از نمکزار ارومیه چه خبر؟!
از نمکزار ارومیه چه خبر؟!

سرویس اجتماعی در حالی‌ دولت سیزدهم امیدوار به حل مشکل این اکوسیستم آبی است که دریاچه ارومیه که به «شوردریا» نیز معروف است، یکی از بزرگترین دریاچه‌های دائمی زیاده‌شور(hypersaline) جهان – دارای آب شورتر از آب دریا- است. بزرگترین دریاچه خاورمیانه و ششمین دریاچه بزرگ نمکی روی زمین با مساحت تقریباً ۵۲۰۰ کیلومترمربع، طول ۱۴۰ […]

سرویس اجتماعی

در حالی‌ دولت سیزدهم امیدوار به حل مشکل این اکوسیستم آبی است که دریاچه ارومیه که به «شوردریا» نیز معروف است، یکی از بزرگترین دریاچه‌های دائمی زیاده‌شور(hypersaline) جهان – دارای آب شورتر از آب دریا- است. بزرگترین دریاچه خاورمیانه و ششمین دریاچه بزرگ نمکی روی زمین با مساحت تقریباً ۵۲۰۰ کیلومترمربع، طول ۱۴۰ کیلومتر، عرض ۵۵ کیلومتر و عمق ۱۶ متری بود که در ردیف بیست و پنجمین دریاچه بزرگ دنیا از نظر مساحت قرار داشت اما به‌تدریج تراز آب آن افت کرد که از جمله دلایل آن می‌توان به خشکسالی، احداث بزرگراه روی دریاچه، استفاده بی‌رویه از منابع آب حوضه آبریز دریاچه، بارش کم برف و باران در سال‌های اخیر و احداث سد روی رودخانه‌های حوضه‌های آبریز این دریاچه اشاره کرد.

از سال ۱۳۷۴ تا ۱۳۹۲ رفتار کاهشی تراز دریاچه ارومیه کاملا مستقل از میزان بارش سالانه حوضه آبریز آن بوده است. تراز ارومیه در سال ۱۳۷۴ به ۱۲۷۸ متر و در سال ۸۴ به ۱۲۷۴ متر رسید و این میزان در سال ۹۴ به ۱۲۷۰/۰۴ متر اعلام شد که نسبت به آبان سال ۱۳۹۳ ۴۰ سانتی‌متر کاهش نشان می‌داد. شرایط به گونه‌ای پیش رفت که نسبت به نابودی دریاچه ارومیه ابراز نگرانی شد و دبیر ستاد احیای دریاچه ارومیه گفت که خشک شدن این دریاچه نابودی آذربایجان را به دنبال دارد.
بر اساس نتایج پژوهشی دریاچه ارومیه از سال ۲۰۱۵ تا ۲۰۱۹ تثبیت شد. با این حال به نظر می‌رسد که تثبیت شکننده است چراکه بیشتر افزایش حجم آب دریاچه در منطقه کم عمق جنوب که در فصل‌های گرم پتانسیل تبخیر زیادی دارند، پخش شده است.
تغییرات افت تراز آب دریاچه ارومیه از سال ۹۳ تا ۹۹ در پی اقدامات ستاد احیای این دریاچه و مصوبات دولت کاهش یافت ولی به گفته کارشناسان بنا به دلایل متعدد، میزان افت تراز آب این دریاچه در حال حاضر از الگوهای سال ۸۳ تبعیت می‌کند و شاهد کاهش تراز آب هستیم.
تشکیل ستاد احیای دریاچه ارومیه در سال ۹۲
نگرانی نسبت به وضعیت دریاچه ارومیه به سال ۷۹ باز می‌گردد که ابتکار – رییس وقت سازمان حفاظت محیط زیست – نسبت به خشکسالی هشدار داد هرچند شاید گمان نمی‌رفت که روند خشکی دریاچه ارومیه آنقدر سریع باشد.
نگرانی‌ها درباره وضعیت دریاچه ارومیه در سال ۹۲ به تشکیل «کارگروه نجات دریاچه ارومیه» در دولت منجر شد تا در یک برنامه ۱۰ ساله دریاچه ارومیه احیا شود و مسئولیت دبیر و مجری ستاد دریاچه ارومیه نیز به عیسی کلانتری واگذار شد.
