گروه سیاسی نخستین مناظره انتخابات سیزدهمین دوره ریاست جمهوری بین هفت نامزد نهایی برگزار شد، مناظراتی که در چند انتخابات ریاست جمهوری اخیر، نشان داد توان تشویق لایه‌های پنهان جامعه و تحریک افکار عمومی برای تصمیم‌گیری در دقیقه نود -به‌رغم انتقاداتی که به وضع موجود وارد می‌داند- را دارد و می‌تواند مشارکت را چندین […]
گروه سیاسی
نخستین مناظره انتخابات سیزدهمین دوره ریاست جمهوری بین هفت نامزد نهایی برگزار شد، مناظراتی که در چند انتخابات ریاست جمهوری اخیر، نشان داد توان تشویق لایه‌های پنهان جامعه و تحریک افکار عمومی برای تصمیم‌گیری در دقیقه نود -به‌رغم انتقاداتی که به وضع موجود وارد می‌داند- را دارد و می‌تواند مشارکت را چندین پله رشد دهد. صدا و سیمای جمهوری اسلامی نیز در نخستین مناظره مستقیم، تلاش کرد نهایت عدالت و انصاف را رعایت کند و از این منظر باید به «جناب حیدری» مجری این مناظره و همکارانش در استودیوی شماره یک سیمای ملی، «خداقوت» گفت ضمن اینکه افکار عمومی توقع دارد همین بی‌طرفی تا پایان راه حفظ شود.
آنچه در نخستین مناظره که با محوریت اقتصاد و سوالات اقتصادی–دغدغه نخست مردم و اولویت ویژه دولت سیزدهم- مشاهده شد شتاب و تعجیل برخی نامزدها برای ورود به فاز سیاسی، اتهام‌زنی زیرکانه و ایجاد شبهه هدفمند درخصوص رقبا بود تا جایی‌که برخی نامزدها، یا به سوال اقتصادی مربوط به خود که از گوی قرعه‌کشی بیرون آمد هیچ پاسخی ندادند و به دنبال اظهارات غیراقتصادی و عمدتاً سیاسی رفتند یا بخشی از سه یا چهار دقیقه خود را بیرون از پاسخ پرسه زدند و صرف متهم کردن رقبا کردند و همین حکایت از تشدید حملات سیاسی این نامزدها به رقبای پیش‌تاز در مناظرات بعدی دارد تا به تصور خود ضمن مطرح‌کردن نام خود در جایگاه اپوزیسیون، از پاسخ‌گویی درخصوص مسئولیت‌هایی که داشتند طفره بروند و رقیب را نیز در گوشه رینگ، مشت‌باران و نهایتاً «ناک‌داون» کنند. این اقدام که ما آن را «اسیدپاشی سیاسی» نامیدیم می‌تواند بخشهایی از افکار عمومی را از «انتخاب اصلح» منحرف کند اما بسیار بعید است که به هدف مشخصی برسد و راه به ناکجاآباد دارد.
اینکه چنین رفتاری در مناظرات انتخاباتی تا چه اندازه اخلاقی است و در کدام کشورها، شاهد چنین رویه‌های مسمومی هستیم و این نکته مهم که چرا همین مدیران که در مناظرات انتخاباتی طوطی گفتارشان نوک می‌گشاید و شگفتی‌آفرین می‌شود، در دوران مدیریت و فعالیت خود در شرایط عادی «دانستن را حق مردم نمی‌دانند» و «فاش نمی‌گویند» تا افکار عمومی بخشی از پشت‌پرده‌های سیاست را بداند، امری است که به آینده موکول می‌کنیم اما اینجا بر دو نکته تأکید داریم نخست اینکه مدیری که در دوران مدیریت خود بر اقتصاد، در زمان حضور خود در مجلس یا سایر مراکز تصمیم‌ساز با مردم شفاف و صریح سخن نمی‌گوید باید به نیّت باطنی و انگیزه‌اش در صراحت گفتار وی و حملات پی‌درپی به رقبای انتخاباتی در مناظره مستقیم تلویزیونی، تردید کرد. دوم اینکه نامزدی که در میانه این سیل اتهام، آرامش خود را حفظ می‌کند، عصبانی نمی‌شود و با آرامش به تبیین و ارائه برنامه‌های خود می‌پردازد و با ترفندهای زیرکانه و غیراخلاقی رقیب، مسیر درست و خط اصلی را گم نمی‌کند، حتماً لیاقت جایگاه ریاست جمهوری دوره سیزدهم را دارد.
