اقتصاد باید سیاستِ خود را جراحی کند
اقتصاد باید سیاستِ خود را جراحی کند
از دو روز گذشته که خبر اقدام تهران به آغاز مذاکرات با سه کشور اروپایی از یک خبرگزاری ژاپنی به بیرون درز و سخنگوی وزارت امور خارجه نیز آن را تأیید کرد تا ساعاتی قبل، برخی روزنامه‌ها و رجال اصولگرا در گزارش‌ها و یادداشت‌هایی علیه این اقدام دولت چهاردهم، موضع گرفتند و تلاش کردند عقده خود را روی دولت چهاردهم خالی کنند.

تصمیم تهران برای آغاز مذاکره از آن‌جایی برای اصولگرایان افراطی جدی گرفته شد که علی لاریجانی نیز پس از تحرکات دیپلماتیک اخیر خود به‌عنوان نماینده رهبر معظم انقلاب، در مصاحبه‌ای با سایت «Khamenei.ir» رسماً از مذاکره با آمریکا برای مدیریت تنش بین دو کشور گفت. نکته‌ای که سیاسیون افراطی که سرمایه اجتماعی چندانی هم ندارند، متوجه آن نیستند یا به قول ادبای گذشته «تجاهل‌العارف» می‌کنند این است همه همت و تلاش دولت و کسانی که بر ضرورت مذاکره تأکید دارند، نجات کشتی شکسته‌ای به نام اقتصاد ملی است.
این جماعت یا نمی‌خواهند اقتصاد کشور نظم و نَسَقی بگیرد یا این‌که گویا به کج‌فهمی و سطحی‌نگری عمیقی مبتلا هستند و نمی‌دانند مسیر اقتصاد کشور و معیشت مردم از اصلاح سیاست‌های نادرست و ایدئولوژی‌زده باز و هموار خواهد شد و فی‌المثل تا روزی که تحت تحریم ایالات متحده، اروپا، اف‌ای‌تی‌اف و در یک کلام تا روزی که برای جامعه جهانی، «مایه‌ی نگرانی» باشیم، نمی‌توانیم از این بن‌بست اقتصادی رها شویم، بن‌بستی که با ناترازی‌های اخیر تبدیل به کلاف سردرگمی شده که هیچ کس روش باز کردن آن را نمی‌داند.
نکته جالب اینجاست که این انقلابیونِ درجه یک، طی سه سال گذشته، با یک‌دست کردن قدرت، مسیری که به آن باور داشتند را رفتند و به هیچ نتیجه‌ای نرسیدند و امروز که دولت را از دست دادند نیز به خود حق می‌دهند به دولت تکلیف کنند که در برابر حقانیتِ تشخیص آنان سر فرو بیاورد و به روشی که آنان به آن باور دارند، عمل کند. جهت یادآوری افکار عمومی لازم است بنویسیم نیمه دوم سال ۱۴۰۰ و زمانی‌که دولت مرحوم رییسی از طرح خود برای جراحی اقتصادی پرده برداشت و برخی عکس‌های نمایشی وی را در کنار محمدباقر قالیباف و احسان خاندوزی در اتاق عمل و بر سر یک بیمار نشان می‌دادند نیز بسیاری از کارشناسان اطمینان داشتند راه ترمیم و تقویت اقتصاد، این جراحی نمایشی نیست، جراحی‌ای که تنها به آزادسازی قیمت‌ها منجر شد نه بیشتر.
آن روز اصولگرایان که به حاکمیت یک‌دست رسیده بودند، ادعا داشتند باید جراحی اقتصادی کنند تا بدون نیاز به رفع تحریم و بدون مزاحمت‌ تحریم‌های آمریکا و در سایه‌ی سیاستی به نام نگاه به شرق می‌توانند همه مشکلات اقتصادی را حل کنند و دیدیم که حتی مشکل اجاره بها را نتوانستند حل کنند، بماند خرید مسکن که برای طیف گسترده‌ای از مردم به رویایی دست‌نایافتنی تبدیل شد.همچنین شاهد بودیم مرحوم رییسی و محمد مخبر هر روز دستورهای اقتصادی صادر می‌کردند اما اقتصاد و بازار برای آن دستورهای اقتصادی تره خُرد نمی‌کرد.
آن روزها هم در همین صفحه نوشته بودیم مشکلات اقتصادی کشور و معیشت مردم، ریشه غیراقتصادی و عموماً سیاسی دارد و تا سراغ ریشه نرویم، نمی‌توانیم مشکلات را حل کنیم چون مبارزه با معلول، روشی خردمندانه نبوده و نیست.
اقتصاد ملی و معیشت مردم در نتیجه سال‌ها اصرار بر سیاست‌های نادرست به این روز افتاده بود و مرحوم رییسی و اعضای تیم اقتصادی از طرفداران همان رویه‌های سیاسی بودند و اصرار به اجرای همان روش‌ها داشتند و امکان ندارد با تغییر لوکوموتیوران و طی کردن ریلی واحد، به مقصدی متفاوت رسید.
امروز هم بر همین اصل تأکید داریم که اقتصاد ما باید سیاستِ خود را جراحی کند و ما بیش از هر زمان نیاز داریم با دنیا تعامل کنیم، سوءتفاهم‌های بین خود و نظام بین‌الملل را برداریم و این کار با گفت‌وگو و مذاکره ممکن است.
دولت مسعود پزشکیان نیز تا امروز در حوزه اقتصاد و معیشت مردم و حل ناترازی‌های چندلایه موجود، توفیقی نداشته است و دلیل آن نیز این است که به دلیل جنگ غزه و لبنان، شکاف ما با جامعه جهانی بیشتر شده است و امروز هم قصد کرده است تا به سمت کاستن از این شکاف گام بردارد و روشن نیست این مذاکرات به کجا خواهد انجامید اما مسیر درست همین است و ما ناچار هستیم با غرب به توافقی جامع برسیم.
نکته نهایی این است که تا روزی که به نوعی آشتی با نظام بین‌الملل نرسیم و تا زمانی‌که تنش در این حوزه را کاهش ندهیم، اقتصاد ملی ضعیف‌تر و معیشت مردم دشوارتر خواهد شد ضمن این‌که دولت نیز دسترسی به منابع درآمدی خود نخواهد داشت و ناترازی‌های مختلف شدت خواهد یافت.