتخاب می‌کنند و آنها که به هر دلیلی نتوانسته‌اند فرار کنند در وطن خویش آواره اند.
- نویسنده : ملیحه منوری-سردبیر
