اما و اگرهای تحصیل دختران افغان در ایران
اما و اگرهای تحصیل دختران افغان در ایران

حق تحصیل یکی از حقوق اساسی و ابتدایی هر انسانی است، اما از یک سال پیش که طالبان قدرت را در افغانستان در دست گرفتند ممنوعیت های فراوانی را برای زنان این سرزمین ایجاد کردند که از جمله آنها عدم اجازه تحصیل دختران در مدارس، ممنوعیت حضور زنان در سال های ورزشی، عدم ورود به […]

حق تحصیل یکی از حقوق اساسی و ابتدایی هر انسانی است، اما از یک سال پیش که طالبان قدرت را در افغانستان در دست گرفتند ممنوعیت های فراوانی را برای زنان این سرزمین ایجاد کردند که از جمله آنها عدم اجازه تحصیل دختران در مدارس، ممنوعیت حضور زنان در سال های ورزشی، عدم ورود به پارک های تفریحی، عدم حضور آنها در رسانه ها و… است. اما آخرین تصمیمی که سه شنبه (۲۹ آذرماه) مطرح شد این بود که طالبان در نامه‌ای به تمام دانشگاه‌های دولتی و خصوصی ابلاغ کرد که ادامه تحصیل دختران در این دانشگاه‌ها «تا امر ثانی تعطیل است».
چهارشنبه (۳۰ آذرماه) نیز ویدیوهایی از دانشجویان دختر در افغانستان منتشر شد که علیرغم اعلام ممنوعیت ادامه تحصیل از سوی طالبان پشت درهای دانشگاه‌ها در کابل حاضر شدند، اما اجازه ورود به آن را نیافتند.
ویدیوهای دیگری نیز از ولایات دیگر در افغانستان نشان می‌داد دختران دانشجو برای اینکه اجازه ورود به دانشگاه نیافتند، پشت در دانشگاه‌ها
گریه می‌کنند.
همچنین دانشجویان دختر و پسر همزمان با شعار «یا همه، یا هیچکس» دست به تجمع
اعتراضی زدند.
خبرهای دیگری نیز از مراکز آموزشی خصوصی افغانستان منتشر شد که طالبان به این مراکز آمده و به آنها گفته اند که از امروز به بعد دختران را نباید اجازه ورود بدهید.
به گزارش ایسنا، ایران طی سالیان بسیار گذشته همواره پذیرای مهاجران کشور همسایه خود افغانستان بوده است و در تمام این سال ها همواره سعی کرده است با آغوش باز از این برادران و خواهران دینی و انسانی خود پذیرایی کند و موجبات زندگی برای آنها را در خاک کشور خود فراهم کند.
بر این اساس، پس از این تصمیم جدید طالبان در مورد زنان و دختران افغانستانی و ممنوعیت از تحصیل آنها بر آن شدیم تا نظر نمایندگان مجلس را در رابطه با «آموزش دختران افغان محروم از تحصیل در ایران» جویا شویم.
در این راستا سوالاتی را با اعضای کمیسیون آموزش، تحقیقات و فناوری مجلس شورای اسلامی که مسئولیت پیگیری مسائل آموزشی و دانشجویی کشور را در مجلس بر عهده دارند، مطرح کردیم که برخی از آنها به سوالات زیر پاسخ دادند:
– آیا ایران امکان فراهم کردن زمینه جذب تحصیلی دختران افغان در دانشگاه‌های کشور
را دارد؟
– به لحاظ سیاسی، آموزشی و فرهنگی مزایا و معایب این کار چیست؟
– ایران به لحاظ آموزشی و سیاسی و مالی تا چه اندازه زیرساخت این پذیرش بزرگ را دارد؟
– معایب و مزایای آموزش حضوری یا مجازی چیست؟
– مشکلات بر سر راه ایران برای آموزش و تحصیلات عالی دختران افغان در دانشگاه های ایران به ویژه به جهت تحریم های
بین المللی چیست؟
– آیا نهادهای بین المللی می‌توانند در این زمینه کمک مالی با گشایش راه‌های ارتباطی مالی را فراهم کنند؟ نمی شود هم تحریم گسترده شد هم برای چنین اقدامی سیاست درهای باز را
اتخاذ کرد؟