ستاد احیای دریاچه ارومیه در دو سال ابتدایی تمرکز فعالیت خود را بر تثبیت وضعیت دریاچه ارومیه قرار داد و در شهریور ماه ۹۵ خبر از تثبیت دریاچه ارومیه و توقف روند کاهش تراز آب و در نتیجه آغاز فاز احیایی را داد.
مسعود باقرزاده کریمی – معاون سابق امور تالاب‌ها در دفتر زیستگاه‌ها و امور مناطق سازمان حفاظت محیط زیست- در این مقطع با اشاره به آغاز فاز دوم احیای دریاچه از مهر ماه ۹۵ از افزایش ۴۴ سانتی تراز دریاچه ارومیه در مهر ماه این سال نسبت به مهرماه سال ۹۴ خبر داد.
در آبان ۹۸ ستاد احیای دریاچه ارومیه از هزینه‌کرد ۹۰۰۰ میلیارد تومان از سوی دولت دوازدهم برای اجرای پروژه‌های احیای دریاچه ارومیه خبر داد. کلانتری گفت: ۱.۵ سال از برنامه و نقشه راه احیای دریاچه ارومیه عقب هستیم البته مردم آذربایجان غربی تا سال ۱۴۰۶ شاهد احیای اکولوژیک دریاچه ارومیه خواهند بود.
با روی کار آمدن دولت سیزدهم، تلاش برای احیای دریای دریاچه ارومیه در دستور کار قرار گرفت و جلسه کارگروه نجات دریاچه ارومیه شنبه (۲۵ مهرماه ۱۴۰۰) به ریاست محمد مخبر – معاون اول رئیس جمهوری – برگزار شد. مخبر در این جلسه ضمن تاکید بر اینکه احیای دریاچه ارومیه علاوه بر موضوع محیط زیست به سلامت و معیشت مردم و اعتبار و حیثیت نظام جمهوری اسلامی ایران مرتبط دانست و گفت: اثرات مخرب زیست محیطی خشک شدن این دریاچه می تواند کشور را با آسیب‌ها و مشکلات زیادی مواجه کند.
او همچنین بر اتمام و تکمیل اقدامات و طرح‌های نیمه تمام و سخت افزاری احیای دریاچه ارومیه از جمله طرح‌های انتقال آب از حوضه های آبریز و اقدامات محقق کننده تثبیت دریاچه ارومیه تا پایان سال گذشته تاکید و دستگاه‌های اجرایی را نسبت به انجام کامل تعهدات خود در خصوص احیای دریاچه ارومیه مکلف کرد.
رئیس جمهوری ۲۹ مهر ۱۴۰۰ نیز با نمایندگان استان‌های آذربایجان شرقی و غربی در مجلس دیدار کرد و در پاسخ به دغدغه نمایندگان آذربایجان غربی درباره وضعیت دریاچه ارومیه و آثار و تبعات زیست محیطی ناشی از خشکسالی و کمبود آب در منطقه گفت: ستاد احیای دریاچه ارومیه به‌زودی با شکل جدید فعال خواهد شد تا با کمک نمایندگان، مدیران استان و دغدغه مندان کار را دنبال و اقدامات لازم را انجام دهد.
در سال جاری نیز موضوع احیای دریاچه ارومیه مطرح بوده است به‌گونه‌ای که جلسه هماهنگی و بررسی اجرای طرح های اولویت‌دار استان آذربایجان غربی ۲۷ اردیبهشت ۱۴۰۱ به ریاست محمد مخبر – معاون اول رییس جمهوری – برگزار و در این جلسه با اشاره به مطالبات و تاکیدات رئیس جمهور درخصوص احیای دریاچه ارومیه مقرر شد تا طرح‌های مرتبط با احیای این دریاچه هرچه سریع‌تر عملیاتی شود.
رئیس جمهوری ۳۰ اردیبهشت ۱۴۰۱ در دیدار با نخبگان، اقشار مردم و خانواده شهدای آذربایجان غربی، با اشاره به اینکه مسئله خاص استان مسئله دریاچه ارومیه است ، تصریح کرد: موضوع دریاچه ارومیه فقط مختص ارومیه نیست بلکه این دریاچه یک اکوسیستم تاثیر گذار، مهم و حیاتی برای منطقه و کشور است. برای دریاچه ارومیه گام‌های برداشته شده اما به سرانجام نرسیده که تلاش می‌کنیم این گام‌ها به سرانجام برسد.
