سرویس سیاسی جمله – ایران در چهل و چهارسال گذشته همواره شاهد حضور مهاجران افغان بود که عمدتاً در بخش‌های کارگری و روزمزدی فعالیت داشته‌اند اما طی دوساله اخیر و با قدرت گرفتن طالبان در افغانستان شاهد موج بی‌سابقه‌ای از مهاجران افغان در شهرهای مختلف کشور بودیم و تصاویری از مناطق مرزی در شبکه‌های مجازی به نمایش در آمد به‌شکلی که گویا مرزهای شرقی به حال خود رها شده است و همین وضعیت، واکنش‌های تندی در میان طیف‌های گوناگون داشته است.
چندی قبل امام جمعه مشهد باگفتن اینکه ما و افغان‌ها از یک ریشه هستیم، تلاش کرد حضور گسترده آنان در کشور را امری عادی و حتی مطلوب جلوه دهد و نقل قولی نیز از یکی نماینده مجلس در برخی رسانه‌های مجازی منتشر شد که به دولت توصیه کرده بود به افغان‌ها شناسنامه بدهند تا بتوانند در انتخابات‌ها شرکت کنند. این سخنان ناشیانه و ناقص موجی از خشم در بین افکارعمومی برانگیخت و آنان را حساس‌تر از گذشته کرد.
همین حساسیت موجب شد آخرین روز کاری هفته گذشته، «احمد وحیدی» وزیرکشور دولت سیزدهم نسبت به این موضوع واکنش نشان داد و ازجمله صدور شناسنامه برای مهاجران افغان را تکذیب و تأکید کرد برای آنان که شناسایی یا شناسه صادر خواهد شد و از همه مهاجران خواست برای مجاز کردن حضور خود در سامانه موردنظر نام‌نویسی کنند.
ما ضمن تأیید واکنش وزیر کشور چند نکته درخصوص این موضوع را هم برای افکار عمومی و هم برای دولت‌مردان و نمایندگان مجلس لازم به طرح می‌دانیم:
نخست اینکه در جهان امروز که به «دهکده» شباهت دارد و امکان و سرعت نقل و انتقال از سرزمینی به سرزمین دیگر بنا به دلایل مختلف اعم از مثبت چون ادامه تحصیلات و آموزش تخصص تا دلایل منفی چون جنگ، خشکسالی، سیل و زلزله افزایش یافت، نمی‌توان و نباید جلوی مهاجرت به معنای مطلق آن گرفته شود و اگر دولت‌ها موانع قانونی بر سر راه مهاجران وضع می‌کنند ناظر به برخورد با مهاجران غیرقانونی است.
نکته دوم ما انتقاد به دولت سیزدهم و وزارت کشور به‌عنوان مسئول امنیت داخله و همچنین نمایندگان مجلس است که تاکنون درخصوص برخی فیلم‌ها که ورود دسته‌ای اففان‌ها به کشور را نشان می‌دهد گویا که مرزهای شرق کشور به حال خود رها شده و متولی ندارد، سکوت کردند و چیزی نگفتند.
در همین زمینه لازم است تأکید کنیم ضمن اینکه حضور مهاجران افغان به‌صورت قانونمند و کنترل‌شده را امری مطلوب و حتی لازم می‌دانیم این فیلم‌ها نشان می‌دهد دولت در حفظ امنیت کشور مرتکب کوتاهی شده است چون این شکل و شیوه حضور مهاجران غیرقانونی در آینده دور یا نزدیک می‌تواند امنیت مردم و کشور را به مخاطره اندازد.
نکته بعدی نقد به برخی رویکردهای فضای مجازی و طرح برخی اظهارنظرهای افراط‌گرایانه است گویا که مردان و زنان افغان که به ایران پناه آوردند، حق و حقوق انسانی ندارند و لازم است به تندترین شیوه با آنان برخورد شود. این اظهارنظرها همچنین خواسته یا ناخواسته به دنبال نفرت‌پراکنی هستند که از منظر اخلاقی و انسانی نامطلوب است.
برای تبیین نکته اخیر لازم است تأکید کنیم برخی برآوردها حکایت از حضور حدود ده میلیون ایرانی در کشورهای مختلف جهان اعم از آمریکا، کانادا، اروپا تا استرالیا و ژاپن دارد که تقریباً همه کسب و کارهای قانونی خود را در آن کشورها دارند، مالیات پرداخت می‌کنند و از حقوق شهروندی برابر برخوردارند.
در دنیای به‌غایت آلوده به جنگ و مخاصمات قومی و مذهبی امروز، حضور مهاجران یا پناهندگان در هر کشوری امری بدیهی است و شهروندان کشور میزبان لازم است نگاهی انسانی به این موضوع داشته باشند و از دامن زدن به اختلاف و نفرت پرهیز کنند.
نکته بعدی این است که امروز مهاجران افغان در برخی استانها در فضاهای کارهای یدی حضور دارند که نیروی جوان ایرانی از حضور دراین فضاها پرهیز دارد، فضاهای کاری که بعضاً خطرناک و پرریسک هستند ازجمله کار در معادن و این حضور به اقتصاد کشور کمک می‌کند و ما باید از این حضور مشروط به قانونی و ضابطه‌مند بودن، استقبال کنیم و قدردان آنان باشیم.
نکته آخر ما در پیوند با سخن وزیر کشور دولت سیزدهم است که باید در کوتاه‌زمان اجرایی و عملیاتی شود و مراحل اجرای آن نیز به‌طور شفاف به آگاهی افکارعمومی داخل کشور برسد تا ضمن رفع نگرانی، فضا را بر ایجاد شیطنت و شانتاژ در فضای مجازی ببندد. تعیین شناسه مهاجر برای افغان‌ها همچنین می‌تواند بخشی از مشکل مربوط به کارگران غیرقانونی در مراکز تولیدی و اقتصادی را نیز حل کند چون به این شکل میتوان برای هرکدام از این کارگران، بیمه، عوارض و مالیات نیز تعیین کرد.
- نویسنده : ارسالی از سرویس سیاسی
