عصر دوشنبه ۲۴ بهمن ماه بود که سید ابراهیم رئیسی، ریاست جمهوری ایران، تهران را به مقصد پکن ترک کرد. این سفر از جهات مختلف، سفری ارزشمند و جالب توجه بود و نگاه رسانه های جهان را خود جلب کرده بود. دلیل اهمیت این سفر علاوه بر دیدار روسای ایران و چین به عنوان دو […]
عصر دوشنبه ۲۴ بهمن ماه بود که سید ابراهیم رئیسی، ریاست جمهوری ایران، تهران را به مقصد پکن ترک کرد. این سفر از جهات مختلف، سفری ارزشمند و جالب توجه بود و نگاه رسانه های جهان را خود جلب
کرده بود.
دلیل اهمیت این سفر علاوه بر دیدار روسای ایران و چین به عنوان دو قدرت بزرگ منطقه و جهان، اتفاقاتی است که اخیرا پیرامون سیاست خارجه چین و ایران رخ داده و حساسیت این دیدار ها را افزایش داده است. از جمله این اتفاقات می توان به اظهار نظرات رئیس جمهور چین درباره ایران، افزایش تعارضات میان چین و آمریکا و تداوم اخبار ضد و نقیض درباره انعقاد برجام اشاره کرد که هرکدام به خودی خود می توانند توجه جهان را به دیدار میان مسئولان ایران و چین جلب کنند.
این اولین بار بود که ابراهیم رئیسی در دوره مسئولیت خود به چین سفر می کرد و تنها هم نبود. حسین امیرعبدالهیان وزیر امور خارجه، سید احسان خاندوزی وزیر امور اقتصادی و دارایی، مهرداد بذرپاش وزیر راه و شهرسازی، جواد اوجی وزیر نفت، سید جواد ساداتی‌نژاد وزیر جهاد کشاورزی، سید رضا فاطمی‌امین وزیر صنعت، معدن و تجارت، محمدرضا فرزین رئیس کل بانک مرکزی و علی باقری‌کنی مذاکره‌کننده ارشد ایران در موضوع هسته‌ای، رئیسی را در این سفر همراهی کردند. رئیسی پیش از سفر به دیدار حضرت آیت الله خامنه ای رفت و در این دیدار گزارشی از برنامه‌های کاری این سفر و جلسات و ملاقات‌های درنظر گرفته شده ارائه کرد. حضرت آیت‌الله خامنه‌ای هم با ابراز خرسندی از برنامه‌ریزی‌های انجام گرفته، برای رئیس جمهور آرزوی
موفقیت کردند.
خلاصه نتیجه این سفر، امضای ۲۰ سند همکاری و یادداشت تفاهم میان جمهوری اسلامی ایران و جمهوری خلق چین بود. تفاهمات همکاری در زمینه مدیریت بحران، گردشگری، ارتباطات و فناوری اطلاعات، محیط زیست، تجارت بین‌المللی، مالکیت معنوی، کشاورزی، صادرات، بهداشت و درمان، رسانه، ورزش و میراث فرهنگی از جمله اسناد امضاءشده میان مقامات جمهوری اسلامی ایران و چین بود. بررسی این تفاهم نامه و سندهای همکاری و واکاوی ابعاد مختلف آن از حیث نفع بردن ایران یا تحمل ضررهای احتمالی، نیازمند اظهار نظر متخصصان این زمینه و البته گذشت زمان و آگاهی دقیق به مفاد این قرارداد هاست و البته هدف اصلی این متن و این صفحه از روزنامه «جمله» نیست. در ادامه این متن نگاهی به علت حضور و دستاوردهای مهرداد بذرپاش، وزیر راه راه شهرسازی
در این سفر می پردازیم.
چرا مهرداد بذرپاش به چین رفت؟
هدف همراهی مهرداد بذرپاش با رئیس جمهور در سفر چین، برنامه ریزی لازم برای انجام اقدامات مشترک در چارچوب تقویت و توسعه شاخه جنوبی جاده ابریشم در چارچوب «ابتکار یک کمربند، یک راه» برای اتصال چین به اروپا از مسیر ایران بود. مخاطبان احتمالا از اهمیت جاده ابریشم مستحضر هستند.
جاده ابریشم را شاید بتوان مهم‌ترین جاده دنیا تا قرن پانزدهم تصور کرد. این جاده نه تنها نقل و انتقال کالا را امکان‌پذیر می‌کرد بلکه باعث انتقال باورهای فکری مثل اسلام، هندوئیسم، بودیسم و مسیحیت نیز شد.
به علاوه بیماری‌هایی مانند طاعون نیز از این مسیر منتشر می‌شدند. این بیماری‌ها در قرن دوم و سوم باعث کاهش جمیعت در چین و مدیترانه و در نتیجه تضعیف امپراتوری‌های
این نواحی شدند.
در ۱۶ مه ۲۰۱۷ طی مراسمی با حضور رهبران نزدیک به ۳۰ کشور جهان در چین، جاده ابریشم نو افتتاح شد تا راه را برای جاه‌طلبی اقتصادی بیشتر این قدرت آسیایی هموارتر کند. آن هم یک روز پس از نشست بین‌المللی که ولادیمیر پوتین و رجب طیب اردوغان، رؤسای جمهوری روسیه و ترکیه از جمله حاضران آن بودند و حضور رهبران اروپایی در آن چندان چشمگیر نبود. جاده ابریشم نو امکانی تازه در اختیار کشورهایی قرار میدهد که در مسیر آن قرار گرفته‌اند تا تجارت خود را در آسیا، اروپا و آفریقا بیش از گذشته توسعه دهند.