او همچنین در مسیر سفر از ارومیه به مهاباد در اردیبهشت ماه ۱۴۰۱ به‌صورت هوایی از روند احیای دریاچه ارومیه و اقدامات انجام شده بازدید و دستورات لازم را برای تسریع در روند احیای این دریاچه صادر کرد.
در شرایطی که به گفته وحید جلال‌زاده – نماینده ارومیه و رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی – سطح عرصه آبی دریاچه ارومیه نسبت به زمان مشابه در سال گذشته ۱۲۹۴ کیلومتر مربع کاهش پیدا کرده است همچنین تراز اکولوژیکی دریاچه ارومیه از ۱۵.۵ میلیارد متر مکعب به ۲.۴ میلیارد مترمکعب کاهش یافته است، ۲۱ تیرماه محمدباقر قالیباف – رئیس مجلس شورای اسلامی – در جلسه علنی سه‌شنبه(۲۱ تیرماه) در جریان رسیدگی به گزارش کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی مبنی بر تصویب تقاضای تحقیق و تفحص از عملکرد ستاد احیای دریاچه ارومیه، پس از تصویب این تقاضا توسط نمایندگان مجلس به اهمیت دریاچه ارومیه به عنوان موضوع مهم و ملی اشاره کرد که اگر به احیای این دریاچه توجه نشود و درباره آن چاره اندیشی صورت نگیرد اثرات زیست محیطی ناشی از آن چندین میلیون نفر را تحت تاثیر مسائل اقتصادی، سلامت و بهداشت قرار می‌دهد. دریاچه ارومیه نقطه‌ای کاملاً استراتژیک است و از بین رفتن آن ظرفیت‌های اقتصادی و محیط زیستی و کشاورزی کشور را به پتانسیلی منفی تبدیل می کند که قابل جبران نیست و ممکن است زیست را در بخش هایی از سرزمین ما تحت تاثیر قرار دهد.
او برای همکاری با دولت در فرایند تصویب برنامه هفتم توسعه در زمینه احیای دریاچه ارومیه اعلام آمادگی کرد تا دچار یک فاجعه زیست محیطی در آن منطقه
مهم کشور نشویم.
همچنین ۲۱ تیرماه جلسه‌ شورای منطقه‌ای احیای دریاچه ارومیه برگزار و به گفته‌ محمدباقر هنربر – مدیرکل مدیریت بحران استانداری آذربایجان شرقی- در این جلسه عملکرد دستگاه‌های مسئول درخصوص اجرای طرح‌های احیای دریاچه ارومیه از ابتدای سال ۱۴۰۰ بررسی
شده‌ است.
او تاکید کرد: دولت سیزدهم، احیای دریاچه ارومیه را یک ضرورت راهبردی برای منطقه شمال غرب کشور می‌داند و قصد دارد تا گام‌هایی که برای تحقق این هدف برداشته شده را به سرانجام برساند.
اکنون، مسوول سابق دفتر نظارت و پایش ستاد احیای دریاچه ارومیه می‌گوید: ذرات موجود در ریزگردهای نمکی دریاچه ارومیه حاوی ترکیبات کلسیم، آهن، آلومنیوم و منیزیم هستند. کلسیم موجود در محیط خطر ابتلا به سنگ کلیه، گرفتگی مجاری کلیه و رگ‌های خونی را بالا می‌برد. آهن موجود در این ریزگردها نیز ممکن است منجر به ورم و بروز آسیب‌های چشمی شود و جذب آن از طریق تنفس طولانی‌مدت نیز التهاب ریه را در پی دارد.
علیرضا شریعت ضمن اشاره به تبعات بی‌شمار خیزش توفان نمک ناشی از خشک شدن دریاچه ارومیه تنها راه جلوگیری از این توفان را احیای دریاچه دانست و گفت: با گفتمان مشترک، همدلی وهمراهی همه دستگاه‌های متولی بخش آب و به دور از رقابت‌های جناحی و سیاسی می‌توان دریاچه ارومیه را احیا کرد و جلوی بروز این پدیده
خطرناک را گرفت.