حدود نصف جمعیت جهان را زنان تشکیل داده‌اند که باید زمینه تحصیل همه دختران فراهم باشد
مهدی اسماعیلی عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی درگفت‌ و گوباایسنا،بااشاره به اقدام طالبان در خصوص منع تحصیل دختران در دانشگاه، بیان کرد: در دنیای امروز که عصر دانش و انفجار اطلاعات است لزوما زندگی امروز و آینده به طرف دانش سوق
پیدا می‌کند.
زندگی بدون بهره‌مندی از داده‌های علمی سخت خواهد شد. حدود نصف جمعیت جهان را زنان تشکیل داده و لازم است که زمینه تحصیل همه دانش آموزان به ویژه دختران را در تمام سطوح تحصیلی فراهم کرد.
وی ادامه داد: به عنوان یکی از اصول حقوق بشر زنان باید بتوانند تحصیل کرده و به مراتب عالی علمی دست یابند.
به این موضوع باید به عنوان یک منشور حقوق بشر توجه شود.
متاسفانه در کشور افغانستان با روی کار آمدن طالبان ممانعت از تحصیل دختران صورت گرفته که کاملا مغایر با کنوانسیون های حقوق
بشری است.
تاکید ما بر این است در کشور افغانستان سریعا یک تجدید نظری از سوی حاکمیت نسبت به منع تحصیل دختران صورت گیرد و زمینه تحصیل دختران را فراهم کنند.
این حق طبیعی زنان است که دانش‌افزایی
داشته باشند.

در صورت عدم تمکین طالبان به توصیه های حقوق بشری ظرفیت در دانشگاه های ایران وجود دارد
نماینده مردم میانه در مجلس شورای اسلامی، تصریح کرد: در صورتی که طالبان نسبت به توصیه‌های حقوق بشری بی‌توجه بوده ونسبت به تحصیل زنان تمکین نکند این ظرفیت در دانشگاه‌های کشور ما وجود دارد.
کشور ما امروز پذیرای میلیون ها نفر از
افغانی‌ها است.
جمعیت قابل توجهی از دانش آموزان و دانشجویان در کشور ما مشغول به تحصیل هستند.
ما در راستای حس انسان دوستی متناسب با ظرفیت مدارس و دانشگاه‌های کشور پذیرای دانشجویان دختر افغانی خواهیم بود که محروم از تحصیل شده و علاقه‌مند به ادامه تحصیل هستند.

ادامه تحصیل بانوان افغانستانی نباید
هزینه ای برای بیت المال کشور
داشته باشد
این عضو دیگرکمیسیون آموزش درعین حال خاطرنشانکرد: اصل این که ما به خانم‌هایی که از تحصیل محروم میشوند کمک کنیم،کارپسندیده ای است و باید انجام شود، اما مثل هر موضوع دیگری باید اولویت‌ها،‌ امکانات و شرایط موجود لحاظ شود و به طور طبیعی این ادامه تحصیل تا حدودی به سمتی می رود که حتی الامکان هزینه ای که ادامه تحصیل این بانوان دارد بر گردن بیت المال و کشور ما نباشد.
نماینده مردم خرم ‌آباد در مجلس شورای اسلامی در ادامه تصریح کرد: مثلا فرض کنید که تحصیل در دانشگاه های غیرانتفاعی، غیر دولتی و دانشگاه آزاد گزینه هایی است که می تواند جزء گزینه های اصلی باشد تا کسانی بتوانند تحصیلات خود را ادامه دهند.
در عین حال که از امکانات ملی و یارانه های ملی کشور کمتر استفاده کنند، بعد نوبت به شرایط خاص می رسد که حتما باید بررسی شود تا استفاده از امکانات ملی برای اتباع خارجی در چه حد باشد و البته حتما باید آیین نامه، ضوابط و قوانین مشخصی برای این کار وجود داشته باشد.
اصل تحصیل در اسلام جنسیتی نیست
ویس کرمی با بیان اینکه اصل تحصیل و ادامه تحصیل در اسلام جنسیتی نیست و ربطی به جنسیت ندارد، گفت:‌ برعکس تاکید شده که هر مسلمانی اعم از زن یا مرد به تعبیری به چین نیز سفر کند تا بتواند تحصیلات خود را ادامه داده و بر آگاهی خود بیفزاید.
وی در ادامه عنوان کرد: نکته بعدی استفاده از دیپلماسی برای این است که طالبان متقاعد شود تا این تصمیم را لغو کند و به هر حال جای دیپلماسی در این موضوع حتما باز است و وجود دارد و یک اولویت خواهد بود.
این عضو کمیسیون آموزش، تحقیقات و فناوری مجلس شورای اسلامی موضوع بعدی برای ارتباط فرهنگی، ترویج فرهنگ اسلامی و ایجاد تمدن بزرگ اسلامی را این دانست که دانشجویان خارج از کشور را جذب کنیم تا با فرهنگ، دین و مذهب ما آشنایی خوبی پیدا کنند و بتوانند مروّجان خوبی برای فرهنگمان باشند.

