سرویس سیاسی جمله- در حوزه سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در تمام این ۴۴ سال، یک جنگ و جدال کلامی همواره ادامه داشته و آن برقرار کردن یا منتفی کردن هر نوع مذاکره در هر سطحی با ایالات متحده آمریکا بوده است و در حالی‌که طرفداران مذاکره، آن را ابزاری برای احقاق حقوق ملت و منافع ملی می‌دانستند، مخالفان با طرح اشارات تاریخی از کودتای ۲۸ مرداد تا حمایت کاخ سفید از شاه سابق بر این طبل کوبیده‌اند که شرط اولای مذاکره با هر طرف خارجی، داشتن سطحی از اعتماد است و به آمریکا نمی‌توان و نباید اعتماد کرد و برخی نیز در مقام تشبیه، آمریکا و ایران را با گرگ و میش مقایسه و استدلال می‌کردند این مذاکره قطعاً به زیان میش خواهد بود و باید دندانِ کج مذاکره را از بیخ کند و دور انداخت.
طی چند سال اخیر نیز همین خط‌کشی میان طرفداران مذاکره با آمریکا و غرب و مخالفان این ایده با شدت و ضعف ادامه داشت و در همه این چهار دهه که از عمر انقلاب گذشت، مخالفان مذاکره دستِ بالا را داشتند و به باور ما همین رویکرد، منافع بسیاری از مردم و کشور را گرفت و فرصت‌های زیادی را زایل کرد.
امروز که حاکمیت همه قوا و سطوح زمامداری در دست جریان اصولگرا است، به نظر می‌رسد برخی رجال و شخصیت‌های این جریان سیاسی که در سال‌های جلوتر، در شمار مخالفان سرسخت مذاکره با غرب و آمریکا بودند، در کش و قوس‌های سیاسی ورزیده شدند و نشانه این ورزیدگی این است که مانند سیاست‌مداران عمل‌گرا و پراگماتیست نظر می‌دهند و بر خلاف سابقه خود، مذاکره را لازم می‌دانند.
روزنامه «جمله» نیز به‌عنوان رسانه‌ای که مذاکره با همه طرف‌های شرق و غرب جهان حتی آمریکا را لازمه عقلانیت و بلوغ سیاسی و ابزاری برای رفع سوءتفاهم‌ها و احقاق حق در عرصه بین‌المللی می‌داند، بر این باور است که مذاکره اتفاقاً با کشوری چون آمریکا که بیشترین اختلافات را با وی داریم، نه تنها لازم که یک ضرورت است و نباید از این مسئولیت مهم شانه خالی کرد.
باور ما این است که اگر امروز دولت سیزدهم برای آزادسازی برخی منابع مالی با آمریکا مذاکرات مخفیانه و محرمانه داشته، در مسیر درست حرکت کرده و چه خوب است این مذاکرات، شفاف باشد هرچند صدور مجوز وزارت خزانه‌داری آمریکا برای انتقال مبلغ بلوکه شده از کره جنوبی به بانکی در قطر که نتیجه این مذاکرات بود، به‌خوبی ثابت کرد مذاکره با دولت ایالات متحده در پاره‌ای موضوعات دیگر نیز می‌تواند در راستای منافع ملی کشور و راهگشا باشد.
نکته جالب توجه اینجاست که برخی گرایش‌های تندرو اصولگرا اینجا و آنجا، علیه دولت سیزدهم و تیم مذاکره‌کننده مواضع تندی گرفتند و این مسیر را نادرست و غلط دانستند اما چون در این مذاکرات، نه پای اصلاح‌طلبان و اعتدالیون که پای دوستان سابق خودشان در میان است، تلاش کردند اخلاق سیاسی را رعایت کنند و نظیر بهتان‌هایی که به «محمدجواد ظریف» و «حسن روحانی» می‌زدند، نثار دوستان خود نکنند.
معاون سیاسی وزارت امور خارجه و مذاکره‌کننده ارشد جمهوری اسلامی ایران که از نیروهای مخالف مذاکره و برجام‌ستیز بود، ضمن دفاع از میز مذاکرات گفت: کسانی که با پوشش دفاع از ارزش‌ها تلاش می‌کنند تا مذاکره را ماهیتاً ضد ارزش جلوه دهند، عملاً می‌خواهند دست نظام برای تأمین منافع ملی را از این ابزار کلیدی
و مهم تهی کنند.
علی باقری که روز گذشته در گردهمایی سراسری اعضای هیأت علمی دانشگاه فرهنگیان در اردوگاه شهید باهنر تهران، سخنرانی می‌کرد، ضمن بیان ابعاد و چارچوب‌های سیاست خارجی و دستاوردهای دو ساله دولت سیزدهم در عرصه دیپلماسی گفت: سیاست خارجی عرصه احساس نیست، بلکه میدان باورها، عقلانیت و هوشمندی است.این دیپلمات ارشد دولت سیزدهم با اشاره به جدیت دولت در مذاکرات رفع تحریم تصریح کرد: دولت هرگز مسیر دیپلماسی، مذاکره و تلاش برای تامین منافع ملی از طریق دستیابی به یک توافقِ متوازن را مسدود نکرده است.
باقری با اشاره به تجربه طرف‌های مقابل از تحولات سال گذشته و در عین حال پیوستگی استمرار تعامل و گفتگو میان دو طرف، ابراز امیدواری کرد: جمهوری اسلامی ایران در صورت واقع‌بینی طرف‌های مقابل و پرهیز آنها از تکرار اشتباهات گذشته، مانعی برای از سرگیری مذاکرات و نهایی‌سازی توافق نمی‌بیند.
مذاکره‌کننده ارشد کشورمان با اشاره به اینکه سیاست خارجی عرصه اندیشه و فکر است، گفت: صیانت از هویت ملت ایران که دارای سه جنبه هویت اسلامی، هویت انقلابی و هویت ملی، است کار ویژه اصلی سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران است.
ما هم با علی باقری کنی هم‌نظر هستیم و باور ما این است که گروهی که دولت را از نزدیکی به چین و روسیه، برحذر می‌دارند با گروهی که مخالف مذاکره با آمریکا و غرب هستند، به یک اندازه در اشتباه هستند و دولت وظیفه دارد با همه کشورهای بلوک شرق و غرب و جریان‌های نوظهور مانند «بریکس» ارتباط بگیرد و مذاکره، راه و مسیر ارتباط‌گیری را فراهم می‌کند ضمن اینکه از بسیاری از سوءتفاهمات و بزرگ شدن مشکلات نیز جلوگیری می‌کند.
امروز که در سایه مذاکره مستقیم با دولت ایالات متحده، بخشی از مشکلات در حوزه مالی و زندانیان دوتابعیتی حل شد، می‌توان به دولت سیزدهم امیدوار بود که با همین رویکرد، مذاکرات را ادامه دهد تا به رفع کامل تحریم، گسترش تعاملات تجاری با کشورهای غربی و باز شدن مسیر صادرات نفت و کالا برای دولت و همچنین فعالان بخش خصوصی فراهم شود.
نکته نهایی خطاب به برخی اصلاح‌طلبان و منتقدان دولت سیزدهم است که از دولت نقد می‌کنند و می‌پرسند مذاکره با آمریکا که تا مدتی پیش حرام بود چرا امروز حلال شد؟ ضمن اینکه این نقد به جریان سیاسی اصولگرا، وارد است اما امروز و به‌خاطر مشکلات متعددی که کشور و مردم با آن درگیر هستند، جای طرح ندارد.
- نویسنده : ارسالی از سرویس سیاسی