شریعت به ترکیبات ریزگردهای توفان‌های نمکی دریاچه ارومیه اشاره و اظهارکرد: بر اساس گزارش‌های مطالعات صورت گرفته توسط دانشگاه‌های علوم پزشکی تبریز و ارومیه – که در همان ابتدای شروع فعالیت ستاد صورت گرفت – ذرات موجود در ریزگردهای نمکی دریاچه ارومیه حاوی ترکیبات کلسیم، آهن، آلومنیوم و منیزیم هستند. کلسیم موجود در محیط خطر ابتلا به سنگ کلیه، گرفتگی مجاری کلیه و رگ‌های خونی را بالا می‌برد. آهن موجود در این ریزگردها نیز ممکن است منجر به ورم و بروز آسیب‌های چشمی شود و جذب آن از طریق تنفس طولانی‌مدت نیز التهاب ریه را در پی دارد.
وی افزود: تنفس منیزیم موجود در ریزگردها باعث افسردگی، گیجی و ضعف عمومی می‌شود، اما درباره آلومینیوم وضع از این هم بدتر است و حتی تنفس کوتاه‌مدت ذرات حاوی آلومینیوم باعث سرفه، تحریک شش و صدمه به دستگاه تنفسی می‌شود. اگرچه خشکی دریاچه ارومیه طیف گسترده‌ای از بیماری‌ها یا اختلالات را موجب می‌شود، اما مهم‌ترین و شایع‌ترین این اختلالات متوجه ریه، مری، سیستم عصبی و دستگاه‌های داخلی خواهد شد.
مسئول سابق دفتر نظارت و پایش ستاد احیای دریاچه ارومیه ادامه داد: متاسفانه موضوعی که همیشه مغفول می‌ماند، بی‌توجهی بسیاری از مسئولان و حتی دلسوزان در خصوص اثرات مخرب خشک شدن دریاچه ارومیه و دیگر دریاچه‌ها، رودخانه‌ها و تالاب‌ها بر بهداشت روانی مردم است چراکه همه این نعمات خداوندی به منظور ایجاد آرامش روحی و روان انسان‌ها آفریده شده است و نابودی آن‌ها علاوه بر مشکلات جسمانی، عوارض روحی و روانی بسیاری دارد و می‌بایست به عنوان یک موضوع مهم مورد توجه قرار گیرد.
شریعت با اشاره به نتایج یک پیمایش توضیح داد: نتایج یک پیمایش آماری – که در ستاد احیای دریاچه ارومیه و با همکاری پلیس راه منطقه انجام گرفت – نشان داد پرآبی دریاچه ارومیه باعث کاهش بسیار تصادفات رانندگی در مسیر جاده حاشیه دریاچه ارومیه و حتی کاهش دعواهای خیابانی در شهر ارومیه شده و این روند بهنگام خشک شدن دریاچه ارومیه به‌طور کامل برعکس شده بود. این موضوع نشان می‌دهد که” آب” یک ماده چند وجهی است که علاوه بر جنبه‌های اقتصادی، بهداشت و سلامت و … وجه بهداشت روانی هم دارد.
وی به گستره توفان نمک دریاچه ارومیه اشاره کرد و گفت: توفان نمک دریاچه ارومیه علاوه بر تحت تاًثیر قرار دادن استان‌های همجوار دریاچه، تا هزاران کیلومتر دورتر یعنی تا شمال شرق ایران را هم تحت تاثیر قرار می‌دهد و گستره آن به استان‌های تهران، قم، خراسان شمالی، خراسان رضوی و سمنان هم می‌رسد. در بهترین حالت حدود ۶ میلیون نفر از جمعیت ساکن در حاشیه این دریاچه را مجبور به ترک منطقه خواهد کرد.
دبیر فدراسیون آب ایران افزود: این ۶ میلیون به کجا مهاجرت خواهند کرد؟ هزاران میلیارد تومان باید صرف اسکان و زندگی این افراد در مناطق دیگر شود. آیا به این فکر کرده‌ایم که اگر در احیای دریاچه ارومیه احیا نشود و این جمعیت ۶ میلیون نفری مجبور به مهاجرت به استان‌های دیگری شوند چه اتفاقی خواهد افتاد؟ آیا زیرساخت‌های لازم برای استقرار این جمعیت در دیگر استان‌ها وجود دارد؟ قطعا خیر!
این کارشناس آب با اشاره به تاثیر گرد و غبار نمک بر کشورهای همسایه تاکید کرد: این پدیده علاوه بر مناطقی در ایران، کشورهای همسایه را نیز تحت تاثیر قرار می‌دهد.