آنچه که در بررسی مناظره نخست به چشم آمد این بود که جهت‌گیری غالب حملات، شخص آیت الله رییسی بود و گویا یک طیف سیاسی که دو نماینده در این جمع دارد، عزم خود را جزم کرده تا از ورود وی به پاستور –به هر قیمتی- جلوگیری کند و از انتساب «مدرک ششم ابتدایی» تا «ضرورت ماندن در قوه قضاییه برای مبارزه با فساد» و از «سندرم پست بی‌قرار» تا «مداخله در کار دستگاه‌های اجرایی» به فرد شماره دو این مناظره‌ها نسبت دادند، امری که دور از ذهن نبود و شخص آیت الله رییسی بیش از هر فردی توقع چنین حملاتی تندی را داشت.
واکنش آیت‌الله رییسی در برابر همه این اتهامات، نه عصبانیت بود و نه حتی پاسخ‌گویی، وی در یکی دو جمله کوتاه، توضیحی به اتهام‌زنندگان داد و در کمال آرامش به تشریح و تبیین برنامه‌های خود پرداخت. این نحوه برخورد را برخی دیگر از همفکران آیت‌الله رییسی که در همین مناظره حضور داشتند، از خود بروز ندادند و دلیل آن نیز سابقه طولانی سید ابراهیم رییسی در حوزه‌های مختلف کاری و تجربه حضور در سطوح بالای مدیریتی است که موجب وسعت دید هر انسانی می‌شود و همین وسعت دید، وی را از طرح سخنان تند و واکنشی و بازی‌خوردن توسط حریف محفوظ نگاه می‌دارد.
سید ابراهیم رییسی نه تنها در مدیریت‌های موثر و کانون‌های تصمیم‌ساز در سطوح ملی و در بخش‌های قضایی، اقتصادی و مدیریتی سابقه دارد، در مناظره‌های انتخاباتی هم سابقه سال ۹۶ را با خود دارد، جایی که به تعبیر رهبر فرزانه برخی تلاش داشتند «جای شهید و جلاد را عوض کنند» و امروز بهتر از هر کسی می‌داند تنها راه بیرون آمدن از این «میدان آتش»، نه خشم و انتقام است و نه اقدام متقابل، وی به سپر اخلاق پناه می‌برد، گاه سکوت می‌کند و گاه نجیبانه و با واژه‌های خاص خود –نه با ادبیات نفرت‌پراکنانه برخی رقبا- پاسخ می‌دهد، در حالی‌که در نهایت آرامش و سکینه درونی قرار داد.
سخن آخر اینکه همه شواهد تحلیلی مربوط به انتخابات ریاست‌جمهوری ۲۸ خرداد حکایت از این دارد که رییس فعلی قوه قضاییه، برنده نهایی پاستور خواهد بود و بر کرسی ریاست قوه اجرایی تکیه خواهد زد و حملات منتقدان و نامزدهای رقیب، آن اندازه توان و جاذبه را برای افکار عمومی ندارد که بتواند این پیروزی پیش‌رس را تغییر دهد اما از همه نامزدها و کانون‌های قدرت توقع داریم از فردای پس از پیروزی، تنش‌های مناظراتی را فراموش کنند و همه در کنار هم «ید واحد» شوند و کمک کنند تا مشکلات اقتصادی کشور و معیشت مردم رو به حل و فصل بگذارد و مدیران هم از این چرخه باطل به‌درآیند و این حقیقت تلخ را از یاد نبرند که برای ساختن ایران، آخرین فرصت‌ها نیز در کوتاه زمان از دست می‌روند اگر دیر بجنبیم.
