سارا ایرانی/ بخش مسکن دستکم در ۵۰ سال گذشته در ایران، به‌دلیل رشد سریع شهرنشینی و مشکلات ناشی از آن با مشکلات فراوانی مواجه شده است. بخش «تعاونی» در این بین، از سال های نخست انقلاب به عنوان راهی برای تحدید مشکل مسکن در کشور مورد توجه قرار گرفت. این در […]
سارا ایرانی/
بخش مسکن دستکم در ۵۰ سال گذشته در ایران، به‌دلیل رشد سریع شهرنشینی و مشکلات ناشی از آن با مشکلات فراوانی مواجه شده است. بخش «تعاونی» در این بین، از سال های نخست انقلاب به عنوان راهی برای تحدید مشکل مسکن در کشور مورد توجه قرار گرفت. این در حالی است که تعداد پروانه‌های ساختمانی صادره برای تعاونی‌های مسکن نسبتا رقم کوچکی است، اما نسبت تعداد واحدهای مسکونی تعاونی‌های مسکن در ساختمان رقم بالاتری را نشان می‌دهد.
به طوری که تعداد پروانه‌های ساختمانی صادره حدود ۰۶/۳ واحد مسکونی و پروانه‌های صادره برای بخش خصوصی حدود ۶/۲ واحد مسکونی و در پروانه‌های صادر شده برای بخش تعاونی مجوز ۱/۱۹ واحد مسکونی در نظر گرفته شده است. بنابراین ارقام فوق نشان دهنده تمایل شرکتهای تعاونی مسکن به انبوه‌سازی بیشتر و استفاده هر چه بیشتر از زمین در جهت ساخت‌و‌ساز مسکن است. همچنین با طبقه‌بندی استانها از لحاظ تعداد متقاضی واحدهای مسکونی در پروانه‌های صادره نشان داده شد که استان تهران به تنهایی در یک خوشه مطلوب و در رده اول و استان‌های تبریز، اصفهان، خراسان رضوی، فارس و کرمانشاه در وضعیت نیمه‌مطلوب و در نهایت این که مابقی استانها که بالغ بر ۲۵ استان هستند، در وضعیت نامطلوب قرار دارند.
این در حالی است که معاون وزیر راه و شهرسازی بر تسریع عملیات اجرایی طرح‌های دولت در زمینه مسکن در تمامی استان‌های کشور تاکید کرد و گفت: از ظرفیت تعاونی‌های مسکن استانها برای اتمام پروژه‌های مسکن مهر، استفاده می‌شود.
علی نبیان که در نشست پیگیری اقدامات ادارات کل راه و شهرسازی استانها سخن می گفت، در خصوص اتمام پروژه‌های مسکن مهر و اجرای طرح اقدام ملی مسکن و همچنین بررسی اقدامات استانها در خصوص برنامه اجرایی، گفت: تسریع اقدامات مهمترین اولویت ما در اجرای طرح‌های دولت در زمینه مسکن است. نبیان افزود: علاوه بر بحث سرعت کار در اجرا باید تجربیات گذشته در اجرای طرح‌های مشابه را ملاک‌عمل قرار داده و مسیرهای ناموفقی که قبلا پیموده‌ایم را دوباره امتحان نکنیم.
معاون وزیر راه و شهرسازی با اشاره به استفاده از ظرفیت تعاونی‌ها در استانها برای اتمام پروژه‌های مسکن مهر، توضیح داد: باید به دقت تعاونی‌های مسکن هر استان شناسایی شوند و آنها که در عین دقت و کیفیت از سرعت کار بالاتری برخوردارند جهت همکاری با اداره کل استان انتخاب شوند.
وی به مدیران استان توصیه کرد: برای شروع عملیات اجرایی منتظر حضور مدیران ارشد دولت نباشند و عملیات اجرایی طرح‌ها را با حداکثر سرعت و بدون تلف کردن حتی یک روز آغاز کنند.
