سرویس بین الملل جمله – به گزارش جمله به نقل از رویترز، همانطور که عقبنشینی واشنگتن باعث شد برخی از آمریکاییها از قدرت ایالات متحده نگران شده و دشمنانش جسورتر شوند، ناتوانی آشکار نیروهای حافظ صلح روس مستقر در قرهباغ برای جلوگیری از نفوذ نیروهای آذربایجانی تحت حمایت ترکیه برای تصرف خصمانه این منطقه برای مسکو ناخوشایند است.این اتفاق البته پیام تلخ و مهمی برای دیگر متعهدان روسیه در پی داشت و آن اینکه نمیتوان چندان روی قول و حمایت روسها حساب کرد و اصلا بعید نیست در وقت بحران آنها پشت متحدانشان را خالی کنند.قرهباغ، یک منطقه ارمنینشین بوده که در جامعه جهانی به عنوان بخشی از آذربایجان به رسمیت شناخته شده است اما از زمان جنگ اوایل دهه ۱۹۹۰، توسط یک دولت خودمختار اداره میشود. این منطقه در گوشهای از اتحاد جماهیر شوروی سابق قرار دارد که مسکو آن را به عنوان حیاطخلوت خود میداند. اما در حالی که حواس کرملین معطوف جنگ اوکراین بوده، نفوذش در قرهباغ تحتالشعاع ترکیه، ایران و جمهوری آذربایجان قرار گرفته است. روسیه که دارای تأسیسات نظامی از جمله یک پایگاه هوایی در ارمنستان است، اعلام کرده که قصد ندارد نیروهای خود را از قفقاز جنوبی، منطقهای که محل تلاقی خطوط گاز و نفت است، خارج کند. اما مدیریت بحران قرهباغ آن را مجبور به انداختن تقصیرها به گردن ارمنستان کرده و مجبور شده است تا از سیاست خارجی خود در منطقه دفاع کند.
الکساندر باونوف، دیپلمات سابق روس که اکنون یکی از اعضای ارشد موسسه کارنگی است، گفت: «عکسهای دراماتیک مردم وحشتزده در فرودگاه خانکندی قرهباغ، یک قافیه بصری آشکار با عکسهای جمعیت فرودگاه کابل در سال ۲۰۲۱ است». او اذعان کرد: «مسکو از تصاویر کابل نتیجه گرفت که آمریکا ضعیف شده و فرصتی تاریخی برای حمله به اوکراین به دست آمده است. پس از تصاویر قرهباغ چه نتیجهای میتوان گرفت؟»
نیکول پاشینیان، نخستوزیر ارمنستان مسکو را تا مرز بحران خشمگین کرد و گفت که اتکای تنها به روسیه برای حفاظت از امنیت کشورش اشتباه بوده است. او ۲ هزار صلحبان روس در قرهباغ به ناتوانی در انجام وظیفهشان متهم کرد. سپس، علناً رزمایشهای نظامی مشترکی را با نیروهای آمریکایی برگزار کرد و قول داد که شرکای امنیتی ایروان را متنوع کند.
روسیه با یک حرکت سعی کرد خسارت پیشآمده را کنترل کند و ناکامی را مستقیماً به گردن پاشینیان انداخت و او را به بیکفایتی دیپلماتیک و ناسپاسی متهم کرد.اما هیچ یک از این ترفندها فایده نداشت و آذربايجان به پشتیبانی شرکای غربی و منطقهای خود از جمله ترکیه که صاحب بزرگترین ارتش ناتو در اروپا است به منطقه قرهباغ حمله کرد و آن را به تصرف خود درآورد. روسیه که تمام قد مشغول نبرد در جبهه اوکراین است نتوانست برخورد مناسبی داشته باشد و همین غیاب خیال آذربایجان را راحت کرد تا با طیب خاطر به سراغ قرهباغ برود.این اتفاق بیش از همه نشان داد که روسیه در حال ضعیف شدن است و متحدان این کشور نیز با این رویکرد در نقطه ضعف قرار خواهند گرفت. تغییر سیاست در قرهباغ ایران را نیز در مخاطره قرار میدهد زیرا، کشورمان به شدت نیازمند گذرگاههای مرزی خود با آذربایجان و ارمنستان است و نمیتواند به آسانی از این حقیقت تاریخی رویگردان شود.
ماجرای قرهباغ نشان داد که روسها برخلاف آمریکاییها، هرگز تمامقد خود را خرج شرکایشان نمیکنند و واجب است که ایران احتیاط به مراتب بیشتری در ارتباط با روسیه به خرج داده به ویژه آنکه ایرانیها بارها طعم خیانت روسها را چشیدهاند و این همسایه شمالی درمیان افواه چندان خوشنام نیست.
- نویسنده : ارسالی از سرویس بین الملل