از ببعی، دیو نسازیم!
از ببعی، دیو نسازیم!
موفقیت در هر زمینه‌ای را باید از مخاطبانش پرسید و امروز واکنش کودکان و نوجوانان به تولیدات آثار نمایشی این گروه سنی به گونه‌ای است که مبرهن است صنعت انیمیشن‌سازی در ایران چند سال است که با اقبال بسیار خوبی مواجه شده است.

انیمیشن‌سازان یا به‌طور کلی برنامه‌سازان عرصه کودک همواره از اینکه عرصه رقابت به شکل برابر میان آن‌ها و تولیدات گروه سنی بزرگسال وجود ندارد، گلایه‌مند بوده و هستند. نمونه بارز آن نیز جشنواره فیلم فجر است. اگرچه راه‌یابی به بخش رقابت‌های سودای سیمرغ برای صاحب اثر اتفاق بزرگی است، اما تنها در حدود معرفی اثر تولیدشده می‌تواند کارگشا باشد. انیمیشن‌سازان به خوبی می‌دانند که شانس چندانی در این جشنواره ندارند و البته جشنواره فیلم کودک و نوجوان که در اصفهان برگزار می‌شود، جولانگاه بهتری برای این تولیدات است.
همانطور که ابتدای متن گفتیم، پویانمایی‌های ایرانی پیشرفت قابل توجهی داشته‌اند و در میان مخاطبان خود طرفدار پیدا کرده‌اند. «پسر دلفینی»، «لوپتو» و «بچه زرنگ»، نمونه‌های این موفقیت‌اند. از پسر دلفینی، یک سریال نیز ساخته شده و توسط پلتفرم فیلیمو پخش می‌شود که همین امر نشان‌دهنده اقبالی است که داشته و مخاطبانی که آن را در بستر سریال نیز دنبال می‌کنند. انیمیشن دیگری که با موفقیت چشمگیری مواجه شده، انیمیشن ببعی قهرمان است. ببعی قهرمان پیش از این سریالی بود که در شبکه پویا پخش می‌شد. در خلاصه این فیلم آمده: «ببعی که همیشه مجلات جغد قهرمان دربارهٔ پرواز را می‌خواند در سر رؤیای پرواز دارد و می‌خواهد مانند یک پرنده پرواز کند…»
«محمدمهدی مشکوری»، تهیه کننده انیمیشن در گفتگو با مهر در خصوص این اثر توضیح داده است: «ما پیش از این، سریال ببعی را برای گروه سنی خردسالان و با تکنیک دو بعدی ساخته بودیم. این سریال در شبکه کودک تلویزیون، جزو محبوب‌ترین آثار شد. سریال را در ۲۰۸ قسمت تولید کردیم و از سال ۹۶ تا سال ۱۴۰۰ همچنان پربیننده‌ترین اثر تلویزیونی در حوزه کودک بود. با همین پشتوانه تصمیم گرفتیم نسخه سینمایی این سریال را هم بسازیم.»
ببعی قهرمان قرار بود خودش را به چهل و یکمین جشنواره فیلم فجر برساند اما این اتفاق نیفتاد. در خصوص علت عدم راهیابی این انیمیشن به جشنواره فجر، هیچ نکته‌ای به غیر از نکات فنی به چشم نمی‌خورد. انیمیشن آماده نشد و به فجر نرسید و در نهایت سوم همین ماه‌جاری اکران شد. موفقیت ببعی قهرمان در زمان اکرانش نیز بسیار شایسته تقدیر است. به گزارش همشهری آنلاین، تا ۱۴ مهرماه با حدود ۱۳۶ هزار مخاطب در ۴۵۰سالن به فروش بیش از ۸ میلیارد تومان رسیده است که گمان می‌رود با توجه با باز بودن مدارس و اکران‌های دانش‌آموزی، بتواند بیش از این‌ها موفقیت کسب کند.