وی با توجه به آسیب‌های ناشی از توفان نمک و راهکارهای جلوگیری از آن گفت: هر چه رطوبت دریاچه ارومیه بیشتر باشد، امکان خیزش گرد و غبار نمک از سطح آن کمتر خواهد بود. در صورت تداوم خشکی دریاچه و تغییر بافت بستر دریاچه، این ذرات نمکی با کمترین میزان باد هزاران کیلومتر از غرب تا شمال شرق کشور را در بر خواهند گرفت. به علاوه نشستن این گرد و غبار روی برگ درختان و گیاهان باعث نابودی آن‌ها نیز می‌شود. مواد و املاح این گرد و غبار از نظر شیمیایی به‌گونه‌ای است که بر حیات گونه‌های جانوری منطقه هم اثرگذار است.
شریعت در ادامه تاکید کرد: ابتدا باید بپذیریم که نمی‌توان جلوی توفان نمک را گرفت بلکه لازم است دریاچه ارومیه را از حالت بی‌آبی خارج کرد.
وی به پیش‌بینی مرحوم پرفسور پرویز کَردُوانی – جغرافی‌دان و پدر کویرشناسی ایران- درباره عدم احیای دریاچه ارومیه اشاره و اظهار کرد: او معتقد بود که دریاچه ارومیه احیا نخواهد شد چراکه از نظر مهندسی قابل انجام نیست و برای جلوگیری از تبعات خشک شدن دریاچه مانند خیزش گرد و غبار نمک باید روی کل دریاچه یک لایه خاک ریخت. در همان مقطع بنده معتقد بودم که سخنان پرفسور کردوانی در خصوص عدم احیای دریاچه ارومیه کاملا بجاست، ولی از یک منظر دیگر.
شریعت ادامه داد: آنچه که او به عنوان مسایل تکنیکال و مهندسی به عنوان چالش احیای دریاجه ارومیه مطرح می‌کرد، به نظر من می‌توانست به‌گونه‌ای دیگری بیان شود چراکه چالش اصلی عدم احیای دریاچه ارومیه عوامل غیر مهندسی و غیر تکنیکال هستند و عامل اصلی آن به‌طور قطع عدم باور، اعتقاد و همراهی همه دستگاه‌های حاکمیتی اعم از قوای سه گانه و نهادها و سازمان‌های مختلف همچنین تعارض منافع است که به آن بخشی‌نگری و ماموریت‌محوری بخش‌های مختلف را می‌توان اضافه کرد. به تعبیری دریاچه ارومیه به محلی برای منازعات حزبی و سیاسی و استانی تبدیل شد که امیدوارم هر چه سریع‌تر و با تغییر پارادایم و در یک محیط کاملا غیر احساسی و ملی به داد این دریاچه زیبا و حیاتی برسیم.
این کارشناس آب به بخشی از فعالیت‌های انجام شده در ستاد احیای دریاچه ارومیه به منظور احیای دریاچه ارومیه اشاره و اظهارکرد: مهم‌ترین اقدامی که در تاریخ آب کشور بی سابقه بود و برای اولین بار با درایت چیت‌چیان – وزیر اسبق وزارت نیرو – و پیگیری ستاد اتفاق افتاد موضوع «الزام به رعایت دقیق حق‌آبه محیط زیستی دریاچه ارومیه» از طرف این وزارتخانه بود که تا آن مقطع علیرغم وجود مصوبات قانونی به آن عمل نمی‌شد و همین موضوع تاثیر شگرفی در رهاسازی حق‌آبه به دریاچه و آبگیری تالاب‌ها داشت، ولی متاسفانه در اواخر دولت دوازدهم و تحت فشارهای سیاسی و همینطور تفکر استانی به‌طور ناقص انجام گرفت.
شریعت افزود: از اقدامات دیگر می‌توان به مصوبه کارگروه نجات دریاچه ارومیه به جلوگیری از توسعه کشاورزی و یا طرح‌های انتقال آب و تغییر الگوی کشت اشاره کرد که این فعالیت‌ها هم در دوره گذار دولت دوازدهم و شروع دولت سیزدهم رها شد و اعتبارات لازم برای انجام این فعالیت‌ها پرداخت نشد البته امیدوارم که در دوره جدید و در کارگروه فعلی مسئله احیای دریاچه ارومیه دوباره به عنوان یک مسئله ویژه در دستور کار قرار گیرد.