اسلام تفاوتی برای تحصیل بین زن و مرد قائل نشده است
حسین حق وردی یکی دیگر از اعضای کمیسیون آموزش، تحقیقات و فناوری مجلس شورای اسلامی نیز در گفت و گو با ایسنا در رابطه با ادامه تحصیل بانوان افغانستانی در ایران بیان کرد: متاسفانه به اسم اسلام کارهایی انجام می گیرد که هیچ جای دین و اسلام از این بحث ها
خبری نیست.
وی با اشاره به حدیث «طَلَبُ العِلمِ فَریضَةٌ عَلی کُلِّ مُسلِمٍ و مُسلِمَةٍ» که تحصیل دانش بر هر مرد و زن مسلمانی واجب است، تصریح کرد:‌ دین اسلام برای تحصیل علم هیچ تفاوتی بین زن و مرد قائل نشده و نمی دانم آقایان با چه استناد و استدلالی از کدام شرع صحبت می کنند.

تمام شرایط برای ادامه تحصیل مهاجران افغانستانی در دانشگاه های ایران فراهم است
نماینده مردم شهریار در مجلس شورای اسلامی در ادامه تصریح کرد: ما در کشور تمام شرایط را برای ادامه تحصیل مهاجران افغانستانی به خصوص برای دختران افغان در دانشگاه هایمان فراهم
کرده ایم.
در حوزه انتخابیه بنده نیز حدود ۲۰۰ هزار نفر دانش آموز افغانستانی وجود دارد که مثل تمام دانش آموزان ایرانی تحصیل می کنند .
البته به برخی از آنها که خانواده نیازمند هستند از طرف معلمان و مدیریت مدرسه کمک
نیز می شود.
حق وردی با بیان اینکه واقعا دردناک است که به نام اسلام جلوی تحصیل و پیشرفت علمی و فرهنگی یک قشری را در کشور افغانستان بگیرند، گفت: به هیچ وجه این کار تصمیم درست و عاقلانه ای نیست و مخالف شرع و حقوق بشر و حقوق
زنان است.
اما در عجبم از کشورهایی که به بهانه های مختلف علیه جمهوری اسلامی ایران اقدام می کنند، ولی راجع به این اقدامات هیچ واکنشی نشان نداده اند.
عضو کمیسیون آموزش، تحقیقات و فناوری مجلس شورای اسلامی در رابطه با امکان استفاده از آموزش های مجازی و حضوری برای دانشجویان دختر افغان، عنوان کرد:‌ دانشگاه هایی از کشورمان که امکان تحصیل از راه دور دارند می توانند این دانشجویان را به صورت مجازی بپذیرند تا از تحصیل باز نمانند.
در خصوص آموزش حضوری نیز طبق قوانین و قواعدی که وجود دارد و مثلا در کنکور ما شرکت کنند و قبول شوند هیچ منعی برای ادامه تحصیل این بانوان وجود ندارد و می توانند مانند دانشجویان خانم ایرانی در دانشگاه های ما تحصیل کنند.

نهادهای بین المللی اقدامات ایران در مور مهاجران را ببینند
وی در رابطه با کمک های نهادهای بین المللی برای ادامه تحصیل بانوان افغانستانی گفت: ما که تا به حال در این زمینه اقدامی ندیدیم، اما برخی از کشورها به اسم پناهندگان خوب بهره برداری می کنند، ولی ما بر اساس وظیفه دینی، انسانی و برادر و خواهری خودمان از ارائه تمام خدمات به تمام مهاجران و نه فقط به مهاجران افغان دریغ
نکرده ایم.حق وردی در پایان گفت: نهادهای بین المللی در این زمینه ها اقدامات ایران را نمی‌بینند، اما اگر اتفاق منفی باشد سعی می کنند آن را بزرگنمایی کنند.
ایران همواره در تمام سال هایی که مردم افغانستان در کشورشان با مشکلات روبرو بوده‌اند پذیرای مهاجران این کشور بوده است و مردم ایران نیز مردمان این کشور را مانند برادران و خواهران
خود دانسته‌اند.
در حال حاضر نیز بسیاری از دختران و بانوان افغان در مدارس و مراکز آموزشی ایران در حال تحصیل هستند و از نعمت تعلیم و تربیت برخوردارند، اما باید دید ظرفیت‌های در نظر گرفته شده توسط ایران برای ادامه تحصیل بانوان افغان تا چه اندازه می‌تواند مشکل ادامه تحصیل و آموزش آنها را مرتفع کند.
آیا چشم سازمان های بین المللی مدافع حقوق بشر را بر این اقدامات مثبت ایران باز خواهد کرد؟