حتی مشکوری در گفتگو با همشهری آنلاین اظهار داشته که آن را به جشنواره فیلم اصفهان هم می‌برد. وی اظهار داشت: «از آنجا که به‌زودی هفته کودک و جشنواره کودک اصفهان را در پیش داریم، برنامه‌ریزی شده که «ببعی قهرمان» در این جشنواره هم اکران ویژه شود و مراسمی نیز با حضور شخصیت عروسکی ببعی خواهیم داشت.»
تا اینجا شاید اینطور به نظر برسد که همه چیز مرتب است و اصلا نیازی به توصیف ماجرا هم نیست. اما شگفت‌زده خواهید شد اگر بدانید که تندروها، نسبت به اقبال این پویانمایی جبهه گرفته‌اند. آنچه عنوان می‌کنند این است که در این انیمیشن سبک زندگی ایرانی اسلامی پرداخته نشده است. دلیل دیگر که از این دلیل اول به مراتب عجیب‌تر است این است که یک روزنامه اصولگرا نوشته است: «اخیراً کلیپی در شبکه‌های مجازی منتشر شده که در پرواز هوایی به دوبی مسافران ایرانی همخوانی ترانه ببعی چه مهربونه را می‌کنند، افرادی که همه بزرگسال هستند و بی‌حجاب. این تلنگر نشان می‌دهد کارتون ببعی و ترانه آن که به همت مسئولان فرهنگی کشور در قالب فیلم سینمایی در آمده و در حال جریان‌سازی است، به صورتی که با صرف هزینه‌های گزاف در برنامه‌های مختلف از آن تبلیغ می‌شود تا رکوردشکن شود، تأثیرگذاری فرهنگی هم داشته است.»
به گزارش جوان، حجت‌الاسلام سالک در این خصوص می‌گوید: «سال‌ها پیش موضوع عجیبی در مجلس مطرح شد؛ اینکه چرا برنامه مبصر چهار ساله که از تلویزیون پخش می‌شود و برنامه‌ای مثلاً طنز است، نماد یک دانش‌آموز کندذهن ایرانی است و مردی بالغ با ریش و کت‌وشلوار میان کودکان و نوجوانان برای ساده‌ترین امور درسی ناتوان است و همزمان همان دوران کارتون ژاپنی «ای‌کی‌یوسان» پخش می‌شد و پسرکی باهوش و زیرک را نشان می‌داد که ناخودآگاه القا می‌کرد ایرانی‌ها در مقایسه با خارجی‌ها ناتوان از درک مسائل هستند! شاید در نگاه اول فقط یک چینش اتفاقی بود، اما با پیگیری آن زمان مشخص شد مسئول پخش شبکه فردی بهایی بود و این کار تعمداً انجام می‌شد.»
با جستجو در سابقه روند تولید، اکران، موفقیت در فروش و حمایت رسانه ملی از فروش آن، هیچگونه مشکلی به غیر از مشکلات فنی به چشم نمی‌خورد. انیمیشن، اثری قابل افتخار است و چه بسا این صنعت بتواند در عرصه بین‌المللی نیز خود را به منصه ظهور بگذارد. تفکری که یک ببعی را تهاجم فرهنگی می‌داند و پیشرفت عرصه پویانمایی، بازگشت کودکان به تولیدات ایرانی و به طبع جذب سرمایه به سینما هیچ ارزشی برایش ندارد، همان تفکری است که از تصویر یک زن خلبان بر روی پوستر یک سینمایی عرصه کودک وحشت می‌کند. تفکری که انقدر به دفع کردن عادت کرده که حتی یک مخاطب بی‌حجاب را مصداق شکست اثر می‌داند و به قدری بی رحم است که برایش مهم نیست صاحب اثر هیچگونه دخالتی در انتخاب مخاطبان ندارد. برای صنعت انیمیشن کشورمان پس از این و حتی در عرصه بین‌المللی آرزوی موفقیت داریم و توصیه اکیدمان به صاحبان این آثار این است که یک لحظه هم نسبت به درستی راه خود که تلاش برای پیشرفت و جذب مخاطب و حمایت از تولیدات ایرانی است، شک نکنند.