وی در ادامه اظهارکرد: به‌طور قطع هر کار جدیدی خالی از اشکال نیست و فعالیت‌های ستاد احیای دریاچه ارومیه کاستی‌هایی داشت، ولی باید بپذیریم همین که بعد از مدت‌ها توانست مسئله آب و محیط زیست را در صدر توجه قرار دهد و همه دستگاه‌های مرتبط را دور یک میز جمع کند، به عنوان یک دستاورد بزرگ باید مورد توجه قرار گیرد و صد البته در همان مدت فعالیت ستاد، علیرغم همه مشکلات و تنگناها دریاچه به تثبیت رسید و همین که در حال حاضر با الگوبرداری و تجارب حاصله از این ستاد، ستاد احیای زاینده رود هم شکل گرفته نشاندهنده آن است که تجارب این مجموعه باید مورد توجه جدی قرار گیرد.
مساله آب را جناحی نکنیم
شریعت افزود: با توجه به چند وجهی بودن موضوع آب، اگر بتوانیم موضوعات مربوط به ” آب و محیط زیست ” را در یک محیط تعاملی و گفتگو محور و استفاده از همه ظرفیت‌های ملی شامل دستگاه حاکمیتی، بخش خصوصی و ذی‌نفعان حل کنیم به‌طور قطع حل موضوعات دیگر کشور خیلی راحت‌تر خواهد بود.
دبیر فدراسیون صنعت آب ایران باتوجه به مسئله بحران کم‌آبی اظهارکرد: «موضوع آب را نباید سیاسی و جناحی کنیم بلکه باید گفتمان ملی برای آن شکل دهیم.»
وی ضمن اظهار اشاره به اقدامات یکی دو ماه اخیر دولت سیزدهم و پیگیری و ادامه عملیات اجرایی تعدادی از پروژه‌های ستاد احیای دریاچه ارومیه شامل انتقال پساب شهرهای ارومیه و تبریز به پیکره دریاچه و تکمیل پروژه سد و تونل انتقال آب زاب گفت: به‌طور قطع در کنار فعالیت‌های اجرایی و سازه‌ای، مهم‌ترین و اساسی‌ترین فعالیت‌ها برای احیای دریاچه ارومیه جلوگیری از توسعه کشاورزی بی‌رویه، کاهش مصرف آب در بخش کشاورزی با تغییر الگوی کشت با توجه در نظر گرفتن معیشت کشاورزان و حمایت از آنان در بازه زمانی این تغییر و تضمین خرید محصولات از کشاورزان، جلوگیری از استقرار صنایع پر آب بر، احترام به حق‌آبه زیست‌محیطی دریاچه و از همه مهمتر پیگیری و استقرار دقیق مدیریت واحد حوضه آبریز دریاچه ارومیه است.
شریعت در پایان خاطر نشان کرد: تغییر ساختار وزارت نیرو از مدیریت آب استانی به مدیریت حوضه‌های آبریز، توسعه متوازن و التزام به آمایش سرزمین – که مدت‌هاست مطرح است و بدان توجه نشده – باید به عنوان یک اصل مهم در دستور کار دولت سیزدهم قرار گیرد.
دریاچه ارومیه، به‌عنوان یکی از ذخایر آبی و زیستگاه ارزشمند پرندگان و جانوران کشور با صرف هزاران میلیون تومان وضعیت خوبی ندارد و پس از ۶سال که از آغاز ساخت تونل انتقال آب می‌گذرد، هر روز خشک‌تر می‌شود. آخرین تصاویر ماهواره‌ای از این دریاچه نشان از وضعیت وخیم آن دارد، به نحوی که با خشکسالی کامل و تبدیل شدن به یک شوره‌زار یا محل منشأ بروز ریزگرد تنها یک قدم فاصله دارد. در ابتدای دولت حسن روحانی و با ضمانت اجرایی سازمان حفاظت محیط زیست، ستاد احیای دریاچه ارومیه تشکیل شد. در پی آن تشکیل ستاد احیای دریاچه ارومیه در اولین جلسه هیات دولت در سال ۱۳۹۲ مطرح و دریاچه ارومیه در قالب طرح‌های ستاد احیا قرار گرفت و مقرر شد ظرف مدت ۱۰ سال (از ۱۳۹۴) دریاچه به تراز اکولوژیک خود برسد.

 

لینک کوتاه :