ماهور مهراد / نام سازمان هواپیمایی و بطور کلی شرکت های هوایی در روزهای اخیر بیشتر با خبر سقوط هواپیمای اوکراینی گره خورده است اما اگرچه اطلاع‌رسانی‌ها در این حوزه بد انجام شد ولی در اینکه این سازمان سهمی در اتفاقِ افتاده نداشت و سپس به دلیل اطلاع رسانیِ دیرهنگام هم عذرخواهی کرد، شکی […]
ماهور مهراد /
نام سازمان هواپیمایی و بطور کلی شرکت های هوایی در روزهای اخیر بیشتر با خبر سقوط هواپیمای اوکراینی گره خورده است اما اگرچه اطلاع‌رسانی‌ها در این حوزه بد انجام شد ولی در اینکه این سازمان سهمی در اتفاقِ افتاده نداشت و سپس به دلیل اطلاع رسانیِ دیرهنگام هم عذرخواهی کرد، شکی نیست. این در حالی است که نام صنعت هوایی پیش از این، در بحث های مربوط به برجام و همچنین تاب‌آوری و رشد این صنعت در شرایط تحریم‌ها بر زبان بود.
درواقع در چند سال اخیر تعداد شرکتهای دانش‌بنیان فعال در حوزه هوایی رشد چشمگیری یافته است. ستاد هوایی و هوانوردی در این میان، وظیفه داشته که فعالیت تخصصی طراحی و مهندسی بالغ بر ۲۵۰ شرکت در صنعت هوایی را شناسایی کند؛ تخصص‌هایی که شامل سیستم‌های مکانیکی، الکترواویونیک، قوای محرکه، سازه، تجهیزات فرودگاهی، طراحی هواگرد و تعمیر، نگهداری و نوسازی می‌شوند. درواقع پیش از این، شمار این شرکت‌ها کمتر بود اما در سال ۹۴ روند دانش‌بنیان شدن شرکتهای متخصص در حوزه هوایی به گونه‌ای پیش رفت که تعداد این شرکت‌ها به ۱۱۵ و در سال ۹۵ به ۱۵۸ شرکت دانش‌بنیان هوایی رسید.
این در حالی است که رئیس سازمان هواپیمایی کشوری در اینباره گفته است که با نگاهی به گذشته و مقایسه آن با حال در می‌یابیم که در حدود سی و چند سال قبل هیچ مرکز آموزشی که به صورت آکادمیک افرادی را برای حضور در صنعت آماده کند در کشور وجود نداشت. اما امروزه به یک بلوغ و شرایط خاصی رسیدیم که هیچ وقت در گذشته وجود نداشته است. اتفاقات سال‌های اخیر که برای کشورمان به وقوع پیوست و جامعه جهانی ناباورانه به کشورمان «نه» گفتند شاید لطفی از جانب خدا بود که باعث رشد درون‌زای کشور با سرعت بسیار بالا شد.
ساختار مقابله با تحریم جواب داد
علی عابدزاده همچنین در این زمینه گفته است که در ماجرای برجام خیلی خوشحال بودیم که با ارتباطی که می‌توانیم در نتیجه آن با کشورهای خارجی داشته باشیم، صنعت هواپیمایی، سازمان‌ها و ساختارهای خود را بازسازی کنیم، اما به یکباره همه چیز با پاسخ منفی غرب به ما فرو ریخت و صنعت در شوک عظیمی فرو رفت. اما در ادامه، ساختار مقابله با تحریم را آماده و ارائه کردیم و به یکباره این بیداری در این حوزه ایجاد شد و به دنبال آن با اتفاقاتی که در کشور افتاد توانستیم تعداد هواپیماهای آماده را مانند گذشته داشته باشیم و با اینکه شرایط سخت‌تر شده اما، این تعداد به هیچ وجه کاهش نداشته است.
گفتنی است که صنعتی امروزه قابل ارائه است که پشتوانه علمی داشته باشد و در رشد صنعت هوایی بویژه در بخش تعمیرات و… این پیشرفت متکی به دانش و حرکتی است که به پشتوانه بخش خصوصی در کشور آغاز شده است.
