سارا ایرانی/ از ویژگی های خوب مدیریت شرکت بازآفرینی شهری ایران این است که مدیرعامل این شرکت در راس هیاتی به استان های مختلف، به ویژه استان های محروم با بافت متراکمِ فرسوده سر می‌زند و از نزدیک شاهد چگونگی وضعیت بافت فرسوده این مناطق و همچنین روند انجام پروژه های بازآفرینی […]
سارا ایرانی/
از ویژگی های خوب مدیریت شرکت بازآفرینی شهری ایران این است که مدیرعامل این شرکت در راس هیاتی به استان های مختلف، به ویژه استان های محروم با بافت متراکمِ فرسوده سر می‌زند و از نزدیک شاهد چگونگی وضعیت بافت فرسوده این مناطق و همچنین روند انجام پروژه های بازآفرینی قرار می گیرد. این اقدام را در شرایط فعلی کشور در کنار رشد و افزایش تولیدات داخلی در بخش های مختلف صنعتی کشور می توان به فال نیک گرفت تا اگر در بخش هایی- که آنها هم کم نبوده اند- فسادی وجود دارد، بدانیم که همه کشور به این ترتیب اداره نمی شود و بخش های بسیاری هستند که در سکوت تلاش دارند تا بهترین خودشان را ارائه دهند.
اما از این نکته که بگذریم، نوسازی بافت فرسوده در ریباسازی یا دستکم متعادل سازی سیمای شهرهای کشور نقش حیاتی دارد. به این ترتیب که هرچه شهرها سکونت پذیرتر شوند، نرخ جرایم اجتماعی پایین تر می آید و امید به زندگی در آن مناطق نیز بالاتر می رود. این در حالی است که تجربه های فراوان بازآفرینی در این راه، نشان داده که می توان پیش از بحرانی شدن وضعیت برخی از نقاط حاشیه ای یا فرسوده شهرها، تاب آوری آنها را بالاتر برد. اما پیش از اینکه بدانیم چنین امری به چه صورت مقدور خواهد شد، لازم است که جزئیات سفر دیروز مدیرعامل شرکت بازآفرینی شهری به کردستان برای افتتاح پروژه های بازآفرینی این استان را بررسی کنیم.
مدیرعامل شرکت بازآفرینی شهری ایران در سفر به استان کردستان سه پروژه بازآفرینی این استان را افتتاح کرد. مهدی عبوری در سفری یک روزه به منظور بازدید و پیگیری انجام پروژه‌های بازآفرینی شهری استان کردستان وارد سنندج شد. مدیرعامل شرکت بازآفرینی شهری در این سفر یک روزه، افتتاح پروژه بهسازی معابر حسن آباد، بازدید از پروژه اراضی بهاران و پروژه‌های نایسر را در دستور کار دارد.
همچنین افتتاح پروژه پله گذاری معابر شیب‌دار فرجه، بازدید از انبار غله، بازدید از پیاده راه فرهنگی تاریخی آغه زمان، بازدید از خیابان فردوسی، بازدید از پروژه‌های اجرایی ناحیه منفصل «ننله» و افتتاح پروژه پله گذاری معابر شیب دار «تقتقان» از دیگر برنامه‌های مدیرعامل شرکت بازآفرینی شهری به شمار می رود.
تاب‌آوری، جایگزین مدیریت بحران
اما به ابتدای بحث برگردیم. درباره ضرورت ایجاد تاب آوری به جای مدیریت مساله ای که در آخر به بحران تبدیل شده است، عضو هیات مدیره شرکت بازآفرینی شهری ایران در یک کارگاه آموزشی «تاب‌آوری در بازآفرینی شهری» گفت: مفهوم تاب‌آوری یک مفهوم جامع‌تر ووسیع‌تر نسبت به مدیریت بحران بوده و جایگزین مناسبی برای آن به عنوان یک دستور کار جهانی محسوب می شود.
سید مسلم سیدالحسینی با بیان اینکه امروزه تلاقی و تجمیع بلایا و بحران های اقتصادی، بهداشتی و مخاطرات طبیعی و زیست محیطی باعث شده جوامع، دائم درمعرض مخاطرات گوناگون باشند، اظهارکرد: متاسفانه امروز شاهدیم که دنیا در حوزه بهداشت با مشکل بزرگی روبرو شده است، از این رو توجه عمومی به رهیافتی جدید نظیر تاب‌آوری شهری با نگاه جامع مد نظر قرار دارد و این موضوع جایگزین خوبی نسبت به رویکرد‌های پیشین نظیر مدیریت بحران به شمار می آید. به نظر باید بپذیریم مفهوم تاب‌آوری یک مفهوم جامع‌تر ووسیع‌تر نسبت به مدیریت بحران بوده و جایگزین مناسبی برای آن به عنوان یک دستور کار جهانی محسوب می شود.