نبیان خواستار همکاری ادارات کل راه و شهرسازی استانها با نهادهای ذیربط مانند بنیاد مسکن انقلاب اسلامی، ستاد اجرایی فرمان حضرت امام‌خمینی (ره)، اداره کل تعاون و بانک مسکن هر استان شد و خاطرنشان کرد: همکاری بخش‌های مختلف دولت می‌تواند حل مشکلات مردم در این ماه مبارک و این روزهای سخت را به همراه داشته باشد.
گفتنی است که ماده ۸۱ قانون شرکت های تعاونی بدون اشاره به اینکه چه اشخاصی با عضویت خود می توانند شرکت های تعاونی مسکن را تشکیل دهند مقرر داشته که شرکت تعاونی مسکن برای تمام یا قسمتی از امور ساخت مسکن، مانند: تهیه زمین و ساختمان و خانه و آپارتمان های مسکونی و واگذاری خانه ها و آپارتمان ها نقداً یا به اقساط به اعضا، همچنین ایجاد تأسیسات عمومی مورد استفاده مشترک آنان، خرید واحدهای مسکونی و فروش آن به اعضا نقدا و یا به اقساط، واگذاری واحدهای مسکونی ملکی شرکت به صورت اجاره به اعضا، انجام خدمات نقشه کشی، مهندسی و معماری برای اعضا و نظارت در ساختمان متعلق به آنها، انجام تعمیرات ساختمان های ملکی اعضا و یا اقدام مربوط به لوله کشی و کابل کشی و ایجاد دستگاه های تهویه و حرارت مرکزی، نگاهداری و اداره ساختمان ها و تأسیسات و انجام خدمات عمومی مربوط ایجاد می گردند. بنابراین گزارش اگر انجام هرکدام از این وظایف توسط تعاونی های ساخت مسکن با مشکل مواجه شود، طبیعی است که دولت به عنوان مدعی‌العموم بتواند وارد شود تا مشکلات مردم و خود تعاونی ها و همچنین دولت و مراجع قضایی حل شوند.
این در حالی است که در همین جلسه، محمد مهدی بلوردی عضو هیات مدیره سازمان ملی زمین و مسکن نیز با اشاره به شیوع بیماری کرونا در اواخر سال ۹۸ برای اتمام طرح مسکن مهر گفت: در سال ۹۸ مقرر شده بود که تمامی واحدهای بدون مشکلات حقوقی و دارای بیش از ۳۰ درصد پیشرفت فیزیکی مسکن مهر به اتمام برسد که مشکلات پیش آمده در خصوص شیوع ویروس کرونا اتمام این پروژه‌ها را با مشکل روبرو کرد. بلوردی افزود: زمانبندی اتمام پروژه‌های مسکن مهر در استانها با رعایت پروتکل‌های بهداشتی به نیمه اول سال ۹۹ موکول شده است.
گفتنی است جلسات پیگیری اقدامات ادارات کل راه و شهرساز ی استانها در خصوص اتمام پروژه‌های مسکن مهر و اجرای طرح اقدام ملی مسکن و همچنین بررسی اقدامات استانها در خصوص برنامه اجرایی با زمانبندی مشخص برای حضور تمامی استانها به صورت ویدئو کنفرانسی در سازمان ملی زمین و مسکن برگزار می‌شود.
لازم به یادآوری است که علاوه بر اقدامات فوق، وزارت راه و شهرسازی در راستای کمک به تامین مسکن، طرح «اقدام ملی تامین مسکن» را در قالب احداث ۴۰۰ هزار واحد مسکونی برنامه‌ریزی کرده که از نیمه دوم آبان ماه پارسال، ثبت‌نام از متقاضیان در ده استان آغاز شد و سرانجام تا اسفند پارسال ثبت نام ها انجام شد و سری جدید آن نیز از فروردین امسال آغاز یافت. سازمان ملی زمین و مسکن در این طرح میز وظیفه تامین زمین موردنیاز را در همکاری با سایر دستگاه ها برعهده دارد.