عابدزاده در همین ارتباط تصریح کرد: صنعت هواپیمایی کشور امروز پشتوانه دارد و قطعا اتفاقات مبارکی در آینده خواهد افتاد. این توانمندی علمی که امروزه در جامعه هوایی کشور وجود دارد به طور قطع پاسخگوی نیازها خواهد بود و قطعا نه تنها باعث خنثی کردن تحریم‌ها خواهد شد بلکه می‌تواند کشور را از این شرایطی که در آن حضور داریم نجات داده و افتخار آفرین باشد.
عابدزاده همچنین گفته است که صنعت هوانوردی ما به تکنولوژی های اروپایی وابسته است و غربی ها تحریم های سنگینی علیه این صنعت تحمیل کرده اند، با این حال سازمان هواپیمایی در این سال ها تلاش کرده تا هم در توسعه صنعت هوانوردی فعال باشد و هم با تحریم ها مقابله کند. وی با اشاره به صدور مجوز تولید قطعات و تجهیزات هواپیما و نیز ساخت هواپیما و هلی کوپتر به چند شرکت دانش بنیان گفت: به ۱۶ شرکت مجوز داده ایم که در زمینه تولید قطعات هواپیما فعالیت کنند و در این زمینه توانسته ایم به خودکفایی برسیم.
این در حالی است که درباره مساله تحریم های اروپا، سازمان هواپیمایی به ایکائو (سازمان جهانی هوانوردی) اعتراض خود را اعلام کرده اما استکبار جهانی در سازمان های بین المللی نفوذ کرد و اجازه نداد شکایت این سازمان پیگیری شود.
اهداف کلان حوزه هوایی و هوانوردی
صنعت هوایی ایران با اقداماتی نظیر رشد شرکت های دانش بنیان قطعا اهدافی را دنبال می کند که از این جمله می توان به موارد زیر اشاره کرد: تبدیل شدن به قطب منطقه ای و دارای جایگاه برجسته جهانی با استفاده از توان علمی و فناوری دانشگاه ها و مراکز علمی، خدمات تعمیر و نگهداری و ارتقای هواگردها، سپس توسعه طراحی و تولید هواپیماهای جت منطقه ای ۱۰۰ و ۱۵۰ نفره و هواپیماهای هوانوردی عمومی متناسب با نیازهای کشور و بازار جهانی، طراحی و تولید بالگرد متوسط و نیمه سنگین، طراحی و تولید موتور مینی توربوجت، توربوفن سبک، توربوفن سنگین و توربو کمپرسورهای گازی با ظرفیت ۱ الی ۱۰ مگا وات، طراحی و ساخت سیستم های اویونیک، تولید علم و فناوری و تربیت منابع انسانی، حضور موثر در هوانوردی جهانی، ایجاد ظرفیت های سخت افزار و نرم افزاری جهت تحقق ترافیک هوایی ۵۰ میلیون مسافر و ۵۵۰ هزار تن بار داخلی و ۵۰ میلیون مسافر و ۹۵۰ هزار تن بار در سطح بین المللی و ترانزیت، دست یابی به استانداردها و شاخص های ایمنی و کیفیت خدمات پروازی در سطح بالاتر از میانگین جهانی.
راهبردهای کلان در این زمینه از طریقِ انسجام بخشی، ساماندهی و تنظیمات نهادی در راستای جلوگیری از موازی کاری، ارتقای کارایی و هم افزایی نهادها و تناسب بین ماموریت ها و اختیارات با رعایت تفکیک متولیان امور سیاست گذاری، تسهیل فضای کسب و کار و ارائه مشوق های لازم برای حضور حداکثری بخش خصوصی و فراهم نمودن بستر لازم برای ایجاد صنایع و شرکت های دانش بنیان در حوزه فناوری هوایی، حمایت هدفمند از فعالیت های آموزشی و پژوهشی و قطب های علمی مورد نیاز برنامه های هوایی و هوانوردی، توسعه و تکمیل زنجیره تامین قطعات، تعمیرات، نگهداری، عملیات و ارتقا با اتکا به بخش خصوصی و ایجاد رقابت ممکن خواهد شد.