او تغییر رویکرد تاب‌آوری به جای مدیریت بحران را ناشی از تغییر در حوزه علم و دانش دانست و گفت: نگاه توسعه شهری در گذشته یک نگاه اقتدارانه، مدیریتی و از بالا به پایین بودکه بعدها این رویکرد به نگاه سیستمی تغییر یافت و رویکرد علم محور مبتنی بر حل مسائل و مشکلات بر پایه علم و و تخصص حاکم شد.
سیدالحسینی گفت: باگذر زمان و تحول علمی، رفتار انسان با شهرها مورد توجه قرار گرفت در نتیجه این نقد مطرح شد که حوزه علم به تنهایی قادر به حل مشکلات و مسائل شهری نبوده و به همین جهت پارادایم مشارکت مطرح شدکه دانش و بویژه توسعه را امری اجتماعی می دانست و در راس آن توسعه انسانی قرار گرفت و رواج یافت.
او با بیان این که در این پارادیم، توسعه به منزله توسعه جغرافیای یک منطقه و سکونتگاه شهری نبوده و نهایت انسانی مد نظر است، گفت: بر اساس همین رویکرد، مداخلات و اقدام در بافت‌های فرسوده و بافت‌های ناکارآمد شهری به سمت بازآفرینی تغییر جهت داد.
سیدالحسینی با بیان اینکه موضوع توسعه مشارکتی و بازآفرینی شهری در واقع یک رویکرد جامع و یکپارچه است که می خواهد اقدامات و تصمیمات در حوزه بهسازی و نوسازی محلات هدف بازآفرینی شهری را یکپارچه و همسو کند، تصریح کرد: این نگاه علاوه برتمرکز زدایی، توامان به ابعاد اجتماعی، اقتصادی، کالبدی توجه داشته و مهم تر از همه مبتنی بر پایه مشارکت مردم، توانمند‌سازی جوامع و ارتقا سطح کمی وکیفی محلات است. همچنین در این نگاه توانمندی جامعه و تقویت ظرفیتهای محلی و ابتکارات جامعه شهری مورد تاکید قرار گرفته است.
به گفته این مدرس دانشگاه واژه تاب‌آوری یک تولد فرهنگی جدید برای واکنش‌های مربوط به سوانح قلمداد می شود، در شهر تاب آور هم جوامع محلی و هم محلات و مناطق تاب‌آور مورد تاکید است.
سید الحسینی با اشاره به این که گفته می شود ۹۴ درصد مشکلات شهرهای ما به حوزه مدیریتی برمی گردد، تصریح کرد: تغییر رویکرد باید از مدیران شروع شود و نقش مدیریت شهری پاسخگو در تاب‌آوری شهری، کلیدی است.
او با تاکید براین که باید ضرورت شاخص‌های تاب‌آوری در سطح شهری تبیین و مورد سنجش قرار گیرد، گفت: باید نگرش فنی «خودسازماندهی» را به عنوان یک راهبرد در عرصه طراحی، مدیریت و برنامه ریزی تقویت کنیم.
عضو هیات مدیره شرکت بازآفرینی شهری ایران با اشاره به بحث‌های تاب آوری در کشور و تنوع زیستی، فرهنگی، قومی و اقلیمی گسترده بویژه در بافت‌های ناکارآمد شهری گفت: مولفه‌های قومیتی، ،اجتماعی و فرهنگی در روند تقویت تاب‌آوری شهری برای هر جامعه ای متفاوت است و میبایست مورد توجه قرار گیرد.
گفتنی است که بر اساس گزارش دفتر برنامه‌ریزی سازمان ملل متحد در سال ۲۰۰۲، ایران رتبه نخست از نظر تعداد زلزله‌های با شدت بالای۵/۵ ریشتر در سال را دارد و یکی از بالاترین رتبه‌ها در زمینه آسیب‌پذیری ناشی از وقوع زلزله و تعداد تلفات این سانحه را به خود اختصاص داده است، این امرنشان دهنده بالا بودن آمار فجایع غیر منتظره در کشور ماست، از این رو باید موضوع تاب‌آوری شهری در جامعه تقویت شود.
