موزه لوور دقیقا مانند برج ایفل و کلیسای نوتردام بخش جداییناپذیری از تاریخ و فرهنگ فرانسه محسوب میشود که به عنوان پربازدیدترین موزهی جهان، ساختمانش آمیزهای از تجمل، زیبایی و رمز و راز است. کاخ لوور پیش از آنکه به یک موزه و حتی یک قصر مجلل تبدیل شود، در واقع در قرون […]
موزه لوور دقیقا مانند برج ایفل و کلیسای نوتردام بخش جداییناپذیری از تاریخ و فرهنگ فرانسه محسوب میشود که به عنوان پربازدیدترین موزهی جهان، ساختمانش آمیزهای از تجمل، زیبایی و رمز و راز است.
کاخ لوور پیش از آنکه به یک موزه و حتی یک قصر مجلل تبدیل شود، در واقع در قرون وسطی دژ دفاعی شهر پاریس، پایتخت فرانسه نامیده میشد. برای چندین سال ساختمان لوور که به دستور «فیلیپ دوم» ساخته شده بود، برای مقاومت در جنگها بازسازی و تقویت میشد. در قرن ۱۴ و با آغاز سلطنت شارل پنجم، پادشاهی که به خرد و دانایی شهره بود، این دژ دفاعی جای خود را به قلعهیی باشکوه و مجلل داد. وی علاوهبر بازسازی قلعه و تبدیل آن به کاخ سلطنتی، مجموعه با ارزشی از کتابهایش را نیز به یکی از ساختمانهای کاخ انتقال داد. اما این کاخ که دیگر قدرت دفاعیاش را از دست داده بود، با شروع جنگهای صد ساله میان فرانسه و انگلیس دچار آسیبهایی شد؛ با این حال کاخ لوور جایگاه خود را به عنوان نماد اقتدار سلطنتی فرانسه از دست نداد.
در طول رنسانس، کاخ لوور بازسازی شد و تغیرات بسیاری در آن شکل گرفت تا جلال و شکوه کاخ باردیگر به آن بازگشت. افزوده شدن باغها و تعمیرات ایجاد شده در بنای داخلی و خارجی ساختمانهای کاخ به خوبی هنر رنسانس را به نمایش میگذارند.
در اواخر قرن شانزدهم و اوایل قرن ۱۷، «هنری چهارم» تصمیم گرفت باردیگر کاخ را بازسازی کرده و با گسترش آن، لوور را تبدیل به قصری غولپیکر کند. وی با ادغام لوور با کاخی که در همسایگی آن به دستور «کاترین دومدیچی» – ملکه ایتالیایی هنری دوم – ساخته شده بود، فضای قصر سلطنتی را افزایش داد. این ساختوسازها و ایجاد بناهایی در فاصله دو کاخ پس از مرگ هنری چهارم نیز ادامه یافت.در این ساختمان ها تاثیر هنر قدرتمند ایتالیا را می توان به خوبی لمس کرد.
اما این برنامه بازسازی که به افزایش روزافزون شکوه کاخ می انجامید با شروع سلطنت پادشاه خورشید، هنری چهاردهم به پایان رسید چراکه وی به کاخ زادگاه خود، ورسای علاقه بیشتری داشت. چیزی نگذشت که مجموعه کاخ های ورسای جای خود را به عنوان نماد شکوه سلطنتی باز کرده و لوور را به گوشه ای راند. بودجه محدود دولت و عدم رسیدگی به این کاخ باعث از شکوه اولیه لوور کاسته شود.
در حالیکه با گذشت نزدیک به دو قرن از شکوه و اقتدار لوور تنها سایهای از آن بازمانده بود، انقلاب فرانسه نجاتبخش این کاخ شد. با ایجاد انقلاب در فرانسه و پایان حکومت خاندان سلطنتی، باردیگر لوور عظمت خود را بازیافت، اما اینبار نه در قالب یک کاخ، بلکه به عنوان یک موزه.
انقلابیون فرانسه علاوهبر آنکه علیه حکومت پادشاهان به پا خواستند، بلکه علیه قدرت روزافزون کلیسا نیز قیام کردند. این انقلاب با هدف از بین بردن تمام نمادهای سلطنتی طی ۱۰ سال به پیش رفت. اما لوور که پیش از این در دوران قدرت لویی چهاردهم به نفع کاخ ورسای از میدان خارج شده بود، دیگر نمادی برای شکوه سلاطین فرانسه به حساب نمیآمد. همین امر باعث شد انقلابیون این کاخ فرسوده را به عنوان جایی که صدها اثر هنری از تاریخ فرانسه را در خود جای داده تحت حمایت خود بگیرند و با توجه ویژهای آن را بازسازی کنند.
اما برای نجات آثار ارزشمند تاریخی از خشم افسارگسیخته شورشیان و جلوگیری از تخریب آنها باید نظارت بیشتری اعمال میشد. به همین منظور، نام «میراث» جهت جلوگیری از تخریب این آثار برای نخستینبار وارد فرهنگ لغت فرانسه شد. به این ترتیب لوور رسما به موزهای تبدیل شد که آثار فرهنگی و هنری در آنجا نگهداری، نمایش، بازسازی و مورد مطالعه قرار میگرفتند؛ یعنی همان نقشی که لوور تا به امروزبه عنوان یکی از بزرگترین موزههای جهان آن را ایفا میکند.
در فوریه ۱۹۷۴ درست در قلب مبارزات انقلابیون فرانسه، لوور درهای خود را به روی عموم گشود، اما طولی نکشید که بخش زیادی از ساختمان موزه در آتش سوخت و اینبار حکومت هیچ تلاشی برای بازسازی آن نکرد و بزرگترین مرکز تاریخی فرانسه بار دیگر به کاخی متروکه مبدل شد.
اما نماد شکوه سلاطین فرانسه باردیگر از میان خاکسترها سر بیرون آورد. در اواسط قرن نوزدهم میلادی تنها آثار هنری بجای مانده بودند که لوور را زنده نگاه میداشتند. این دوره همزمان با آغاز گسترش موزه از طریق گردآوری و ثبت آثار مهم هنری در سالنهایی بود که پیش از این غارت شده بودند.
در سال ۱۹۰۷ موزهی هنرهای تزیینی به بنای لوور افزوده شد و پس از آن مجموعهای از آثار اسلامی نیز به فهرست میراث آن اضافه شد. همچنین در این دوران با بازسازی بخش آثار باستانی مصری و شرقی، لوور جای خود را در دنیای هنر و تاریخ باستانی باز کرد.