شی جین پینگ، رئیس‌جمهور چین در این باره گفت: «در دوره‌ای که کشورها وابسته به یکدیگرند و تهدیدها بی‌وقفه در جهان ادامه دارد، هیچ کشوری به تنهایی ظرفیت و توان رویارویی با مشکلات جهانی را ندارد. متاسفانه غرب به دلیل ترس از اتصال این مسیر ترانزیت و کم شدن منافع خودشان با ایجاد نا امنی در شمال افغانستان و ایران و بقیه کشور های مسیر جاده ابریشم کارشکنی های زیادی را در این باره انجام میدهد.»
هدف «ابتکار یک کمربند، یک راه» چیست؟
به گزارش وزارت راه و شهرسازی، «مهرداد بذرپاش» در دیدار با وزیر حمل و نقل چین در پکن با اظهار امیدواری از فضای سازنده تعاملات دو کشور و با توجه به ظرفیت‌های عظیم ترانزیتی ایران در منطقه غرب آسیا، ایجاد کارگروه مشترک در زمینه فعال سازی همکاری‌های حمل ونقلی را پیشنهاد و بر مشارکت چین در تزانزیت کالای عبوری شرقی-غربی، توسعه خطوط ریلی و جاده‌ای بین ایران و افغانستان تا اتصال به چین تأکید کرد.
وزیر راه و شهرسازی در این مذاکره بیان داشت: بر این باور هستیم که دستاوردهای سازنده تعاملات راهبردی دو کشور خصوصا در چارچوب تفاهم نامه همکاری ۲۵ ساله گامی موثر به سوی رونق هر چه بیشتر تعاملات حمل ونقلی و ترانزیتی دو کشور و در پی آن توجه همه جانبه تجارت بیانجامد.
بذرپاش گفت: جریان ترانزیت تجارت چین از مسیر ریلی ایران به سمت اروپا، بسیار کم هزینه و با حداقل زمان پیش بینی شده است به طوری که تجار چینی می توانند تنها با حمل ونقل ریلی کالای خود را به کشورهای پیرامونی ایران
انتقال دهند.
وزیر راه و شهرسازی تأکید کرد: دستیابی به اهداف توسعه‌ای مستلزم همکاری و برنامه ریزی مشترک در حوزه حمل‌و نقل و زیرساخت است که با شکل گیری این تعامل در حوزه ترانزیت می تواند عبور ۲۰ میلیون تن کالای چینی از طریق ایران را به جغرافیایی پیرامونی پیش بینی کرد.
وی تصریح کرد: انعقاد تفاهم‌نامه ترانزیتی میان دو کشور، سنگ بنایی برای شکل گیری اتحادهای ترانزیتی جدید در منطقه خواهد شد که امکان هوشمندسازی کنترل های مرزی از طریق پنجره واحد گمرکی، استفاده از سامانه های مدیریت کریدور با امکان رصد بار در کلیه مراحل و استفاده یکپارچه از اسناد الکترونیک حمل ونقل بین المللی باید برای تحقق گسترش و توسعه روابط مدنظر
دو طرف قرار گیرد.
بذرپاش در پایان اظهار امیدواری کرد که نتایج مذاکرات ونشست ها، سازنده و منجر به رشد و توسعه همه جانبه متقابل خصوصا از طریق تجاری سازی کریدورها ترانزیتی منطقه با همکاری ایران و چین باشد.
آیا این تفاهم نامه سودمند است؟
همان طور که در ابتدای مطلب نیز متذکر شدیم، بررسی این تفاهم نامه و واکاوی ابعاد مختلف آن از حیث نفع بردن ایران یا تحمل ضررهای احتمالی، نیازمند اظهار نظر متخصصان این زمینه و البته گذشت زمان و آگاهی دقیق به مفاد این قرارداد است. با این حال مجموعا به نظر می رسد در این قرارداد چیزی که به ضرر ایران تمام شود به چشم نمی خورد. با توجه به این که طبق صحبت های مهرداد بذرپاش، هدف این گسترش راه های ارتباطی، تجارت چین و کشورهای اروپایی است، نمی تواند برای ایران و سیاست خارجی اش خطرساز باشد. به اضافه اینکه در دورانی که تقریبا هر روز به لیست بلند بالای تحریم های علیه ایران اضافه می شود و احتمال دارد شاهد قطع ارتباط کامل با بعضی کشورها هم باشیم (مثل جمهوری آذربایجان)، استفاده حداکثری از طرفیت های کشور و باز کردن روزنه های ارتباطی با جهان، آن هم در بستری که به نوسازی و احداث راه های جدید در کشور منجر شود، دارای بیشترین
میزان اهمیت است.
روزنامه «جمله» امیدوار است تمام نتایج این سفر به بهبود سیاست خارجه ایران و منفعت مردم عزیز کشورمان منجر شود و تداوم
داشته باشد.
